Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Грамадзкія абаронцы Курапатаў прайгралі суд супраць адміністрацыі Менскага раёну


«Бульбаш-хол» каля Курапатаў
«Бульбаш-хол» каля Курапатаў

Судзьдзя Фрунзенскага раёну Менску Аляксандар Кузьміч адмовіў групе грамадзян у задавальненьні пазову адносна кіраўніцтва адміністрацыі Менскага раёну.

Вінцук Вячорка, Вацлаў Арэшка і Марат Гаравы прасілі прызнаць незаконнымі дзеяньні кіраўніцтва Менскага райвыканкаму і ягонага старшыні Пятра Ярмаша паводле шэрагу пунктаў Грамадзянскага кодэксу. Адзін з заяўнікаў пазову Марат Гаравы паведаміў Свабодзе:

Марат Гаравы
Марат Гаравы

«З мэдыяў мы даведаліся, што так званы забаўляльны комплекс «Бульбаш-хол» каля Курапатаў неўзабаве мае распачаць працу. Таму 20 траўня мы зьвярнуліся ў Менскі райвыканкам з просьбай дазволіць правесьці пікет пры ўваходзе ў «Бульбаш-хол».

Курапаты

Курапаты — урочышча пад Менскам, дзе ў 1937–1941 гадах карнікі НКВД расстралялі, паводле розных падлікаў, ад 40 да 200 тысяч чалавек.

У красавіку — траўні 1988 году ў лясным масіве Курапаты былі знойдзены астанкі людзей, гэтыя факты хутка сталі шырока вядомыя, дзякуючы дзейнасьці Зянона Пазьняка і грамадзкай арганізацыі «Мартыралёг Беларусі».

У чэрвені 1988 году створана ўрадавая камісія, і пракуратурай БССР узбуджана крымінальная справа па выяўленых фактах.

У працэсе расьследаваньня, як пацьверджана ў інфармацыйным паведамленьні Генэральнай пракуратуры Рэспублікі Беларусь у чэрвені 1996 году, устаноўлена, што тут з 1937 па 1941 супрацоўнікі НКУС БССР расстрэльвалі рэпрэсаваных жыхароў рэспублікі.

Пры аглядзе ляснога масіву выяўлена, што на тэрыторыі каля 30 га разьмешчана 510 пахаваньняў, з якіх у часе эксгумацыі праверана 8 і ў 6 з іх знойдзены шкілетныя астанкі людзей, адзеньне і іншыя асабістыя рэчы загінуўшых.

Ва ўшанаваньне памяці ахвяр пастаўлены крыжы, іншыя мэмарыяльныя знакі, шчыты з надпісамі.

У Курапатах неаднойчы чыніліся факты вандалізму.

Мэтай яго правядзеньня было выказаць пратэст супраць незаконнай дзейнасьці гаспадароў «Бульбаш-холу» і ўладаў адносна ахоўнай зоны Курапатаў. Мы меліся правесьці пікет 4 чэрвеня з 15:00 да 17:00 і хацелі выйсьці з плякатамі, якія выказваюць абурэньне дзеяньнямі забудоўнікаў і ўладаў адносна Курапатаў.

Аднак за гадзіну да пікетаваньня мне ўручылі ліст з адміністрацыі Менскага райвыканкаму, падпісаны старшынём Пятром Ярмашам, дзе было напісана пра забарону пікетаваньня. Пётар Ярмаш спаслаўся на рашэньне Менскага райвыканкаму ад 2012 году, якім вызначаныя два месцы ў Менскім раёне для правядзеньня мітынгаў і пікетаў — гэта два стадыёны вясковых школ.

Мы ж зыходзім з Канстытуцыі і закону «Аб правядзеньні масавых мерапрыемстваў» Рэспублікі Беларусь, якія даюць нам права на правядзеньне пікетаваньня ў выбраным намі месцы і абавязваюць органы мясцовай улады стварыць умовы для рэалізацыі гэтага нашага права. Мы таксама прапаноўвалі адміністрацыі Менскага раёну ўзгадніць час і месца правядзеньня пікету, аднак такога абмеркаваньня нам ніхто не прапанаваў.

