«Усе вы цудоўна ўсьведамляеце, якія насамрэч мэты мае Расея. Не адзін год яна пагражала пачаць вайну, калі Ўкраіна ўступіць у NATO. Але Ўкраіна ня ў NATO, а поўнамаштабная вайна Расеі супраць нашай дзяржавы доўжыцца ўжо 126 дзён — пасьля васьмі гадоў вайны на Данбасе. Дык чаму дзесяцігодзьдзямі верылі, што менавіта NATO сваімі дзеяньнямі можа справакаваць Расею на нешта?» — заявіў Уладзімір Зяленскі, выступаючы празь відэасувязь перад удзельнікамі саміту NATO ў Мадрыдзе (Гішпанія).
Паводле яго, Расея бачыць у кожнай суседняй краіне колішнюю рэспубліку Савецкага Саюзу. «Яны глядзяць, напрыклад, на Літву ня як на сябра вашага Альянсу, а як на рэспубліку Савецкага Саюзу. Для нас яна незалежная дзяржава і ўжо даўно колішняя рэспубліка СССР. Для нас гэта мінулае, а яны разглядаюць яе як магчымую будучыню, яны зноў хочуць яе заваяваць. І гэтаксама яны глядзяць на кожную дзяржаву, якая зьяўляецца суседняй для Расеі і якая была некалі ў сфэры ўплыву Масквы», — патлумачыў ён.
Украінскі прэзыдэнт лічыць, што сьвету патрэбна сьмелая арганізацыя NATO, каб спыніць Расею. «Вы толькі цяпер на гэтым саміце вызначыце Расею сваёй галоўнай пагрозай, а для іх вы вораг ужо даўно. І на гэтым пабудавана ідэалёгія Расеі», — дадаў ён.
Уладзімір Зяленскі перакананы, што Расея хоча «горад за горадам» паглынуць спачатку Ўкраіну, а потым усіх у Эўропе. «Гэта сапраўдная мэта Расеі. Пытаньне: хто наступны для яе? Малдова? Ці краіны Балтыі? Ці Польшча? Адказ: усе яны», — падкрэсьліў ён.
Прэзыдэнт Украіны дадаў, што разьлічвае ўзяць пэрсанальны ўдзел у наступным саміце NATO, і гэта «будзе сьведчаньнем супольнай перамогі». «Але ў наступным годзе можа быць горшая сытуацыя, калі пад абстрэламі Расеі будзе ня толькі Ўкраіна, а і некалькі іншых дзяржаў, цалкам магчыма — сябраў Альянсу. І тады гэта будзе наш супольны правал — Украіны і NATO».
Уладзімір Зяленскі адзначыў, што палітыка адчыненых дзьвярэй NATO не павінна нагадваць «старыя турнікеты ў кіеўскім мэтро: яны адчыненыя, а калі ты падыходзіш — турнікеты зачыняюцца, пакуль не заплаціш».
«Хіба Ўкраіна яшчэ недастаткова заплаціла? Хіба наш унёсак у абарону і Эўропы, і ўсёй цывілізацыі дагэтуль недастатковы? Што ж тады патрэбна? Я магу сказаць, што нам патрэбна: нам патрэбныя гарантыі бясьпекі, і вы мусіце знайсьці Ўкраіне месца ў супольнай прасторы бясьпекі. Або — неадкладная дастатковая для перамогі дапамога Ўкраіне, або — адкладзеная вайна Расеі з вамі», — заявіў Уладзімір Зяленскі.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
