«Што да Беларусі, то гэта тая вобласьць, за якой мы працягваем уважліва назіраць. У нас у гэты момант няма ніякіх сьведчаньняў, якія паказваюць на патэнцыйныя і няўхільныя ваенныя дзеяньні на гэтым кірунку, але мы працягнем уважліва сачыць за гэтым і ў будучыні», — сказаў Патрык Райдэр у адказ на пытаньне, ці паводле зьвестак Пэнтагону, існуе якая-небудзь рэальная пагроза наступу на Ўкраіну зь беларускай тэрыторыі.
Пытаньне аб магчымым удзеле Беларусі ў вайне ва Ўкраіне, а таксама аб іранскіх бесьпілётніках, якія, як сьцьвярджае ўкраінскі бок, Расея перакінула ў Беларусь, задалі і каардынатару стратэгічных камунікацый у Радзе нацыянальнай бясьпекі Джону Кірбі.
«Беларусь, безумоўна, аказала матэрыяльную, маральную і адчувальную падтрымку расейскаму ўварваньню ва Ўкраіну», — адзначыў Кірбі і растлумачыў, што Беларусь на працягу ўсёй вайны служыла базай для расейскіх войскаў, аказваючы ім матэрыяльна-тэхнічную і дапаможную падтрымку.
«Пры гэтым мы ня бачылі, каб беларускія войскі сапраўды ваявалі ва Ўкраіне», — дадаў ён.
Джон Кірбі адзначыў, што ЗША ўважліва сочаць за разгортваньнем рэгіянальнай групоўкі групы войскаў Беларусі і Расеі.
«Мы ня бачым іх гатоўнасьці зрабіць наступны крок. Гэта не азначае, што мы прымяншаем іх падтрымку (Расеі і Беларусі), і, вядома, мы асуджаем яе. Але мы ня бачым ніякіх прыкмет таго, што Беларусь гатова ўвайсьці ва Ўкраіну і ваяваць», — адзначыў Кірбі.
Камэнтуючы інфармацыю аб іранскіх дронах, Джон Кірбі сказаў, што няма ніякіх сьведчаньняў таго, што Беларусь мае дачыненьне да перадачы, навучаньня або эксплуатацыі гэтых бесьпілётнікаў.
Нядаўна сьпікер Галоўнага ўпраўленьня выведкі Міністэрства абароны Ўкраіны Андрэй Юсаў заявіў, што Расея перавезла ў Беларусь 32 дроны-камікадзэ іранскай вытворчасьці і да 14 кастрычніка плянуе завезьці яшчэ восем такіх бесьпілётнікаў.
10 кастрычніка ў Генштабе Ўзброеных сіл Украіны паведамілі пра атакаваньне ўкраінскай тэрыторыі дронамі, запушчанымі зь Беларусі і акупаваных паўднёвых тэрыторый Украіны. Супрацьпаветраныя сілы зьбілі на паўночным кірунку 9 дронаў тыпу «Shahed-136».
13 кастрычніка «Наша ніва», спасылаючыся на ўласныя крыніцы, апублічыла інфармацыю, што ў Беларусі пройдзе схаваная мабілізацыя.
Па інфармацыі выданьня, рашэньне аб схаванай мабілізацыі прынятае Аляксандрам Лукашэнкам. «Яна будзе ісьці пад выглядам праверкі баяздольнасьці. На першым этапе яна не будзе закранаць вялікія гарады, мабілізоўваць будуць найперш сельскае насельніцтва. Даўкамплектацыя баявых частак робіць сцэнар эскаляцыі на мяжы Беларусі з Украінай імаверным», — пісала «Наша ніва».
Разам з тым, Аляксандр Лукашэнка і міністар абароны Віктар Хрэнін неаднаразова заяўлялі, што мабілізацыі ў Беларусі ня будзе.
З розных гарадоў Беларусі Свабода атрымлівае паведамленьні пра вайсковыя зборы, выклікі ў ваенкамат, праверку зьвестак пра вайсковаабавязаных на прадпрыемствах і арганізацыях.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
