Беларуская ІТ-індустрыя разьвіваецца гэтак імкліва, што мясцовыя кузьні кадраў папросту не пасьпяваюць забясьпечыць патрэбы працоўнага рынку. Таму вакантныя пазыцыі ў беларускіх кампаніях усё часьцей займаюць спэцыялісты з Украіны, Казахстану, Армэніі, часам з эўрапейскіх краін ці нават яшчэ далейшых. Але большасьць «рэлякантаў» паходзіць з Расеі.
Больш за 500 замежнікаў папераяжджалі ў Беларусь, каб працаваць у найбуйнейшай ІТ-кампаніі краіны EPAM (штат 8000 чалавек). Больш за 200 «легіянэраў» папоўнілі беларускі офіс распрацоўшчыка ўсясьветна вядомых «Танкаў» — Wargaming. Іншыя буйныя і ня вельмі кампаніі таксама практыкуюць так званую рэлякацыю спэцыялістаў.
Павольны, з чыстым паветрам, з расейскай мовай стасункаў і беларускай музыкай — такім бачаць яны Менск.
«Адразу было зразумела, што гэта не Расея»
Генэральны дырэктар av.by Дзьмітры Геранін нарадзіўся ў Таліне, дзяцінства правёў у невялікім мястэчку Нафтагорску паблізу Самары, шэсьць гадоў працаваў у Маскве. Пра вакансію ў Менску ён даведаўся ад свайго былога дырэктара-беларуса.
«Мы сустрэліся гады праз два пасьля таго, як перасталі працаваць разам. Гулялі ў Маскве ў парку, і ён сказаў: „У Менску будзе цікавая ўгода, і мне здаецца, што ты можаш пасаваць на пазыцыю дырэктара“.
Гэта было восеньню 2016 году, а ў сьнежні мне напісалі з інвэстыцыйнага фонду і спыталі, ці хачу я ўзяць удзел у конкурсе прэтэндэнтаў на пост дырэктара. Але нельга сказаць, што я адмыслова ехаў у Менск, прапанова магла быць адкуль заўгодна.
Прыехаўшы працаваць у лютым, я адразу трапіў у правільнае кола стасункаў. Новая праца падкупіла тым, што інвэстары былі вельмі кампэтэнтныя. У кожнага зь іх шмат чаму можна было навучыцца, ад фінансавага кантролю да разуменьня мясцовага аўтарынку і IT-тусоўкі. Гэтыя людзі і сфармавалі маю думку пра горад. Горад набывае твар людзей, зь якімі маеш справу.
Тое, што тут дзьве дзяржаўныя мовы, — гэта крута
Ці помню я сваё першае ўражаньне ад Менску? Так. Гэта было 6 год таму, я прыехаў на тры дні. Мяне правезьлі турыстычнымі маршрутамі: Траецкае прадмесьце, аўганскі помнік, бібліятэка і касьцёл. Я тады ня ўбачыў твару гораду, але было зразумела, што гэта не Расея.
Мне падабаецца вывучаць розныя мовы. Тое, што тут дзьве дзяржаўныя мовы, — гэта крута, мне падабаецца часам пачытаць па-беларуску. Разумею адсоткаў на 80, але размаўляць ня ўмею. Хоць мне здаецца, што людзі чакаюць, калі я загавару.
У Менску менш людзей, чым у Маскве, і мне гэта падабаецца. Тут ня вельмі шмат прадстаўнікоў розных нацый, як у Маскве, заўважаеш галоўным чынам кітайцаў. Іх шмат у цэнтры, яны ходзяць у тыя ж крамы, што і я. Неяк я нават з адным загаварыў.
Хацеў бы я застацца тут надалей? Не загадваю наперад. Мне вельмі падабаецца горад, і я тут пачуваюся камфортней, чым у Маскве пры падобным роўні заробку. Для мяне істотна, каб у горадзе была вада. Мне гэта блізка, я нарадзіўся каля Балтыйскага мора, і думаючы пра тое, каб набыць кватэру, я пазіраю на праспэкт Пераможцаў».
