Лінкі ўнівэрсальнага доступу

 
«Беларусь ня вучыцца на памылках». Паразмаўлялі зь беларусам Аляксеем Церахавым, які зьняў кліп Noize MC пра Чарнобыль

«Беларусь ня вучыцца на памылках». Паразмаўлялі зь беларусам Аляксеем Церахавым, які зьняў кліп Noize MC пра Чарнобыль


Аляксей Церахаў
Аляксей Церахаў

Аляксей Церахаў здымаў кліпы «Ляпіса Трубяцкога», а цяпер займаецца дакумэнтальным кіно. У размове са Свабодай ён расказвае, як чарнобыльская катастрофа пераклікаецца з каранавірусным крызісам.

Каранавірус у Беларусі і ў сьвеце. Як разьвіваюцца падзеі >>

«Я бачу прамую сувязь з падзеямі падчас Чарнобылю і тым, што цяпер адбываецца ў Беларусі»

На адным з кадраў у кліпе расейскага сьпевака Noize MC «26.04» дзіця праходзіць каля паркавай агароджы. На шыльдзе добра відаць надпіс, што тэрыторыя закрытая ў сувязі з каранавірусам.

«Ідэя была такая: мы бяром рэальны каранавірусны сьвет і робім гульню паміж рэальнымі аб’ектамі і сучаснымі падзеямі на падзеі Чарнобылю.

Я бачу прамую сувязь з падзеямі падчас Чарнобылю і тым, што цяпер адбываецца ў Беларусі. Я бачу, што Беларусь ня вучыцца на памылках. Я б хацеў укласьці гэта ў сэнс сваёй працы, але гэта пакуль не чытаецца ў кліпе. Быў момант з дэманстрацыяй на 1 траўня. Насамрэч гэта не гістарычны фатаздымак, але па сюжэце гэта дэманстрацыя ў Менску. Момант апавядае, што хлусьня была, і яна працягваецца ў нейкай форме цяпер».

Аляксей Церахаў жыве ў прыгарадзе Таронта і займаецца дакумэнтальным кіно. Упершыню ён супрацоўнічаў з Нойзам над кліпам да песьні «Болт» — сумеснага трэка расейца і гурту «Ляпіс Трубяцкі». У «Ляпісаў» Аляксей Церахаў быў пастаянным рэжысэрам.

«Потым мы рабілі кліп, які так і ня выйшаў, бо былі непаразуменьні», — узгадвае Церахаў у размове са Свабодай.

Апошнія пяць гадоў, кажа ён, кліпамі прафэсійна не займаўся, толькі дапамагаў у гэтым сыну, але зьняў відэа да аднаго з трэкаў беларускага рэпэра пад мянушкай СіРОП.

Сам Аляксей заглыбіўся ў дакумэнтальнае кіно. Апошняя зь ягоных прац — графіка да фільму пра папу Рымскага, які здымаў Яўген Афінееўскі — намінант на прэмію «Оскар» за фільм пра падзеі ўкраінскай Рэвалюцыі годнасьці.

«І калі зьявіўся запыт на гэты кліп Noize MC, я нават зьдзівіўся, наколькі гэта блізка да таго, чым я займаюся цяпер. Фактычна я зрабіў кароткі дакумэнтальны фільм».

Кліп, як і песьню, стваралі ў сьціслыя тэрміны. Іван Аляксееў, ён жа Noize MC, пазваніў Церахаву з прапановай зьняць кліп 31 сакавіка. Але гатовы быў толькі тэкст, музыка даслаў яго рэжысэру — так пачалася праца.

«Песьня пісалася паралельна са стварэньнем кліпа. Трэк зьявіўся дзесьці 18 красавіка. Нават гукавыя эфэкты накладаліся, зыходзячы з патрэб кліпа. То бок, напрыклад, я казаў: „Давай верталёт?“ — „Давай!“. За гэты час трэба было прыдумаць ідэю і хутка яе рэалізаваць. Я люблю складаныя тэхнічныя кліпы — ня проста зьняў і нарэзаў. Здымкі працягваліся ўвесь час. Апошнія здымкі былі за 24 гадзіны да рэлізу. Я вельмі рады гэтай працы, таму што яна была зробленая рэзка і адразу ў кропку».

«Самая галоўная праблема чарнобыльскай аварыі — гэта хлусьня»

Тэма чарнобыльскай катастрофы блізкая Церахаву ня толькі праз працу з дакумэнтальным кіно. У 1986 годзе ён вучыўся ў школе.

«Я вельмі добра памятаю, як сядзеў у школьнай клясе, урокі ўжо скончыліся, і мы павінны былі сыходзіць. Наперадзе былі ці то выходныя, ці то вакацыі. І настаўніца сказала: „Слухайце, дзеці, тут выбухнула атамная станцыя. Вы на вуліцу не хадзіце гуляць“. Гэта было сарафаннае радыё, яшчэ нічога не абвяшчалі».

Потым, пасталеўшы, бываў у чарнобыльскай зоне, бачыў Прыпяць. «Усю гэтую чарнобыльскую „прыгажосьць“ я памятаю ў рэальнасьці», — кажа Аляксей.

Ён узгадвае міні-сэрыял «Чарнобыль» ад HBO і кажа, што ў яго была «простая канцэпцыя — паказаць цану хлусьні». Сам рэжысэр цалкам згодны з такім пасылам.

«Самая галоўная праблема чарнобыльскай аварыі, праблема Беларусі, Расеі, Украіны, — гэта хлусьня», — упэўнены ён.

Сучасную Расею Церахаў параўноўвае з творам Джорджа Оруэла «1984», а Беларусь — зь іншай кнігай таго ж аўтара «Фэрма».

«Можна браць герояў і вешаць рэальныя прозьвішчы, і яны будуць супадаць», — кажа Аляксей.

Мастак мяркуе, што ў Беларусі сытуацыю з пандэміяй каранавірусу яшчэ не ўспрымаюць сур’ёзна.

«На Захадзе ўсе цудоўна разумеюць, што сьвет цяпер стаіць на мяжы сур’ёзнай эканамічнай катастрофы. У беларусаў няма кантрасту, яны не разумеюць, што такое „добра“ і што такое „дрэнна“. У Беларусі, і ўвогуле ў тым рэгіёне, такое паняцьце, як, прабачце „дупа“, пэрманэнтнае. Крыху лепш, крыху горш, але ў цэлым — „дупа“. Таму людзі, знаходзячыся ў ёй, думаюць: „Ну, вось чарговыя праблемы. Каранавірус? Ну, пройдзе каранавірус“. У беларускім сьвеце нічога не зьмяняецца. Галоўны каранавірус у Беларусі ўжо 26 гадоў», — мяркуе Аляксей Церахаў.

Што трэба ведаць пра новы каранавірус, які выклікае COVID-19

  • Невядомы раней вірус выявілі ў кітайскім горадзе Ўхань у сьнежні 2019 году.
  • Афіцыйнай назвай хваробы ад новага каранавірусу з Кітаю стала COVID-19 (coronavirus disease).
  • Сусьветная арганізацыя здароўя рэкамэндуе трымацца далей ад людзей, якія чхаюць і кашляюць, добра мыць рукі, ня есьці дрэнна апрацаванае (недасмажанае або недаваранае) мяса, абмежаваць сацыяльныя кантакты.
  • Сусьветная арганізацыя здароўя абвясьціла распаўсюд каранавіруснай інфэкцыі COVID-19 у сьвеце пандэміяй.

  • Праявы каранавірусу падобныя да іншых вострых вірусных захворваньняў. Ён суправаджаецца павышанай тэмпэратурай, ліхаманкай і цяжкасьцямі дыханьня, у хворага могуць зьяўляцца кашаль, млявасьць, пагаршэньне агульнага стану; можа выклікаць бранхіт і пнэўманію.
  • Каранавірусы — сямейства з больш як 30 вірусаў, якія былі ўпершыню выдзеленыя ў 1965 годзе. Паражаюць людзей, свойскіх жывёлаў, сьвіней, буйную рагатую жывёлу, птушак і здольныя правакаваць пашкоджаньне дыхальнай сыстэмы, страўнікава-кішачнага тракту, нэрвовай сыстэмы. Вядома, што інфэкцыя перадаецца ад чалавека да чалавека. Сярод сымптомаў — гарачка, кашаль і цяжкае дыханьне. Паколькі гэтыя сымптомы падобныя да многіх іншых рэсьпіратарных захворваньняў, неабходны дадатковы скрынінг. ​

Найважнейшыя пытаньні і адказы пра каранавірус

Беларускія мэдыкі, якія загінулі падчас пандэміі COVID-19. СЬПІС ПАМЯЦІ

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG