«Не давалі зьвязвацца з роднымі»
«Важна разумець, што Расеі праўда не патрэбная. Яна вырашае, што будзе „праўдай“, і пад яе пачынае падцягваць тое, што яна выдае за факты. У нашым выпадку Расеі патрэбен быў факт, што нас неяк лячылі, але фактычна гэта было не лячэньнем, а захаваньнем жыцьця, каб мы дажылі да моманту магчымага абмену», — сказаў на прэсавай канфэрэнцыі ў Кіеве Ўладзіслаў Жайваранак, які страціў нагу пасьля раненьня.
Паводле яго, у палоне быў вельмі моцны псыхалягічны ціск.
«Расея не давала доступу да сувязі з роднымі і з навакольным сьветам. Псыхалягічны ціск яны абгрунтоўвалі тым, што мы нікому не патрэбныя: „Вы прайграяце ў гэтай вайне, і ўвогуле вам ня трэба нікому тэлефанаваць“», — расказаў украінскі вайсковец, які служыў у падразьдзяленьні «Азоў».
Дапытвалі цяжка параненых
Уладзіслаў Жайваранак паведаміў, што расейцы дапытвалі цяжкапараненых:
«Мяне дапытвалі яшчэ да таго, як пачалі даваць антыбіётыкі пасьля ампутацыі нагі. Таму лячэньнем гэта цяжка назваць. Хлопцаў, якія там знаходзіліся, моцна катавалі — камусьці іголкі ўстаўлялі ў раны, кагосьці катавалі вадой, некаторыя атрымлівалі недастатковае лячэньне», — заявіў ён.
Паводле яго, ня ўсе палонныя параненыя ўкраінцы знаходзіліся ў шпіталі, частка ў лягеры для ваеннапалонных у Аленаўцы.
«Вады давалі па 600 грамаў на двое сутак»
Баец падразьдзяленьня «Азоў» Дзяніс Чапурок, які страціў руку і атрымаў раненьне ў нагу, знаходзіўся якраз у Аленаўцы:
«Я быў сьведкам, калі білі хлопцаў. Нас выганялі і праводзілі вобшук, разьдзяваючы нас дагала. Мы былі голыя на сьпёцы, нас прымушалі прысядаць, а хто паднімаў галаву, тых пачыналі адразу біць. Мяне падчас допытаў білі, прымушаючы падпісаць паказаньні супраць свайго камандаваньня», — паведаміў ён.
Паводле яго, расейцы на допытах прымушалі прызнаць, што менавіта полк «Азоў» разбамбіў горад Марыюпаль:
«Я казаў, што ня буду гэтага рабіць, і яны пачыналі мяне біць палкамі. Але я нічога не падпісаў. Былі пагрозы жыцьцю расстрэлам. Я бачыў, як забіралі з нашага барака хлопцаў і праз 2-3 дні іх прыносілі пабітых з паламанымі рэбрамі», — удакладніў ён.
«Нас прымушалі бегаць, вады давалі 600 грам на двое сутак, але вада не была пітной. Усім там было вельмі цяжка. У камэры мэтар на мэтар нас было 10 чалавек, і мы спалі на падлозе», — сказаў Дзяніс Чапурок.
«Патрабавалі прызнацца, што забівалі мірнае насельніцтва»
Дзьмітро Ўсачэнка служыць у Галоўным упраўленьні выведкі Міністэрства абароны Ўкраіны. Яго 28 сакавіка дэсантавалі на «Азоўсталь» у адным зь верталётаў, якім дастаўлялі дапамогу ўкраінскім абаронцам Марыюпалю.
Выведнік апынуўся ў палоне з двума раненьнямі, расказаў ён:
«У палоне палохалі фізычнай расправай і расстрэлам у часе так званых „сьледчых дзеяньняў“. Хацелі, каб мы прызналіся, што забівалі мірнае насельніцтва, хаця мы гэтага не рабілі», — паведаміў ён.
Расея рыхтуе паказальны суд над палоннымі
Тым часам Расея рыхтуецца да правядзеньня ў Марыюпалі паказальнага суду над палоннымі байцамі ўкраінскага полку «Азоў». У пачатку жніўня Life апублікаваў відэа зь філярмоніі Марыюпалю, дзе для маючага адбыцца суду пабудавалі мэталічныя клеткі для падсудных.
Украінскі мэр Марыюпалю Вадзім Бойчанка ня выключыў, што расейскія вайскоўцы могуць правесьці суд над украінскімі ваеннапалоннымі ў Дзень Незалежнасьці Ўкраіны, 24 жніўня.
Раней прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што Расея «закрые для сябе любыя шанцы на перамовы» з украінскімі ўладамі, калі пачне праводзіць так званыя рэфэрэндумы на акупаваных тэрыторыях.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