Такім чынам, раённыя ўлады зрабілі ўсё, каб мы не рэалізавалі сваё канстытуцыйнае права. Таму мы прасілі суд прызнаць незаконнымі і неправамернымі дзеяньні адміністрацыі Менскага раёну і старшыні Пятра Ярмаша адносна забароны правядзеньня пікету, а таксама прасілі прызнаць незаконным вызначэньне пэўных месцаў для правядзеньня пікетаў, незаконным патрабаваньне заключаць дамовы з пажарнымі службамі — усяго шэсьць пунктаў. Таксама прасілі суд абавязаць адміністрацыю Менскага раёну прызначыць новы тэрмін правядзеньня пікету.

Аднак судзьдзя Аляксандар Кузьміч цалкам падтрымаў пазыцыю дзяржавы, не зважаючы, у тым ліку, на шматлікія парушэньні працэсуальных нормаў. Мы мяркуем, што для гэтага судзьдзі, які цяпер займае пасаду намесьніка старшыні, не існуе законаў, а галоўнае — уздым па кар’ернай лесьвіцы«.

Як паведаміў Марат Гаравы, шмат непаразуменьняў было і падчас судовага працэсу: заяўнікам паведамлялі пра паседжаньне праз тэлефон у дзень яго правядзеньня, затым прызначалі новы тэрмін, некалькі разоў зьмянялі месца правядзеньня. Актывісты мяркуюць, што гэткім чынам былі прынятыя меры, каб удзел у судовым паседжаньні прыняло як найменш людзей.

Як паведаміў яшчэ адзін заяўнік пазову Вінцук Вячорка, рашэньне суду Фрунзенскага раёну аб адмове ў задавальненьні пазову яны будуць абскарджваць у Менскім гарадзкім судзе:

Вінцук Вячорка
Вінцук Вячорка

«У гэтым ёсьць некалькі матываў. Па-першае, усе справы вакол Курапатаў не павінны даваць уладам спакою. Яны б хацелі, каб было маўчаньне вакол захопу ўсё новых і новых земляў вакол Курапатаў, вакол пабудовы там аб’ектаў, якія супярэчаць духу гэтай мясьціны — маю на ўвазе „Бульбаш-хол“.

Нельга таксама, каб улада пачувалася спакойна, адмаўляючы грамадзянам раз за разам у натуральных, гарантаваных Канстытуцыяй і міжнароднымі нормамі правах. Мясцовыя выканкамы, у тым ліку Менскі раённы, паціху прынялі рашэньні, пра якія шырокая грамадзкасьць ня ведае, якімі фактычна звузілі да нуля і так марную магчымасьць праводзіць пікеты, акцыі пратэсту і гэтак далей, паўводзіўшы дадатковыя абмежаваньні. Да прыкладу, дамовы з пажарнікамі альбо міліцыяй, мэдыкамі і гэтак далей. Хаця з чаго б яны заключалі з намі такія пагадненьні, калі згоды райвыканкаму няма?

Ну, і былі абсалютна відавочныя парушэньні: нам паведамілі пра забарону за гадзіну да пікету. Гэта відавочнае і нахабнае парушэньне, аднак яно засталося беспакараным. Нельга маўчаць, трэба праходзіць усе гэтыя прыступкі хаця б дзеля таго, каб варушыліся».

Актывісты таксама паведамілі, што пікет супраць незаконнай дзейнасьці забудоўнікаў і ўладаў адносна ўрочышча Курапаты меўся складацца зь дзьвюх частак: 4 чэрвеня з 13:00 да 17:00 ён меўся адбыцца пры ўваходзе ў «Бульбаш-хол», а з 17:00 да 19:00 — пры ўваходзе ў гандлёвы комплекс «Бігз», што на рынку «Экспабел».

Заяўнікі другой часткі пікету — археоляг Валянціна Вяргей, грамадзкі актывіст Алесь Макаў, старшыня «Хрысьціянскай злучнасьці „Курапаты“» Вацлаў Нямковіч, старшыня Беларускай асацыяцыі ахвяраў палітычных рэпрэсіяў Зінаіда Тарасевіч.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG