Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Беларускае насеньне зноў прарастае


Аднойчы, гадоў у 13, мне стала невыносна горка і балюча, што я беларус, але не магу па-беларуску, што вакол Беларусь, а ніхто па-беларуску.

Маці, бацька, цёткі, дзядзькі — усе ўзгадаваліся ў беларускай мове — і з усяе сілы забыліся на яе, каб вырвацца ў людзі. Таму гэтае пачуцьцё самоты і недавершанасьці было толькі маім.

Я вучыў беларускую мову па расейскамоўным адрыўным календары. Кожны дзень з году ў год я цішком перакладаў лісток за лістком па куртатым школьным слоўніку Грабчыкава, нягледзячы на лухту, якая ў тым календары была напісаная. Потым перакладаў усё, што бачыў, — балазе, у Віцебску расейскамоўных тэкстаў хапала.

Але гэты кратэр прышчэпленай рускасьці дазваньня засыпаць я так і ня змог.

З 13 гадоў я бягу за беларускай мовай, я ўжо думаю на ёй, лаюся на ёй, яна зрываецца зь мяне ад малатка па пальцы і сальта цераз стырно, але я ўсё больш разумею, што мне ня ўпорацца.

Яна большая за мяне, глыбейшая за мяне, і ўсім даводзіць тое, што я і так ведаў, але не хацеў зьмірыцца — зь ёй трэба нарадзіцца.

І гэта я прысягнуў даць сваім дзецям. Добры старт. Добрая эстафэта — увесь мой досьвед беларушчыны. Каб у іх не было пытаньня «чаму я беларус, але…»

Самае балючае, што я ня ўпэўнены, што гэта спрацуе.

Мае з народжаньня беларускамоўныя бацькі ўжо ня могуць па-беларуску пры ўсёй да мяне сымпатыі.

Сустрэты мною праз дваццаць гадоў аднагодак-сябрук-аднадумца, ад якога я ніколі ня чуў расейшчыны, ужо ня можа па-беларуску. Кажа, сямʼя і праца. Але, кажа…

Але, кажа, дзіцё-падлетак кагадзе абвясьціла, што будзе размаўляць па-беларуску. І ў мяне звон увушшу.

Як я тады. Зноў. Паўтор. Спусташальная закальцаванасьць. Як нічога і не было. Беларускае насеньне зноў прарастае ў нашых дзецях, каб быць выпалатым сямʼёй, школай, працай ды «выжэсаміўсёпрыкраснапанімаеце».

Меркаваньні, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG