24 чэрвеня кіраўнік Беларусі Аляксандар Лукашэнка едзе ў Маскву, дзе возьме ўдзел у парадзе, які праводзіцца ў гонар 70-й гадавіны перамогі над нацысцкай Нямеччынай.
Чаму ў Расеі праводзяць парад 24 чэрвеня?
9 траўня сёлета ў Расеі была ў разгары эпідэмія каранавірусу. Расейскія ўлады асьцерагаліся, што будзе ўспышка захворваньня, калі правесьці парад у дзяржаўнае сьвята — Дзень Перамогі. Сьвяткаваньне перанесьлі. Цяпер эпідэмія ў Расеі, як паведамляецца, пайшла на спад. Для ўрачыстасьці абралі дату правядзеньня першага пасьля вайны параду Перамогі. У ноч з 8-га на 9-га траўня 1945 году (9 траўня паводле маскоўскага часу) была падпісаная канчатковая капітуляцыя Нямеччыны. А парад Перамогі прайшоў у той год у Маскве 24 чэрвеня.
Хто з замежных лідэраў прыедзе на парад у Маскву 24 чэрвеня?
Як паведамляе МЗС Расеі, акрамя Беларусі, пацьвердзілі свой удзел прэзыдэнты Казахстану, Кіргізстану, Малдовы, Сэрбіі, Таджыкістану і Ўзбэкістану. Таксама прыедуць кіраўнікі самаабвешчаных Абхазіі і Паўднёвай Асэтыі – гэтыя рэспублікі прызнаныя Расеяй як сувэрэнныя дзяржавы, але пераважная большасьць краінаў сьвету лічаць іх часткай Грузіі. Чакаецца яшчэ член калектыўнага прэзыдыюму Босьніі і Герцагавіны Міларад Додзік. Не прыедуць прэзыдэнты Азэрбайджану і Туркмэністану і прэм’ер Армэніі. Ня будзе і кіраўнікоў дзяржаваў — чальцоў антыгітлераўскай кааліцыі часоў вайны: Вялікай Брытаніі і ЗША.
З кім прыедзе ў Маскву Лукашэнка?
Са сваімі сынамі. Пра гэта ён паведаміў прэзыдэнту Расеі Ўладзіміру Пуціну падчас тэлефоннай гутаркі 19 чэрвеня. З кім з трох сыноў Лукашэнка накіруецца ў Маскву, не паведамляецца.
Што Лукашэнка казаў пра расейскі парад 24 чэрвеня?
«Як жа: беларусы правялі парад 9 траўня, а Расея не правяла — трэба праводзіць. Ну, паедзем правядзем парад», — заявіў ён падчас паездкі ў Горадню 16 чэрвеня.
Што казаў Лукашэнка падчас правядзеньня ў Беларусі параду 9 траўня?
«У гэтым звар’яцелым сьвеце знойдуцца людзі, якія асуджаюць нас за правядзеньне гэтага сьвятога дзеяньня. Не бярыцеся асуджаць нас. У нас не было іншага выбару, а калі б і быў, мы зрабілі б гэтак жа. Таму што на нас глядзяць вочы забітых салдат, закатаваных партызан і падпольшчыкаў. Вочы дзяцей Хатыні. Яны вельмі хацелі жыць, але загінулі ў гэтай страшнай вайне.
Хай у гэтым годзе вайсковы парад у Менску стане адзіным на постсавецкай прасторы, ён стане сымбалем Перамогі ўсяго савецкага народу».
Якія праблемы цяпер ёсьць у беларуска-расейскіх адносінах?
- Спрэчка пра цану на газ. Беларусь плаціць 127 даляраў за тысячу кубамэтраў — гэта больш, чым цана для краінаў Заходняй Эўропы. Менск дамагаецца зьніжэньня цаны, Масква заяўляе, што цэны вызначаныя доўгатэрміновым кантрактам.
- «Газпром» заяўляе, што Беларусь недаплаціла за пастаўлены газ 165 мільёнаў даляраў, Беларусь адмаўляе запазычанасьць.
- Беларускія ўлады прызначэньнем новай кіраўніцы «Белгазпрамбанку» ўзялі пад кантроль гэты банк, які на 98% — расейская ўласнасьць.
- Беларускія ўлады заяўляюць пра ўмяшаньне ва ўнутраныя справы краіны і ў выбарчую кампанію «лялькаводаў з „Газпрому“ і вышэй». Масква ўмяшаньне адмаўляе.
- Амбасадар Беларусі ў РФ Уладзімер Сямашка некалькі разоў апошнім часам заяўляў, што перамовы аб паглыбленьні інтэграцыі паміж Менскам і Масквой адновяцца пасьля прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі, і выказаў спадзеў на іх пасьпяховы вынік.
- Прэзыдэнт Пуцін у сваім нядаўнім выступе выказаў меркаваньне, што былым рэспублікам СССР варта было выходзіць з Савецкага Саюзу, аддаўшы Расеі тэрыторыі, «атрыманыя» за час існаваньня ў складзе СССР. Цяперашняя тэрыторыя Рэспублікі Беларусь была сфармаваная ў тым ліку і за кошт перадачы ў склад БССР тэрыторыяў, якія ўваходзілі перад гэтым у склад РСФСР.