Смалявіцкі тэхнапарк — гняздо фэнікса ці зязюлі?

Гэты праект каштуе 5 мільярдаў даляраў. Беларускія ўлады разьлічваюць, што ён стане рухавіком для беларускай эканомікі. Для Кітая гэта магчымасьць атрымаць пляцдарм для сваёй эканамічнай актыўнасьці ў Эўропе.

У тэхнапарку разьмесьцяцца вытворчасьці ў галіне электронікі, авіяцыйнай прамысловасьці, фармацэўтыкі і біятэхналёгій. Названы ў маркетынгавых дакумэнтах «новым міжнародным цэнтрам у Эўразіі», парк зойме плошчу ў 80 квадратных кілямэтраў і будзе ўключаць у сябе навукова-дасьледчыя цэнтры, вытворчасьці, зоны адпачынку, мяркуецца, што на тэрыторыі парку будуць пражываць 155 тыс чалавек. Будаўнічыя работы плянуецца пачаць у сьнежні.

Гун Цзяньвэй, пасол Кітаю ў Беларусі, кажа: «Кітайска-беларускі індустрыяльны парк будзе падобны на гняздо Фенікса з кітайскіх народных казак. Ён закліканы прыцягнуць кампаніі з ўсяго сьвету на карысьць ня толькі Беларусі і Кітаю, але ўсіх краінаў пад Сонейкам».

Многія жыхары Менску баяцца, што комплекс прыцягне тысячы кітайскіх рабочых, і адчуваюць сябе няёмка з нагоды пэрспэктываў паўстаньня «кітайскага гораду» на іх парозе.

Кірыл Карацееў, першы намесьнік гендырэктара кампаніі па разьвіцьці кітайска-беларускага тэхнапарку, настойвае на тым, што такія перасьцярогі зьяўляюцца неабгрунтаванымі.

Карацееў: Тут няма этнічнага падтэксту. Мясцовыя супрацоўнікі будуць патрэбныя для будаўніцтва гэтага комплексу, яны будуць патрэбныя для працы па рэалізацыі праектаў інвэстараў. Там будуць кітайскія акцыянэры, кітайскія фонды, а можа быць і кітайскія інвэстыцыі. Але мы не будуем горад для кітайцаў. Тое, што мы будуем, разам з кітайскімі кампаніямі, зьяўляецца вытворчай інфраструктурай.

Аднак тэрыторыі, адведзеныя пад праект, зьмяшчаюць шмат лецішчаў, а таксама рэзэрвуар пітной вады для Менску.

Аксана Зелянеўская, член мясцовай асацыяцыі дачнікаў, мяркуе, што прамысловы комплекс зробіць непапраўную шкоду навакольнаму асяродзьдзю.

Зелянеўская: Дачнікі ня хочуць гэтага парку, які будзе пабудаваны тут. Гэта адно з апошніх чыстых месцаў пад Менскам, гэта будзе экалягічная катастрофа для гораду. Многія падзяляюць гэты пункт гледжаньня, у тым ліку сярод службовых асобаў, якія ўдзельнічаюць у гэтым праекце. Але яны кажуць, што баяцца выказваць сваё меркаваньне публічна.

Паводле Кірыла Карацеева генэральны плян праект ухвалены, цяпер ужо высякаюць дрэвы для ўстаноўкі ліній электраперадач. Першы этап плянуецца завяршыць да 2020 году, а другі этап — у 2030 годзе.

Для Кітаю праект можа быць вельмі выгадным. Індустрыяльны парк наблізіць кітайскіх экспартэраў да Эўрапейскага Зьвязу і дасьць ім доступ да таннай і адукаванай мясцовай працоўнай сілы.

Акрамя таго, Беларусь прапануе значныя падатковыя ільготы для будучага парку, у тым ліку 10-гадовы пэрыяд, падчас якога ня будуць спаганяцца падаткі на прыбытак і на маёмасьць для кампаній, якія будуць інвэставаць сродкі ў такія «прасунутыя сфэры», такіх як электроніка або біятэхналёгіі.

60% акцыяў парку будуць належаць Нацыянальнай карпарацыі машынабудаваньня КНР, 40% будзе мець урад Беларусі.

Бары Босварт, эканаміст і экспэрт па Кітаю ў вашынгтонскім Інстытуце Брукінгса, кажа, што прамысловы парк у Смалявічах упісваецца ў глябальную эканамічную стратэгію Кітая.
Босварт: Кітай хоча пашыраць прастору для свайго экспарту, распаўсюджваць яго на новыя краіны. У цяперашні час Кітай імкнецца экспартаваць тыя тавары, якія робяць кампаніі і іншых краінаў, але ёсьць межы таго, наколькі далёка яны могуць разьвіваць гэты кірунак экспарту. Тое, што мы назіраем у Беларусі — гэта проста альтэрнатыва папярэднім намаганьням Кітая набываць заходнія кампаніі. Беларускі праект прывабны для абодвух бакоў.

Парк таксама дасьць магчымасьць Кітаю бязмытнага ўваходу на рынкі Расеі і Казахстану, паколькі Беларусь знаходзіцца зь імі ў мытным саюзе.

На гэтым тыдні, праз некалькі дзён пасьля завяршэньня візыту А. Лукашэнкі ў КНР, кітайская аўтамабільная кампанія Geely абвясьціла, што падпісала пагадненьне аб стварэньні свайго аўтазаводу ў Беларусі.

Завод будзе пастаўляць аўтамабілі Geely ў краіны былога СССР, у прыватнасьці, у Расею, чый аўтамабільны рынак па прагнозах да 2020 году стане пятым у сьвеце паводле памераў, дзякуючы хуткаму росту сярэдняй клясы ў гэтай краіне.