Энэргетыкі працавалі рэшту ўчорашняга дня і ўсю ноч, але сьвятло вярнулася толькі ў некаторыя рэгіёны і толькі часткова. Улады намагаюцца стабілізаваць сытуацыю.
Чэргі па паліва і ваду
У Кіеве большасьць сеткавых супэрмаркетаў і невялікіх крамаў не спынілі працу дзякуючы таму, што загадзя змаглі наладзіць работу энэргагенэратараў. Увечары з прылаўкаў хутка зьнік хлеб, людзі запасаліся пітной вадой у вялікай колькасьці і харчамі. Некаторым даводзілася вяртаць тавары назад, бо разьлічвацца можна было толькі гатоўкай — банкаўскія тэрміналы на касах не працавалі. Шмат людзей станавіліся ў вялікія чэргі да банкамата з надзеяй зьняць грошы з карткі.
«Гэта ўжо паніка ці яшчэ не?», — сказала жанчына свайму мужу, стоячы ў чарзе да банкамата. Ім прыкладна за 60. Яны прыйшлі ў краму па ваду, але без наяўных грошай. Праз 15 хвілін, вырашыўшы, што ім усё роўна ня хопіць гатоўкі, выйшлі з чаргі і пайшлі дадому. «Дзень мы пратрымаемся, а потым усё адновяць», — пераконваў муж сваю жонку.
Цяпло ў шматпавярховых будынках зьнікла цягам гадзіны, а вада, забесьпячэньне якой таксама залежыць ад электрычнасьці, прапала разам з электрычнасьцю.
Сувязі няма, «пункты нязломнасьці» запрацавалі не паўсюль
Якраз напярэдадні маштабнай расейскай атакі ўкраінскія ўлады паведамілі, што ва ўсіх гарадах будуць створаны «пункты нязломнасьці», дзе людзі змогуць сагрэцца, падсілкаваць свае электрычныя прылады і скарыстацца сувязьзю. Іх мусілі стварыць на базе кожнай адміністрацыі, сельскіх ці раённых радаў, а таксама перасоўных пунктаў Дзяржаўнай службы надзвычайных сытуацый Украіны.
Адначасова такія ж паслугі мусяць аказваць на запраўках, у супэрмаркетах, банках і кавярнях. Але ім дазволілі прапаноўваць гэтыя паслугі платна.
«Я жыву на левым беразе ў Кіеве, а наш офіс — на правым. Аднак сувязі няма нідзе — ні дома, ні на працы. Ні сьвятла, ні цяпла. Добра, што пад раніцу зьявілася вада», — сказала Надзея. Яна праехала два раёны, каб знайсьці буйную запраўку, але і тут працаваць немагчыма: празь вялікую колькасьці наведнікаў Wi-fi «выбівае» штохвіліны.
«Відаць, паеду далей шукаць інтэрнэт. Можа, пашанцуе ў якім вялікім гандлёвым цэнтры», — дадала дзяўчына, пажадаўшы посьпехаў у пошуках сувязі і карэспандэнту Свабоды.
«Пункты нязломнасьці» яшчэ не запрацавалі на поўную моц — улады сканцэнтравалі сваю ўвагу на аднаўленьні энэргетыкі.
«У нашым раёне такія цэнтры будуць створаныя на базе кожнай школы. Але яны пачнуць працаваць сёньня толькі пасьля абеду», — паведамілі Свабодзе ў Цэнтры адміністрацыйных паслуг Дзясьнянскага раёну Кіева.
У шэрагу іншых рэгіёнаў такія пункты ўжо стварылі ратавальныя службы. Улады сьцьвярджаюць, што ў абласьцях ужо працуе каля трох тысяч цэнтраў з абагрэвам і сувязьзю.
Улады сьцьвярджаюць, што энэргасыстэме ўдалося вярнуць кіраваньне
Міністар энэргетыкі Ўкраіны Герман Галушчанка заявіў, што пад раніцу 24 лістапада разарваныя сеткі ўкраінскай энэргасыстэмы ўдалося аб’яднаць, але сытуацыя застаецца складанай па ўсёй Украіне.
«Ёсьць вобласьці, дзе павялічылі пастаўку электраэнэргіі. Але трэба разумець, што ўчора сапраўды адбыўся блэкаўт у нашай энэргасыстэме ў выніку абстрэлаў. А 4-й раніцы мы змаглі аб’яднаць энэргасыстэму, яна цяпер працуе як адзіная, і на гэты момант падключаны крытычныя аб’екты інфраструктуры па ўсёй краіне. І, адпаведна, мы будзем павялічваць аб’ём генэрацыі цягам дня. Разьлічваем, што да вечара пачнуць працаваць атамныя станцыі і гэта значна скароціць дэфіцыт», — сказаў Герман Галушчанка ў эфіры ўсеўкраінскага тэлемаратону #UAРазом.
Па ўсёй краіне затрымліваюцца цягнікі
У выніку абстрэлаў без электрычнасьці засталіся чыгункі ў Кіеве, Дніпры, Мікалаеве, на Львоўшчыне, Віньнічыне, Сумшчыне і Харкаўшчыне.
На раніцу Ўкраінская чыгунка змагла падключыць рэзэрвовае сілкаваньне. Але больш як 80 цягнікоў дагэтуль не змаглі вярнуцца ў свой графік — яны затрымліваюцца больш як на гадзіну. Цягнікі спрабуюць падключыць да лякаматываў, якія працуюць на цьвёрдым паліве.
Але чыгунка забясьпечвае ўсіх пасажыраў, якія чакаюць сваіх цягнікоў, гарачай ежай і напоямі.
На Днепрапятроўшчыне ўсю ноч ратавалі шахтароў
Кіраўнік Днепрапятроўскай абласной вайсковай адміністрацыі Валянцін Разьнічэнка паведаміў, што ў выніку адключэньня электраэнэргіі ў шахтах Крывога Рогу і ў Паўлаградзкім раёне пад зямлёй былі заблякаваныя больш як 3 тысячы шахтароў. Іх ратавалі ўсю ноч, пакуль усіх не паднялі на паверхню.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.