Адзін з адвакатаў прэтэндэнта на прэзыдэнцкі пост Віктара Бабарыкі Аляксандар Пыльчанка расказаў у інтэрвію «Народнай Волі» пэўныя падрабязнасьці справы.
Пра абвінавачаньне Бабарыку
Наконт выстаўленых Віктару Бабарыку абвінавачаньняў адвакат сказаў, што «з гледзішча зьместу абвінавачаньня» ён «задаволены, калі можна так выказацца», і «чакае не дачакаецца», калі яго абвесьцяць дзяржаўныя СМІ ці службовыя асобы, каб адвакаты маглі выказацца на гэты конт, бо ім самім забаранілі агучваць артыкулы абвінавачаньня «пад страхам крымінальнай адказнасьці».
Жорсткія ўмовы неразгалошваньня любой інфармацыі ў справе, на думку адваката, зьвязаныя найперш з «праблемамі наяўнасьці абʼектыўных доказаў».
Што да новай крымінальнай справы супраць Бабарыкі па арт. 285 Крымінальнага кодэксу (стварэньне злачыннай арганізацыі і ўдзел у ёй), Пыльчанка адзначыў, што «такія склады злачынстваў няпроста даказваюцца», і «галоўнае ў ходзе сьледчых дзеяньняў ня выйсьці на саміх сябе».
Выказваньне старшыні КДК Івана Тэртэля, што ён «ня можа ўявіць, што кіраўнік банку мог быць ня ў курсе таго, што яго работнікі ўчынілі злачынства», Пыльчанка назваў «вельмі адважнай і небясьпечнай заявай» і прывёў у прыклад справу былога намесьніка начальніка ГУБАЗіК Уладзімера Ціхіні, пра дзеяньні якога, паводле лёгікі Тэртэля, былі ў курсе кіраўнікі Ціхіні — начальнік ГУБАЗіК і міністар унутраных справаў, ды іншыя прэцэдэнты.
Як затрымлівалі Бабарыку
Паводле Пыльчанкі, пры першай сустрэчы з адвакатамі Віктар Бабарыка расказаў падрабязнасьці свайго затрыманьня.
Каля 9-й гадзіны раніцы 18 чэрвеня ён выехаў у горад, вёз з сабой падпісныя аркушы, каб падаць у ЦВК. Непадалёк ад вёскі Мачаны, дзе жыве Бабарыка, на пустэльнай прасёлкавай дарозе ля могілак яго спыніў супрацоўнік ДАІ.
Пакуль Бабарыка падаваў яму дакумэнты, да машыны падбеглі некалькі чалавек. Бабарыка папрасіў іх назвацца, яму нешта тыцнулі пад нос, але ён нічога не пасьпеў прачытаць. Яго перасадзілі на задняе сядзеньне машыны. Калі Бабарыка сказаў, што гатовы на першае патрабаваньне органаў расьсьледаваньня прыбыць у названыя месца і час, калі да яго ёсьць пытаньні, яму адказалі: «давязем». Незнаёмыя селі ў яго «Тэслу» і павезьлі яго ў Дэпартамэнт фінансавых расьсьледаваньняў, як высьветлілася пазьней.
Асабістыя рэчы Бабарыкі — пляншэт, два тэлефоны, гадзіньнік — кінулі ў машыну, яго павялі ў будынак. Лёс гэтых рэчаў, як і аўтамабіля, які знаходзіцца ў лізінгу, Бабарыку дасюль невядомы: у пратаколе асабістага ператрусу названых рэчаў і аўтамабіля няма.
Пра ўмовы ўтрыманьня ў СІЗА КДБ
Паводле Аляксандра Пыльчанкі, у Віктара Бабарыкі няма прэтэнзіяў да пэрсаналу СІЗА КДА, умовы ўтрыманьня — «як у многіх». Паколькі адвакатаў не пусьцілі да Бабарыкі 18 чэрвеня, ён ня змог паведаміць адразу, якія рэчы яму перадаць. Рэжым прыёму перадачаў — панядзелак, серада, пятніца, таму ўвесь гэты час ён быў у офіснай вопратцы. Спальнае месца ў яго — дадатковае, так званы «верталёт» — ставіцца паміж іншымі ложкамі на ноч. Гэта значыць, што днём у камэры прыткнуцца няма куды.
