Тацяна Барысік — пра кнігі, якія дапамагаюць гадаваць дзяцей па-беларуску

Наша сёньняшняя экспэртка Тацяна Барысік шукала кнігі, якія дапамагаюць гадаваць дзяцей па-беларуску, з асабістым зацікаўленьнем, бо гадуе дачушку Міхалінку, але ейны прыватны рэйтынг, магчыма, прыдасца і іншым бацькам, якія хочуць бачыць будучыню сваіх дзяцей беларускай.

Н .С. Старжынская, Дз. М. Дубініна. Вучымся гаварыць на роднай мове.

Менск, «Новое знание», 2010

Гэты вучэбны дапаможнік прызначаны пэдагогам і бацькам для заняткаў зь дзецьмі 3-6 гадоў. У ім вы знойдзеце наглядныя матэрыялы па разьвіцьці беларускага маўленьня. Прыдатны як для беларускамоўных, так і для расейскамоўных дашкольнікаў. Спэцыяльных ведаў ад бацькоў не патрабуе. Пашырае слоўнікавы запас дзяцей, іх уяўленьні пра навакольны сьвет. Мае ілюстрацыі і малюнкі-фарбаванкі, што для такога ўзросту неабходна, гульнявыя заданьні, якія Міхалінка з ахвотай выконвае.

Аз+Букі.

Менск, «Мастацкая літаратура», 2004

Укладальнікам пазначана — для малодшага школьнага ўзросту. Але можна выкарыстоўваць і для беларускамоўных ды дзьвюхмоўных дашкольнікаў, каторыя сьпярша вучаць літары беларускай азбукі, прынамсі, выданьне -найлепшае з тых, што ўдалося знайсьці для гэтага ўзросту. У кнігу ўвайшлі пазнавальныя і займальныя вершаваныя азбукі вядомых беларускіх паэтаў, складзеныя зь вясёлых вершаў, загадак, хуткагаворак, калямбураў. Менавіта ў варыятыўнасьці — вялікі плюс. Кожны можа абраць азбуку, якая падыходзіць менавіта вам. Бо калі дзіця запамінае новую літару, часам складана знайсьці адпаведнае ёй слова, вершык, малюнак, зразумелыя малому. Пагадзіцеся — назва гаспадарчай прылады 19 стагодзьдзя або абстрактная выява птушкі, вядомай толькі адмыслоўцам-заолягам, не зусім тое. А яшчэ некаторых зацікавіць разьдзел «Азбука для панурых у скарагаворках і калямбурах» аўтара Міколы Чарняўскага, прыдатны для заняткаў па карэкцыі гукавымаўленьня. Асобнай падзякі заслугоўвае мастацкае аздабленьне і ілюстрацыі.

Серж Мінскевіч. Прыгоды Какоса Маракоса.

Менск, «Логвінаў», 2006

Літаратурна-мастацкае выданьне. Вершаванка-забаўлянка-фарбаванка, у якой улічаныя псыхалягічныя асаблівасьці дашкольнікаў і малодшых школьнікаў. Цікавая, зразумелая дзіцяці вершаваная казка аб складанай прыроднай з’яве, жыхарах акіяну. Але гэтую кніжку можна ня толькі чытаць, але й знаёміцца з марскімі рыбамі і жывёламі па малюнках, гуляць зь ёю, расфарбоўваць, разьвіваючы дробную маторыку рукі. Ня дзіўна, што мая дачка адразу яе ўпадабала, у трохгадовым узросьце запомніла і марскую зорку, і марскога вожыка, і нават каракаціцу, а цяпер мае асаблівую цікавасьць да ўсіх насельнікаў воднага сьвету.

Рыгор Барадулін. Выпаў грук у грома з рук.

Менск, «Радыёла-плюс», 2009

Гэтая вершаваная кніга не з’яўляецца мэтадычным дапаможнікам, але апроч чытаньня і завучваньня напамяць, будзе вельмі карыснай на лягапэдычных занятках па карэкцыі вымаўленьня гукаў, асабліва лапатушкі, цьвялілкі, бубнілкі, якія проста цудоўныя. Для шмат каго з 3-6 гадовых, а часам і старэйшых — гэта актуальна. А паспрабуйце падабраць хуткагаворкі і простагаворкі, каторыя б ня толькі дапамагалі навучыцца правільна вымаўляць шыпячыя ды сьвісьцячыя, а і выхоўвалі б мастацкі густ, былі зразумелыя. У мяне атрымлівалася не заўсёды. Часам у хуткагаворках, што трапляліся мне на вочы, адсутнічаў усялякі сэнс наогул, ці яны былі заскладаныя для дзіцяці, відавочна прызначаліся для старэйшых, якім яны ўжо як леташні сьнег, ці аўтар рыфмаваў словы — эдэльвайс-МТС. А вось- «каню не кажы, што канюшына ў кашы »- іншая справа!

Пятро Васючэнка. Піраміда Лінэя.

Менск, «Галіяфы», 2008

Кніга не прызначаная выключна для дзяцей, а разьлічаная на самага шырокага чытача, што робіць яе выдатным падарункам для любой бібліятэкі. Даступная для дзяцей і дарослых форма і зьмест выхоўвае павагу і любоў да ўсяго жывога. Дарэчы, напісаная ў жанры бэстыярыю (старажытны літаратурны жанр, у якім паўстаюць партрэты жывёлаў).

Што датычыць навучаньня малятак, дык для тых, хто ня так даўно пачаў гаварыць і яшчэ ня ходзіць у садок — проста знаходка. Справа ў тым, што вершыкаў для завучваньня напамяць, чытаньня дзеткам другога-трэцяга году жыцьця таксама бракуе. Аўтары часьцей пішуць для старэйшых. Для самых маленькіх чытаньне зводзіцца да народных забаўлянак, калыханак. Калі вам надакучыла зь дня ў дзень мармытаць: «Божая кароўка, ляці на небка…», а замест «Идёт бычок качается ..», хочацца свайго, роднага, тады паспрабуйце:


І сабе настрой уздымеце, і дзіця памяць ды маўленьне разьвівае, з жывёламі знаёміцца, бо тая мядуза намалявана тут жа, побач. Гэта першы вершык, што мая дачка вывучыла напамяць.