Астаповіч просіць Мясьніковіча разабрацца з Латушкам
Старшыня Беларускага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры Антон Астаповіч патрабуе роспуску Грамадзкай рады ў справах культуры і мастацтва пры Савеце міністраў Беларусі ў сувязі з невыкананьнем ускладзеных на яе функцый. Аргумэнты на карысьць спыненьня дзейнасьці «імітацыйнай» структуры выкладзеныя ў адмысловым лісьце на імя прэм’ер-міністра краіны Міхаіла Мясьніковіча.
Антон Астаповіч канстатуе: створаная ў лістападзе 2010 году Грамадзкая рада ў справах культуры і мастацтва на чале зь міністрам культуры Паўлам Латушкам не апраўдала спадзеваў. Зацьверджаны на першым паседжаньні плян застаўся на паперы: ні летась, ні сёлета рада так і не сабралася. Як сябра рады і асноўны аўтар-складальнік праектаў, спадар Астаповіч перакананы: фантомная структура, якая павінна была стаць пасярэдніцай паміж дзяржавай і грамадзтвам, ня мае права на існаваньне.
«У сувязі з тым, што такая пазыцыя і Міністэрства культуры, і кіраўнічых органаў рэспубліканскай рады папросту дыскрэдытуе саму ідэю грамадзка-дзяржаўнага партнэрства ў сфэры гісторыка-культурнай спадчыны, я вымушаны быў сёньня заказным лістом накіраваць просьбу ў Савет міністраў. Ліст напісаны на імя старшыні ўраду Міхаіла Мясьніковіча з просьбай аб роспуску Рэспубліканскай рады ў справах культуры і мастацтва пры Савеце міністраў як органа, які не працуе, які не выконвае сваіх функцый, дзеля чаго ён і ствараўся, і ў сувязі з тым, што існаваньне гэтага органа ў бязьдзейным стане дыскрэдытуе саму дзейную адміністрацыю Рэспублікі Беларусь», — кажа Астаповіч.
Мне вельмі падабаецца пастаноўка пытаньня, што Латушка — ахвяра нейкіх цёмных сілаў. Насамрэч Латушка — міністар, кіраўнік органа дзяржаўнага кіраваньня
Антон Астаповіч
Яшчэ летась у рамках падрыхтоўкі пасяджэньня рады адбылося некалькі нарадаў працоўнай групы ў справе сыстэматызацыі найбольш актуальных пытаньняў аховы гісторыка-культурнай спадчыны. Разгляд падрыхтаваных дакумэнтаў і прыняцьцё адпаведных рашэньняў, як спадзяваліся прадстаўнікі грамадзкасьці, маглі б аб’яднаць высілкі дзяржавы і грамадзтва і накіраваць іх у прававое рэчышча. Цяперашняе «асваеньне» гістарычных цэнтраў у шэрагу гарадоў Беларусі (і асабліва гэта тычыцца Менску) выклікае абурэньне ня толькі ў спэцыялістаў, але і ў шараговых грамадзянаў.
Аднак, як піша ў лісьце на імя кіраўніка ўраду спадар Астаповіч, пазыцыя старшыні Грамадзкай рады, міністра культуры Паўла Латушкі па сабатаваньні даўно насьпелага паседжаньня цалкам падрывае давер да органаў дзяржаўнага кіраваньня:
«Мне вельмі падабаецца пастаноўка пытаньня, што Латушка — ахвяра нейкіх цёмных сілаў. Насамрэч Латушка — міністар, кіраўнік органа дзяржаўнага кіраваньня. Але, як мне падаецца, ён сам не зацікаўлены ў дыялёгу з грамадзкасьцю. Па выніках усіх сустрэчаў, нарадаў, нават якія адбываліся са складаньнем выніковага пратаколу і з прыняцьцем канкрэтных пратакольных рашэньняў, ніводзін пункт з боку Міністэрства культуры не выконваўся. Хоць гэта цалкам у кампэтэнцыі ведамства Латушкі, ніякіх ня трэба зьверху ні ўзгадненьняў, ні падтрымак. То бок гэта пытаньні, якія знаходзяцца абсалютна ў кампэтэнцыі міністра культуры. Але ж само міністэрства не зацікаўленае ў гэтых зьменах».
Сам Павал Латушка сёньня ў працоўнай камандзіроўцы і атрымаць камэнтар адносна захадаў Антона Астаповіча не атрымалася. Аднак ягоны намесьнік у Грамадзкай радзе Анатоль Бутэвіч з ініцыятывай старшыні Беларускага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры катэгарычна ня згодны:
«Гэта яго праблемы, але я зь ім катэгарычна ня згодны. Тое, што няма паседжаньняў, яшчэ не азначае, што рада нічога ня робіць у прамежках. Тое ж самае ён мог бы сказаць і пра сваю грамадзкую арганізацыю, і пра нашу грамадзкую камісію, дзе я старшыня, а ён — сакратар. Дзе таксама праблемаў ня меней, у тым ліку па адказным яму сэктары. Любая структура, якая існуе, проста сваёй прысутнасьцю ў грамадзкім жыцьці і тое тыя ці іншыя працэсы рэгулюе. Незалежна ад таго нават, як актыўна яна зьбіраецца ці не зьбіраецца. Зборка — гэта адна з формаў працы, але не выключная. Можна зьбірацца, пагаварыць і нічога не зрабіць, а можна не часта зьбірацца, але рабіць таксама карысныя справы. Таму, незалежна ад таго, што, сапраўды, паседжаньня даўно не было, сэкцыі савету працуюць. Распусьціць, раскідаць усё можна, заўсёды. Але што атрымаем у выніку? Стварыць нешта намнога цяжэй, чым разбурыць».
Грамадзкая рада ў справах культуры і мастацтва пры Савеце міністраў Беларусі перадусім павінна была стаць дыскусійнай пляцоўкай дзеля пошуку кампрамісных рашэньняў у пытаньнях захаваньня гісторыка-культурных каштоўнасьцяў. Гісторыкі, архітэктары, грамадзкія дзеячы даўно б’юць трывогу ў сувязі з тым, што пад выглядам рэстаўрацыі ўсё часьцей адбываецца руйнаваньне каштоўных гістарычных аб’ектаў, а на месцы зьнішчаных помнікаў узводзяцца муляжы, якія з клопатам пра захаваньне нацыянальнай спадчыны ня маюць нічога агульнага.