Адвакаты Бабарыкі па-ранейшаму ня могуць зь ім сустрэцца
Другі адвакат Віктара Бабарыкі Дзьмітры Лаеўскі паведаміў 23 чэрвеня агенцтву Інтэрфакс, што з 20 чэрвеня яны ня маюць магчымасьці сустрэцца з падабаронным. Прычым адмовы ў сустрэчы з Бабарыкам «паступаюць у вуснай форме» і абгрунтоўваюцца супрацьэпідэмічнымі мерапрыемствамі, хоць абарона «гатовая забясьпечыць усе неабходныя сродкі засьцярогі».
«На дадзены момант у мяне няма пацьверджаньня, што сустрэча з маім падабаронным можа адбыцца», — сказаў Лаеўскі і дадаў, што яго няма наогул ніякай інфармацыі пра стан Бабарыкі.
«У інтэрнэце зьяўляюцца насьцярожваючыя ўкіды..., гуляе ўсякая інфармацыя (у сацсетках пісалі, у прыватнасьці, пра зьбіцьцё Бабарыкі — РС)... Я б асабіста хацеў пераканацца, што гэтыя ўкіды не зьяўляюцца праўдай. Я ў гэтым практычна ўпэўнены, але, як адвакат, пераканацца павінен», — падкрэсьліў Лаеўскі.
Ён дадаў, што адвакаты дасюль не атрымалі адказу ні на адну з шэрагу раней накіраваных у зацікаўленыя ведамствы скаргаў.
Перасьлед Віктара Бабарыкі і яго прыхільнікаў. Што важна ведаць
- Віктара Бабарыку абвінавацілі ў «адмываньні» сродкаў, атрыманых злачынным шляхам (па частцы 2 арт. 235 КК), і атрыманьні хабару ў асабліва буйным памеры (па частцы 3 арт. 430 КК).
- У крымінальнай справе «Белгазпрамбанку» 122 тамы. Справу разглядаў Вярхоўны суд у будынку суду Маскоўскага раёну.
- 22 сакавіка абарона Бабарыкі заявіла пярэчаньні на прад’яўленыя абвінавачаньні, бо апісаньне, якое ёсьць у іх, не дазваляла ў дастатковай ступені зразумець, у якіх менавіта дзеяньнях абвінавачанага Бабарыкі ўгледзілі злачынства, заявіў адвакат Дзьмітры Лаеўскі. Таксама ён адзначыў, што ў абвінавачаньні няма апісаньня інкрымінаваных дзеяньняў з указаньнем часу, месца, спосабу, іншых абставінаў іх учыненьня. Адвакат папрасіў далучыць да матэрыялаў справы дакумэнт, у якім выклаў «дэфэкты абвінавачаньня».
- Віктар Бабарыка віны не прызнае.
Хроніка перасьледу
- 10 чэрвеня Аляксандар Лукашэнка даручыў заняцца праверкамі прыватных кампаніяў, якія нібыта звальняюць тых, хто адмаўляецца ставіць подпісы за вылучэньне альтэрнатыўных кандыдатаў. Ён загадаў «прашарсьціць гэтых пузатых буржуяў, каб яны несьлі адказнасьць за людзей».
- 11 чэрвеня ў «Белгазпрамбанку» і шэрагу іншых кампаній, у знаёмых патэнцыйнага кандыдата ў прэзыдэнты Віктара Бабарыкі прайшлі ператрусы. Камітэт дзяржкантролю заявіў аб завядзеньні крымінальных спраў за адмываньне грошай і ўхіленьне ад выплаты падаткаў у асабліва буйным памеры.