«У Расеі ня так засяроджаныя на эўрапейскім і амэрыканскім рынках»
Фронтэнд-распрацоўнік з кампаніі SoftTeco Міхаіл Толмац прыехаў у Менск з Масквы больш за 4 месяцы таму. Яго пераезд зьвязаны хутчэй не са сьветам фронтэнду, а з асабістымі прычынамі. Як бы там ні было, гэта пацягнула за сабой прыемныя зьмены ў працы.
«Праца ў цяперашняй кампаніі цікавейшая, калі параўноўваць з Расеяй — бліжэй да замежнага рынку, і ў Расеі ня так засяроджаныя на эўрапейскім і амэрыканскім рынках.
У Менску мяне ўразілі старыя крамы, як у дзяцінстве, у якіх могуць нават нахаміць
Тут ёсьць практыка ангельскай, вельмі шмат розных праектаў і новага досьведу. У кампаніі старанна сочаць за якасьцю выкананых заданьняў: мусіць, нельга ўдарыць тварам у гразь перад замежнымі замоўцамі і калегамі.
У Менску мяне ўразілі старыя крамы, як у дзяцінстве, у якіх могуць нават нахаміць. Я звык да супэрмаркетаў самаабслугоўваньня. З аднаго боку, Беларусь блізка да Эўропы, тут добрыя машыны і ветлівыя людзі. Але ў пляне крам пачуваесься як у савецкай Расеі.
Тут мне даволі камфортна, але да такога рытму жыцьця трэба прызвычаіцца. Людзі пераважна марудныя, не сьпяшаюцца, а ў крамах касір можа дазволіць сабе пагаманіць з пакупніком.
Людзі пераважна марудныя, не сьпяшаюцца
У Маскве лічыцца, што табе пашанцавала зь месцам працы і жытлом, калі трапляеш на працу за 1 гадзіну 15 хвілін. У Менску, наняўшы жытло ў процілеглым канцы гораду за МКАДам, я прыяжджаю на працу за 40 хвілін.
Што да вольнага часу, то яго нават менш — з прычыны працы. За час жыцьця ў Менску не ўдалося наведаць ні бар, ні клюб ці іншую забаўляльную ўстанову. Толькі пару разоў удзельнічаў у інтэлектуальных гульнях.
Наконт мовы. Неяк дамовіліся з чалавекам сустрэцца ў мэтро, і ён кажа: «Давай на Октябрьской». Я кажу: «Добра». Час набліжаецца, адкрываю мапу мэтро і бачу: няма «Октябрьской»! Ператэлефаноўваю — і даведваюся, што яна Кастрычніцкая. Кажу: «Давай наступны раз па-беларуску. Інакш мы не сустрэнемся». Яшчэ я ведаю па-беларуску слова «вожык».
Мае далейшыя пляны? Мне падабаецца тут жыць. Калі кажуць: «Навошта табе гэты Менск, давай назад у Маскву!» — я адказваю: «Не, вы тут не жылі і не працавалі. Тут дакладна лепш».
«Мне камфортна ў горадзе: тут мора веласьцежак і шырокія вуліцы»
Прыкладна чатыры месяцы таму ў Менск пераехаў Дзяніс з кампаніі Wargaming. Ён праграмуе на мове Python, а ў вольны час, якога ня так шмат, займаецца бегам. Да пераходу ў Wargaming ён працаваў як на фрылансе, так і ў буйных маскоўскіх кампаніях.
«Праграма рэлякацыі цалкам кампэнсавала мае выдаткі, і пераезд прайшоў цудоўна. Да таго ж я меў мала рэчаў, усё зьмясьцілася ў адзін заплечнік. На наступны дзень пасьля прыезду я выйшаў на працу. Ці складана было знайсьці кватэру? Не, атрымалася за адзін дзень.
Мяркуючы па фатаздымках, тут шмат кватэр зроблена па-багатаму, але бяз густу. Падчас пошукаў адзін агент спрабаваў мне давесьці, што рамонт, які ў кватэры, — гэта дар божы. Там прыбіральня была аздобленая люстэркам зьнізу даверху.
Мне ў горадзе камфортна, бо падабаюцца шырокія вуліцы і ходнікі
У Маскве большы выбар жытла, але наймаеш на свой страх. Ты можаш прыйсьці дахаты і ўбачыць, што там зьмянілі замок і гаспадар ужо іншы. Дамова нідзе не рэгіструецца, афіцыйна ніхто не здае. Гэта ў вас дамову нясуць у ЖЭС, і ты спакойна ідзеш дадому.
Калі я ўпершыню прыехаў у Менск, то ўбачыў, што тут шмат шапікаў, ёсьць казіно. Рэклямы, здаецца, больш, чым у Маскве, але затое чыста. Мне ў горадзе камфортна, бо падабаюцца шырокія вуліцы і ходнікі. Тут дзіўная архітэктура: шмат люстраных гандлёвых цэнтраў, асабліва ў раёне Сурганава. Такое ўражаньне, што аблічча гораду не праектуе ніхто.
Мяне зьдзівіла, што тут мора веласьцежак. У Маскве я не катаўся на ровары, а тут ужо думаў набыць. Правілы тут выконваюць літаральна ўсе, я толькі адзін раз бачыў, каб машына праехала на чырвонае сьвятло.
Людзі тут звычайныя. Беларускую мову я сустракаю рэдка: у мэтро, часам у сеціве, але звычайна ёсьць пераклад на расейскую. Затое шмат музыкантаў выступае па-беларуску. На слых я разумею адсоткаў 40, калі ўчытацца — больш. А вось ангельская есьць хіба што ў цэнтры, дзе шмат турыстаў.
Ці пляную тут заставацца? Я веру ў выпадковасьць і таму не загадваю далёка наперад. У маіх доўгатэрміновых плянах хіба што працаваць праграмістам. Але Wargaming мне вельмі падабаецца, таму, мяркую, я затрымаюся тут надоўга».
«Чуў, што ў Менску выдатна разьвіваецца IT-сфэра, таму сумневаў не было»
Крыху больш за год таму ў Менск прыехаў Іван Забродзін, вэб-распрацоўнік. Ён уладкаваўся ў кампанію GreyLoud, але неўзабаве зьехаў назад у Санкт-Пецярбург. Адно зь першых уражаньняў ад Менску — у цэнтры выдатна, але ня ўбачыш людзей.
«У лютым 2017 году я вырашыў зьмяніць працадаўцу і пачаў шукаць больш цікавы праект у сфэры IT, і праз два тыдні пасьля публікацыі рэзюмэ атрымаў тэлефанаваньне.
Праект прапанавалі цікавы, але па ўмовах кантракту я павінен быў працаваць у менскім офісе. Нядоўга думаючы, сабраў рэчы і праз пару тыдняў быў ужо на месцы.
Я чуў, што ў Менску выдатна разьвіваецца IT-сфэра, таму сумневаў не было зусім. Па сутнасьці, я далучыўся да амэрыканскага праекту, але працаваў зь імі празь менскую фірму. Праца і сам офіс нічым не вылучаліся на фоне мноства падобных у Санкт-Пецярбургу ці Маскве.
Мяне адразу папярэдзілі, каб пераходзіў дарогі ў належных месцах, інакш магу лёгка атрымаць штраф
На першае, дый на ўсе наступныя ўражаньні горад мне вельмі спадабаўся сваёй чысьцінёй. Вельмі цешыла чыстае паветра, хоць жыў я недалёка ад МКАДа. Мяне адразу папярэдзілі, каб пераходзіў дарогі ў належных месцах, інакш магу лёгка атрымаць штраф. І гэта было нязвыклым: у Расеі такога даўно не назіралася.
Зь Менску я зьехаў крыху больш як празь месяц: амэрыканскія працадаўцы скасавалі кантракт зь менскімі. Я застаўся ў амэрыканскай кампаніі і атрымаў кантракт зь імі наўпрост, пасьля чаго мне паведамілі: можна працаваць зь любога пункту сьвету. Таму я вярнуўся ў Пецярбург».
