Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Сям’я Лапіцкіх судзіцца за беларускую мову


14-гадовы Ян Лапіцкі
14-гадовы Ян Лапіцкі

Сёньня ў гарадзкім судзе Жодзіна адбудзецца разгляд пазову Аляксея і Сьвятланы Лапіцкіх да мясцовага выканаўчага камітэту. Яны абскарджваюць рашэньне гарадзкой адміністрацыі, якім скасаваная адзіная беларускамоўная кляса ў гімназіі № 1, дзе вучыўся іх сын Янка. Сям’я Лапіцкіх заяўляе, што суду папярэднічаў ціск і запалохваньне з боку ўладаў.

На папярэдніх слуханьнях судовае паседжаньне прызначанае на другую палову дня. А ранкам адбудзецца паседжаньне адміністрацыйнай камісіі, куды Сьвятлане і Аляксею загадалі зьявіцца пад пагрозай. І гэта не адзіны факт ціску на сям’ю, кажа Аляксей Лапіцкі:

“На 10 лютага мне прыйшло паведамленьне а 10-й гадзіне раніцы быць на камісіі ў справах непаўналетніх. І выказаная такая пагроза, што калі ня зьявімся, то будзем прыцягнутыя да адміністрацыйнай адказнасьці. Гэткім чынам, станоўчых зрухаў няма, а ёсьць ціск. І са Сьвятланай на працы ідэоляг гадзінамі размовы праводзіў — словам, ціск на бацькоў”.

Зварот у суд сям’і Лапіцкіх зьвязаны з рашэньнем гарвыканкаму ад чэрвеня 2009 году скасаваць беларускамоўнае навучаньне ў гімназіі № 1, дзе навучаўся Янка. Гэткім чынам 14-гадовага юнака прымушалі атрымоўваць адукацыю на расейскай мове. Таму ён быў вымушаны перайсьці на хатняе навучаньне. Аднак, дырэктар гімназіі Генадзь Каршун у гэтым ня бачыць праблемы:

“У клясе месца ёсьць — няхай прыходзіць і вучыцца”.

Карэспандэнтка: “На якой мове ён будзе вучыцца, калі заўтра прыйдзе ў гімназію”?

“На расейскай мове. У нас няма беларускамоўнай клясы, бо няма ахвотных”.

Карэспандэнтка: “Ну, вось ён ахвотны…”

“Але выканкам не адкрывае адну клясу. І гэта пытаньні не да мяне — усё, без камэнтароў, да пабачэньня”.

Аляксей і Сьвятлана Лапіцкія змагаюцца за беларускамоўнае навучаньне свайго сына Янкі ад моманту яго паступленьня ў гімназію № 1 у 2002 годзе. Адміністрацыя школы і гарадзкія ўлады адмаўляліся адкрываць клясу зь беларускай мовай навучаньня — нібыта зь меркаваньняў эканоміі сродкаў. Пасьля страйку і навучаньня дома ў 2004 годзе юрыдычныя ўмовы для беларускамоўнага навучаньня былі створаныя. Аднак у сёлетнім навучальным годзе сытуацыя паўтарылася. Лапіцкія мяркуюць, што гэта зьвязана зь іх палітычнай і грамадзкай дзейнасьцю: Сьвятлана і Аляксей — актывісты праваабарончага цэнтру “Вясна”, неаднойчы бралі ўдзел у выбарах розных узроўняў, кажа Аляксей Лапіцкі:

“Пасьля размовы з дырэктарам стала зразумела, што ён і ня быў зацікаўлены выконваць рашэньне камісіі ў справах непаўнагадовых, якая абавязвала аднавіць умовы для Янавага беларускамоўнага навучаньня. І што калі б я не праяўляў палітычнай актыўнасьці, то дзіця змагло б навучацца на беларускай мове і надалей. Што я, маўляў, ня тую пазыцыю заняў. Упершыню ён выказаў тую матывацыю, пра якую ніхто ня кажа. Хутчэй за ўсё, там ідэолягі, і ня толькі, стаяць за сьпінай вось гэтых функцыянэраў. Таму яны ўсе такія ўпэўненыя, што за свае дзеяньні яны ня будуць пакараныя”.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG