Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Зброю зь Беларусі ўжываюць розныя бакі сырыйскага канфлікту


Ваяўнікі ісламісцкай групоўкі Фронт ан-Нусра непадалёк ад гораду Алепа ў Сырыі ў лістападзе 2014 году (ілюстрацыйнае фота)
Ваяўнікі ісламісцкай групоўкі Фронт ан-Нусра непадалёк ад гораду Алепа ў Сырыі ў лістападзе 2014 году (ілюстрацыйнае фота)

Інфармацыйна-забаўляльны партал BuzzFeed расьсьледаваў дзейнасьць дробнага амэрыканскага гандляра зброяй — кампаніі Purple Shovel — празь якую міністэрства абароны ЗША закупляла зброю для сырыйскіх паўстанцаў у розных краінах, у тым ліку ў Беларусі, зь якой амэрыканскім фірмам забаронена весьці апэрацыі гандлю зброяй.

Злучаныя Штаты парушылі свае ўласныя правілы, гаворыцца ў расьсьледаваньні BuzzFeed, і далі кампаніі Purple Shovel дазвол на закуп высокатэхналягічных супрацьтанкавых ракет у Беларусі. Беларусь, якая пастаўляе зброю рэжыму Асада, звычайна недаступная амэрыканскім дылерам. Аднак вайсковае ведамства ЗША і Дзярждэпартамэнт пагадзіліся зрабіць выключэньне і дазволілі закуп для паўстанцаў 700 магутных супрацьтанкавых ракетных комплексаў за грошы амэрыканскіх падаткаплатнікаў.

Самаходны ракетны комплекс «Конкурс» расейскай вытворчасьці прызначаны для паражэньня танкаў, інжынэрных і фартыфікацыйных збудаваньняў. Ён можа зьнішчаць цэлі на адлегласьці да 4 кілямэтраў. Тэарэтычна такія комплексы маглі б ужывацца для барацьбы з бронетэхнікай «Ісламскай дзяржавы», захопленай у ірацкай арміі.

Праблема амэрыканскіх закупнікаў палягае ў тым, што «Конкурсы» цяжка знайсьці на сусьветным рынку ўзбраеньня. У Баўгарыі, асноўнага пастаўшчыка ўзбраеньня для сырыйскіх апэрацыяў, іх няма. Яны ёсьць на складах ва Ўкраіне, але тая цяпер сама ў стане вайны з прарасейскімі сэпаратыстамі.

Але ёсьць краіна, дзе такіх ракетных комплексаў шмат — Беларусь.

Як гэта ні іранічна гучыць у гэтым кантэксьце, Беларусь разам з Расеяй, Іранам і Паўночнай Карэяй, была буйным пастаўніком узбраеньняў рэжыму Асада ў 2006-2010 гадах, згодна зь інфармацыяй Стакгольмскага міжнароднага інстытуту дасьледаваньняў міру, які сочыць за гандлем зброяй.

У «Правілах міжнароднага гандлю зброяй», публікаваных Дзярждэпартамэнтам ЗША, Беларусь значыцца ў адмысловым сьпісе краінаў, да якіх стасуюцца забароны або спэцыяльныя абмежаваньні. Дзярждэпартамэнт мусіць выдаваць ліцэнзіі амаль на кожную зьдзелку з удзелам амэрыканскіх кампаніяў, і гандляры зброяй цьвердзяць, што закупы зброі ў Беларусі амаль заўсёды забараняюцца, бо Беларусь ёсьць у згаданым сьпісе.

Тым ня менш фірма Purple Shovel і яе субкантрактары зьвярнуліся да Беларусі з прапановай прадаць ракеты «Конкурс». Фармальна фірма закупляла ракетныя комплексы для Камандаваньня сілаў спэцыяльных апэрацыяў (SOCOM) у адной баўгарскай кампаніі, аднак тая кампанія атрымлівала іх зь Беларусі. На пытаньне, ці было вядома, што 700 «Конкурсаў» паходзяць зь Беларусі, прадстаўнік SOCOM сказаў карэспандэнту BuzzFeed: «Так. SOCOM мусіць ведаць усе крыніцы паходжаньня ўжыванага намі ўзбраеньня».

SOCOM і канцылярыя міністра абароны ЗША адмовіліся ад далейшых камэнтароў. Паводле неназваных крыніцаў, Дзярждэпартамэнт, які дае дазвол на прыватныя зьдзелкі з узбраеньнем, таксама ўхваліў гэтую трансакцыю, аднак адмовіўся ад усялякіх камэнтароў. Службовец Вайскова-прамысловага камітэту Рэспублікі Беларусь, які каардынуе вайсковы экспарт, папрасіў BuzzFeed даслаць пытаньні электроннай поштай, аднак на далейшы імэйл не адказаў, паведамляе BuzzFeed.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG