Лінкі ўнівэрсальнага доступу

У Заслаўі адкрылі Музэй беларускай маляванкі


Маляваныя дываны Алены Кіш, скрыншот з сайту музэю
Маляваныя дываны Алены Кіш, скрыншот з сайту музэю

У Ноч музэяў 19 траўня ў складзе Гісторыка-культурнага музэя-запаведніка «Заслаўе» адкрыўся Музэй беларускай маляванкі — першы і адзіны ў Беларусі музэй, прысьвечаны росьпісу «маляваных дываноў».

У музэі прадстаўленая ўнікальная калекцыя з прыкладна 250 дываноў з розных куткоў Беларусі.

Маляваныя дываны — непаўторны прыклад беларускага дэкаратыўнага мастацтва. Традыцыя маляваных дываноў вядомая на Беларусі з канца XIX стагодзьдзя. У імкненьні ўпрыгожыць сваё жытло беларусы знаходзілі найбольш танныя і менш працаёмкія альтэрнатывы дарагім карцінам, тканым дыванам ці шпалерам. Такой альтэрнатывай сталі маляваныя дываны, якія ствараліся на саматканым ільняным палатне або цыраце. На фарбаваным у чорны колер палотнішчы малявалі расьлінныя арнамэнты, сюжэтна-тэматычныя кампазыцыі.

Дываны замаўлялі ў якасьці падарунка на вясельле, народзіны дзіцяці ды іншыя святы. Яны маглі быць часткай пасагу, тады на дыване змяшчалі ініцыялы маладой заказчыцы, а пра захаванне аўтарства народныя мастакі, для якіх гэтая праца была дадатковым заробкам, асабліва не думалі.

Музэй-запаведнік у Заслаўі пачаў работу па зборы калекцыі маляванак яшчэ з 1988 году, набыўшы творы Язэпа Драздовіча, тады ж арганізавалі экспэдыцыі на радзіму мастака — Глыбоччыну. Цяпер музэйная калекцыя маляваных дываноў Драздовіча складаецца з 32 работ.

Таксама музэй захоўвае адзіную ў Беларусі калекцыю маляваных дываноў Алены Кіш — народнай мастачкі зь вёскі Леніна Слуцкага раёна (агулам у Беларусі засталося 13 яе работ, у фондах музэя-запаведніка захоўваецца 11). Дываны Алены Кіш арыгінальныя па сюжэтах і ня маюць аналёгіяў у народным беларускім мастацтве. Яе імя ўзгадваецца ў выдадзенай у Югаславіі «Сусьветнай энцыкляпэдыі наіўнага мастацтва», дзе даюцца зьвесткі пра 800 найбольш вядомых мастакоў-прымітывістаў сьвету.

Цікавасьць уяўляюць маляваныя дываны мастакоў-самавукаў М. Марозькі, Г. Кузаўкова, І. Ворсы, Ф. Сухавілы, Н. Зосіка, Я. Вайцешык, паведамляецца на сайце музэя.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG