У ведамстве раней заявілі, што затрыманым пагражае пажыцьцёвае зьняволеньне. Таксама МУС Казахстану заяўляла, што сярод затрыманых ёсьць замежныя грамадзяне і толькі ў адным зь сёлаў Алмацінскай вобласьці затрыманыя больш за 100 грамадзян суседняй дзяржавы (якой — не ўдакладнялася).
У Казахстане цяпер дзейнічае «крытычны чырвоны» ўзровень тэрарыстычнай небясьпекі, пішуць мясцовыя СМІ. Сутыкненьні і акцыі пратэсту працягваюцца ў розных гарадах краіны, але іх інтэнсіўнасьць спала ў параўнаньні зь першымі днямі.
Улады Казахастану заяўляюць, што вярнулі кантроль над адміністрацыйнымі будынкамі і сытуацыя знаходзіцца пад кантролем. У краіне цалкам адноўлены рух пасажырскіх цягнікоў. Таксама аднавіў працу Міжнародны аэрапорт у Нур-Султане, яго ахова ўзмоцненая. Учора ўвечары ў Нур-Султан ужо вылецеў першы самалёт авіякампаніі «Белавія». Вылет адбыўся ў 20.15 па менскім часе, сьведчыць расклад Нацыянальнага аэрапорту Менск.
У краіне па-ранейшаму перабоі ў працы інтэрнэту. Такаеў 7 студзеня заявіў, што з прычыны стабілізацыі абстаноўкі ў краіне прыняў рашэньне ўключыць інтэрнэт у асобных рэгіёнах краіны на пэўныя часовыя інтэрвалы.
Урон ад беспарадкаў у Казахстане ўжо ацанілі ў 78 млрд тэнге (каля 180 мільёнаў даляраў). Пра гэта паведаміла выданьне Atameken Business са спасылкай на «Атамекен» (падліковую палату Казахстану).
Падчас пратэстаў ад агнястрэльнага раненьня загінула дзіця. 10 студзеня абвясьцілі агульнанацыянальную жалобу
Падчас пратэстаў у Алматы 5 студзеня загінула дзіця, паведамляе @informburo_kz. Бацькі шпацыравалі са сваімі дзецьмі, калі пачуўся стрэл, які стаў для 11-гадовага хлопчыка фатальным. Таксама 7 студзеня ў адну зь дзіцячых бальніц Алматы зь цяжкімі агнястрэльнымі раненьнямі даставілі 15-гадовага падлетка, урачы змагаюцца за яго жыцьцё. Хлопец ехаў з бацькам на машыне, калі іх аўтамабіль расстралялі баевікі.
Як паведаміла МЗС Ізраілю, падчас беспарадкаў у Алматы 7 студзеня загінуў ізраільскі грамадзянін.
Прэзыдэнт Казахстана Касым-Жомарт Такаеў аб'явіў у Казахстане 10 студзеня агульнанацыянальную жалобу, паведаміў ягоны прэс-сакратар.
Прэс-сакратар Назарбаева агучыў яго першы камэнтар у сувязі з пратэстамі
Першы прэзыдэнт Казахстану Нурсултан Назарбаеў не пакідаў рэспубліку, заявіў ягоны прэс-сакратар Айдас Укібай. «Елбасы знаходзіцца ў сталіцы Казахстану горадзе Нур-Султане. Просім не распаўсюджваць загадзя ілжывую і спэкулятыўную інфармацыю. Елбасы праводзіць шэраг кансультатыўных сустрэч і знаходзіцца на прамой сувязі з прэзыдэнтам Казахстану Касым-Жамартам Такаевым», — паведаміў ягоны прэс-сакратар у Twitter.
Ён дадаў, што Назарбаеў заклікаў усіх згуртавацца вакол прэзыдэнта Казахстану «для пераадоленьня бягучых выклікаў і забесьпячэньня цэласнасьці нашай краіны». Паводле прэс-сакратара, Назарбаеў таксама правёў некалькі тэлефонных размоваў «з кіраўнікамі дружалюбных Казахстану дзяржаў».
Гэта першая афіцыйная інфармацыя ад імя Назарбаева пасьля пачатку пратэстаў. Раней у СМІ Казахстана зьявілася інфармацыя, што першы прэзыдэнт Казахстану разам са сваякамі мог выехаць за межы краіны.
Затрымалі экс-старшыню Камітэту нацыянальнай бясьпекі Казахстану Карыма Масімава
Як паведаміла прэс-служба ведамства, яго і шэраг іншых асобаў (якіх таксама затрымалі) падазраюць у здрадзе дзяржаве. Масімаў узначальваў Камітэт нацыянальнай бясьпекі Казахстану зь верасьня 2016 году, зьняты з пасады 6 студзеня 2021 году. Раней ён двойчы займаў пасаду прэм’ер-міністра Казахстану.
Экс-банкір Аблязаў назваў сябе лідэрам пратэстаў у Казахстане
Былы кіраўнік банку БТА Банк Мухтар Аблязаў, які хаваецца за мяжой, назваў сябе лідарам апазыцыі і пратэстаў у Казахстане. Аб гэтым ён заявіў Reuters. Ён паведаміў, што «пратэстоўцы ў Алма-Аце штодня пытаюцца ў яго, як дзейнічаць». Аблязаў заявіў, што плянуе вярнуцца ў Казахстан, каб узначаліць часовы ўрад, але пры ўмове, што «пратэсты дасягнуць патрэбнага ахопу».
Пуцін і Такаеў дамовіліся аб правядзеньні анлайн-саміту АДКБ
Кіраўнік Казахстану ініцыяваў правядзеньне анлайн-саміту АДКБ у бліжэйшы час, прэзыдэнт Расеі падтрымаў прапанову, паведамілі ў прэс-службе Крамля па выніках тэлефоннай размовы 8 сьнежня Пуціна і Такаева. Такаеў, паводле прэс-службы Крамля, падрабязна інфармаваў Пуціна аб абстаноўцы, якая складваецца ў Казахстане, адзначыўшы, што яна «разьвіваецца ў бок стабілізацыі», і выказаў падзяку за дапамогу з боку краінаў АДКБ і асабліва — Расейскай Фэдэрацыі.
Аляксандар Лукашэнка раніцай 8 сьнежня таксама паразмаўляў па тэлефоне з Такаевым «пра сытуацыю і абстаноўку ў Казахстане, далейшыя дзеяньні», а таксама з Пуціным — «пра сытуацыю ў краінах АДКБ, у тым ліку ў Казахстане», піша «Пул Первого».
Мінабароны Беларусі: беларускія вайскоўцы ахоўваюць аб'екты вайсковай інфраструктуры Казахстану
Беларускія вайскоўцы са складу сілаў АДКБ, накіраваных у Казахстан, прыступілі да выкананьня задач па ахове шэрагу важных абʼектаў вайсковай інфраструктуры, паведамляе прэс-служба Мінабароны. Што гэта за абʼекты, не ўдакладняецца, як і рэгіён разгортваньня беларускага кантынгенту.
Ведамства падкрэсьлівае, што беларускія вайскоўцы па дамоўленасьці з казахстанскім бокам не прыцягваюцца да апэратыўна-баявых мерапрыемстваў у краіне. Яны выконваюць пастаўленыя задачы ў плянавым рэжыме. Няштатных сытуацый не зафіксавана.
Пратэсты ў Казахстане
- Пратэсты ў Казахстане пачаліся 2 студзеня ў горадзе нафтавікоў Жанаэзене пасьля таго, як улады ўдвая павысілі цану на звадкаваны газ. Першапачаткова пратэстоўцы патрабавалі толькі зьнізіць цану.
- 4 студзеня пратэсты сталі масавымі і перайшлі ў сутычкі з паліцыяй. Пратэстоўцы запатрабавалі адстаўкі ўраду і сыходу з палітыкі былога прэзыдэнта Казахстану Нурсултана Назарбаева. Яны скандавалі «Шал, кет!» («Стары, сыходзь!»).
- Падчас сутычак сілавікі ўжывалі сьвятлашумавыя гранаты, сьлезацечны газ. Адбываліся перастрэлкі. Пратэстоўцы ўзброіліся арматурай, палкамі, камянямі. Яны білі паліцыю, падпальвалі аўтамабілі. Частка сілавікоў, як у горадзе Актаў, перайшла на бок пратэстоўцаў.
- Пратэсты закранулі амаль усю краіну: горад нафтавікоў Жанаэзен і цэнтар Мангыстаўскай вобласьці Актаў (адкуль пачаліся пратэсты), былую сталіцу краіны і найбуйнейшы горад краіны Алматы, цяперашнюю сталіцу Нур-Султан (былую Астану), буйныя гарады Шымкент, Караганду і Актэбе, а таксама многія іншыя гарады і мястэчкі.
- Ранкам 5 студзеня прэзыдэнт краіны Касым-Жамарт Такаеў адправіў урад у адстаўку.
- Надзвычайнае становішча ўвялі ва ўсёй краіне. У Нур-Султане, Алматы, Мангыстаўскай вобласьці ўвялі камэнданцкі час.
