«Распаўсюджваў ідэі беларускага нацыяналізму»
«Пад відам культурна-гістарычнага разьвіцьця ў розных агульнадаступных сацыяльных сетках і на сайтах ён распаўсюджваў ідэі беларускага нацыяналізму, мэтай якога зьяўлялася зьмена дзяржаўнай улады ў Беларусі. Абвінавачаны зарэгістраваўся ў якасьці індывідуальнага прадпрымальніка і заснаваў таварыства з абмежаванай адказнасьцю (краму па онлайн- і офлайн-продажы тавараў), пасьля чаго стаў праводзіць розныя масавыя мерапрыемствы», — гаворыцца ў заяве начальніка ўпраўленьня Сьледчага камітэту па Менску Сяргея Паско.
Сьледзтва сьцьвярджае, што Белавус «у інтарэсах замежных арганізацый для хутчэйшай зьмены ўлады стымуляваў варожасьць суайчыньнікаў у адносінах да радзімы».
«За гэта ён атрымаў ад замежных спонсараў больш 150 тысяч даляраў, 50 тысяч эўра і 40 тысяч злотых», — сьцьвярджае Паско.
Адметна, што на працягу гэтых дзесяці гадоў дзейнасьці Павал Белавус і Symbal.by імкнуліся супрацоўнічаць і зь дзяржаўнымі інстытутамі. Белавуса паказвалі на дзяржаўнай тэлевізіі, а мерапрыемствы давалі праводзіць у цэнтры Менску.
АБФФ і «Белыя крылы»
Супрацоўнік Symbal.by на ўмовах ананімнасьці паразмаўляў са Свабодай. Ён кажа, што паўнавартаснага супрацоўніцтва зь дзяржавай ніколі і не было.
«Хутчэй былі асобныя ініцыятывы людзей на месцах. Паколькі ўсё гэта ўпляталася ў агульную канву і было магчыма, а палітыка — гэта мастацтва магчымага, то атрымліваліся нейкія калябарацыі і перайманьні», — кажа суразмоўца.
У 2018 годзе Symbal.by стаў адным з партнэраў Асацыяцыі «Беларуская фэдэрацыя футболу» ў распрацоўцы новай формы для нацыянальнай зборнай Беларусі ў футболе. Яна займела назву «Белыя крылы», тыя распрацоўкі выкарыстоўваюцца па сёньня.
Таксама пры дапамозе Symbal.by распрацоўвалася атрыбутыка для заўзятараў. Вялікая прэзэнтацыя формы і мэрчу прайшла ў верасьні 2018 году ў цэнтры Менску, ля Нацыянальнага мастацкага музэю. Уся атрыбутыка была выкананая ў белым і чырвоным колерах.
Тым ня менш лічыць АБФФ паўнавартасна дзяржаўным органам немагчыма. Фармальна асацыяцыя не падпарадкоўваецца дзяржаве, хаця кіраўнікамі АБФФ у розныя гады былі старшыня Камітэту авіяцыі Рыгор Фёдараў, дзяржсакратар Савету бясьпекі Генадзь Нявыглас, прэм’ер-міністар Сяргей Румас. Цяпер Фэдэрацыяй кіруе былы вайсковы камісар Берасьцейшчыны і былы дэпутат Палаты прадстаўнікоў Уладзімер Базанаў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Калі забіраюць сьцяг, мы падымаем мову». Што сказаў Павал Белавус у інтэрвію перад затрыманьнем. ВІДЭА«Нашы людзі ёсьць паўсюль»
«Былі нейкія дробныя сутыкненьні зь дзяржавай, якія несьлі пазытыўныя вынікі. Калі „Менскае роварнае таварыства“ рабіла падзеі супольна зь Менгарвыканкамам ці „Ахова птушак Бацькаўшчыны“ — зь Міністэрствам аховы прыроды і навакольнага асяродзьдзя, то ў нас праектаў такога ўзроўню ніколі не было».
Калісьці менавіта Symbal.by разам з «Арт Сядзібай» стаялі за арганізацыяй першых Дзён вышыванкі, якія праходзілі ў Менску. Потым гэтую ініцыятыву перахапіў БРСМ і правёў сваё аналягічнае сьвяткаваньне.