- Віктар Бабарыка назваў гэта атакай на яго асабіста, хоць сам у справе тады не фігураваў, і заявіў пра «палітычны характар» дзеяньняў сьледчых, якія ня маюць прамога кампрамату на яго.
- 11 чэрвеня арыштавалі каардынатарку выбарчага штабу Бабарыкі Сьвятлану Купрэеву па абвінавачаньні ва ўхіленьні ад выплаты падаткаў у асабліва буйным памеры.
- 12 чэрвеня Лукашэнка заявіў, што Бабарыка таксама датычны да справы, маўляў, «гэта адна шайка-лейка». Праз 4 гадзіны Дзяржкантроль заявіў, што мае доказы датычнасьці былога банкіра да злачынстваў.
- Фігурантамі «справы „Белгазпрамбанку“» сталі каля 20 чалавек.
- 15 чэрвеня Нацыянальны банк прызначыў у «Белгазпрамбанку» часовую адміністрацыю на чале з Надзеяй Ермаковай. Расейскія акцыянэры банку («Газпромбанк» і «Газпром») назвалі гэтае рашэньне незаконным.
- 17 чэрвеня ўлады арыштавалі без тлумачэньняў выбарчы фонд Віктара Бабарыкі з 100 тысячамі рублёў на рахунку.
- 18 чэрвеня затрымалі Віктара Бабарыку і яго сына Эдуарда Бабарыку — кіраўніка ініцыятыўнай групы. У дамах сям’і Бабарыкаў прайшлі ператрусы.
- Кіраўнік КДК Іван Тэртэль назваў Бабарыку «непасрэдным арганізатарам» «махлярскай схемы з адмываньнем грошай» з удзелам былых і дзейных топ-мэнэджараў «Белгазпрамбанку».
- 19 чэрвеня праваабаронцы прызналі палітвязьнямі Віктара, Эдуарда Бабарыкаў і затрыманых сябраў ініцыятыўнай групы.
- Штаб Бабарыкі падрыхтаваў да здачы 435 тысяч подпісаў.
- 20 чэрвеня адвакаты падалі пакет дакумэнтаў для рэгістрацыі Віктара Бабарыкі кандыдатам у прэзыдэнты.
- 2 ліпеня стала вядома, што Бабарыку вінавацяць па трох фінансавых артыкулах Крымінальнага кодэксу.
- 14 ліпеня ЦВК адмовіў Віктару Бабарыку ў рэгістрацыі празь неадпаведнасьць прадстаўленай дэклярацыі аб даходах і маёмасьці.
- 10 кастрычніка Лукашэнка сустрэўся зь Віктарам Бабарыкам і іншымі палітвязьнямі ў СІЗА КДБ.
- 17 лютага 2021 году пачаўся суд над Віктарам Бабарыкам і былымі супрацоўнікамі «Белгазпрамбанку». На працэс не пусьцілі нікога зь незалежных журналістаў.
- 6 ліпеня Бабарыку асудзілі на 14 гадоў пазбаўленьня волі. Вырак вынес судзьдзя Ігар Любавіцкі. Бабарыка не прызнаў віны, ягоныя абаронцы яшчэ раз заявілі аб палітычных матывах справы.
- 12 ліпеня стала вядома, што Бабарыку этапавалі ў ПК №1 у г. Наваполацак.
- 12 кастрычніка з ізалятараў выйшлі некалькі чалавек, затрыманых у справе «Белгазпрамбанку». Ім зьмянілі меру стрыманьня, але іншыя падрабязнасьці справы невядомыя.
- У кастрычніку 2023 году арганізацыя былых сілавікоў BelPol паведамляла, што Віктар Бабарыка ў калёніі мае праблемы з сэрцам. Паводле інфармацыі арганізацыі, Бабарыку нанесьлі «сур’ёзныя цялесныя пашкоджаньні», прычым зрабілі гэта людзі, якія не адносяцца да пэрсаналу наваполацкай калёніі, дзе той сядзіць.