- Эпіцэнтрам пратэстаў стаў горад Алматы.
- 5 студзеня пратэстоўцы ўварваліся ў акімат Алматы, захапілі былую прэзыдэнцкую рэзыдэнцыю, разграмілі будынак з офісам кіруючай партыі «Нур-Отан». У будынку акімату і пракуратуры Алматы, а таксама былой рэзыдэнцыі пачаўся пажар. Пратэстоўцы захапілі і разграмілі будынак тэлеканала «Мир24» і яшчэ некалькіх тэлеканалаў. Завалодалі будынкам Камітэту нацыянальнай бясьпекі ў Алматы.
- Увечары 5 студзеня пратэстоўцы захапілі аэрапорт у Алматы.
- У Алматы шмат разгромленых будынкаў, крамаў, спаленых аўтамабіляў.
- 5 студзеня ва ўсёй краіне адключылі правадны інтэрнэт і галасавую сувязь, дагэтуль блякавалі мабільны інтэрнэт. Спынілі вяшчаньне буйныя тэлеканалы Казахстану.
- Пачаліся страйкі. Спынілі вытворчасьць мэталюргічныя заводы ў горадзе Балхаш, нафтагазавае прадпрыемства «Мангыстаўмунайгаз» у Мангыстаўскай вобласьці.
- 5 студзеня прэзыдэнт краіны Такаеў заявіў, што ўзначаліць Раду бясьпекі Казахстану замест Назарбаева, і паабяцаў дзейнічаць «максымальна жорстка». Назарбаеў пайшоў у адстаўку. У горадзе Талдыкарган пратэстоўцы павалілі помнік Назарбаеву.
- Пратэстоўцы запатрабавалі таксама сыходу з пасады Такаева.
- У ноч на 6 студзеня Такаеў запрасіў дапамогі ў АДКБ.
- 6 студзеня першыя вайскоўцы ў межах місіі АДКБ прыбылі ў Казахстан.
- На 6 студзеня казаскія мэдыя паведамілі пра дзясяткі забітых сярод цывільнага насельніцтва, 18 ахвяраў сярод сілавікоў, параненыя 748 праваахоўнікаў. Вярхоўны камісар ААН заявіў пра прыкладна тысячу параненых чалавек толькі ў Алматы.
- 6 студзеня МУС Казахстана паведаміла пра 2298 затрыманых. Тым часам на афіцыйным узроўні Астану перасталі называць Нур-Султанам, як назвалі горад у гонар дыктатара Назарбаева.
- 7 студзеня Міністэрства ўнутраных спраў Казахстану паведаміла, што падчас так званай «зачысткі» ў самым буйным горадзе краіны, Алматы, загінулі 26 «узброеных злачынцаў», яшчэ 18 атрымалі раненьні, а ўсе адміністрацыйныя будынкі ў гарадах Казахстану «вызваленыя і ўзятыя пад узмоцненую ахову».
- Таксама ў выніку «сутыкненьня з хуліганскім натоўпам» параненыя 216 вайскоўцаў Нацыянальнай гвардыі ў Алматы і Шымкенце, паведаміла прэс-служба вайсковага фармаваньня.
- Раніцай 7 студзеня прэзыдэнт Казахстану Касым-Жамарт Такаеў на пасяджэньні контратэрарыстычнага штабу заявіў, што «ў значнай ступені наведзены канстытуцыйны лад ва ўсіх рэгіёнах краіны».
- Пазьней 7 студзеня Такаеў выступіў са зваротам да грамадзянаў краіны, у якім заявіў, што даў загад праваахоўным органам і войску адкрываць агонь на паражэньне без папярэджаньня.
- 9 студзеня Такаеў выдаліў свой твіт пра тое, што на Казахстан нібыта напалі 20 тысяч тэрарыстаў, але на наступны дзень сказаў, што «ў агрэсіі супраць Казахстану ўдзельнічалі баявікі з цэнтральнаазіяцкіх краінаў, Афганістану і Блізкага Ўсходу».
- У той жа дзень стала вядома пра дзьве сьмерці: кіраўніка абласной паліцыі і палкоўніка камітэту нацбясьпекі.
- Паводле расьсьледаваньня The Telegraph, малодшая дачка Назарбаева вывела з Казахстану 300 мільёнаў даляраў і патраціла частку грошай на нерухомасьць за мяжой.
- Раніцай 11 студзеня Такаеў заявіў, што кантынгент АДКБ пачнуць выводзіць з Казахстану праз 2 дні. Ён запэўніў Мажыліс у тым, што ўлады ўсё вярнулі пад кантроль.