«У нас нават была кулюарная сустрэча з кіраўніцтвам БРСМ. Праўда, асабліва ні да чога яна не прывяла. Да канца цяжка гаварыць, што ў іх там было ў галовах, але склалася ўражаньне, што там ёсьць людзі з выразнай нацыянальнай пазыцыяй. Для некаторых зь іх каштоўнасьці незалежнасьці, культуры, мовы нешта значылі. Але яны дзейнічалі адпаведна свайму месцу. Варта памятаць, што „нашы“ людзі ёсьць паўсюль», — кажа суразмоўца Свабоды.
«Раённыя БРСМ рабілі ў нас закупкі»
Сустрэча адбывалася напярэдадні афіцыйнага Дня вышыванкі. Таксама супрацоўнік Symbal.by расказвае, што ў краму на праспэкце Машэрава нярэдка заходзілі журналісты дзяржаўных СМІ. Самога Паўла Белавуса запрашалі на ток-шоў на дзяржаўныя каналы, на той момант гэта не было табу.
«У нас быў прыклад супрацы, калі амаль усе менскія раённыя арганізацыі БРСМ закуплялі ў нас вышымайкі, каб іх выкарыстоўваць у сваіх прамацыйных акцыях. Але ў іх не было сваёй бухгальтэрыі і ўсё праходзіла праз гарадзкую арганізацыю, а там кіраўніком быў камуніст Клішэвіч, які цяпер дэпутат Палаты прадстаўнікоў. Пару разоў пракаціла, а потым ён стаў абурацца, у каго вы закупляеце. Таму закупкі спыніліся. Ня думаю, што гэта была нейкая каманда зьверху. Хутчэй, проста чалавечы фактар на месцах. Цэнтралізавана нам толькі заміналі, а не дапамагалі», — кажа супрацоўнік Symbal.by.
Падобныя закупкі рабілі і некаторыя дзяржаўныя прадпрыемствы, аддзелы ідэалёгіі гарадзкіх і раённых выканкамаў.
«Гэта ж тады не ішло ў разрэз зь дзяржаўнай ідэалёгіяй. Мы рабілі так, што дзяржава працавала на нашу ідэю. Мы не адмаўляліся ад супрацы, бо хацелі задзейнічаць усе шчылінкі для прасоўваньня мовы і культуры».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «У Symbal.by замаўлялі прадукцыю дзяржаўныя прафсаюзы і БРСМ», — Белавус пра попыт да 300 сьцягоў у дзень у жніўні-верасьні«БНР-100 адсьвяткавалі шырока і свабодна»
Адным з самых вялікіх і ўдалых прыкладаў супрацы Паўла Белавуса і Symbal.by зь дзяржавай стала сьвяткаваньне ў цэнтры Менску 100-годзьдзя абвяшчэньня незалежнасьці БНР. Тады атрымалася дамовіцца, што мітынг і канцэрт пройдуць у сквэры ля Вялікага тэатру опэры і балету.
«Мы гэта бачылі так, што хацелі правесьці сьвяткаваньне ў выглядзе фэсту з фудкортам, кірмашом, канцэртам. Без ангажаванасьці з партыямі і палітычнымі сіламі. Такое мерапрыемства магло прыцягнуць шмат людзей, новую аўдыторыю. Дзяржаве, нам тады здавалася, аказалася гэта выгадным», — кажа суразмоўца.
Па ягоных словах, сьвята сапраўды ўдалося. Як падлічвалі арганізатары, праз сьвяткаваньне ў 2018 годзе прайшло каля 50 тысяч чалавек.
«Наколькі мы ведаем, у Адміністрацыі прэзыдэнта потым былі не задаволеныя вынікамі. Але мы дабіліся свайго, сьвята „БНР-100“ было адсьвяткавана шырока і свабодна».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Разгром Symbal.by: нацыянальнае «прыватызуецца» дзяржавайХто такі Павал Белавус?
Паўлу Белавусу 35 гадоў. Ён ураджэнец Ліды. Вучыўся ў Берасьцейскім дзяржаўным унівэрсытэце па спэцыяльнасьці «турыстычны мэнэджмэнт». Служыў у беларускім войску пад Барысавам.
У 2011 годзе стаў заснавальнікам культурнай прасторы «Арт Сядзіба», суарганізатар шэрагу культурных і асьветніцкіх мерапрыемстваў, як «Дзень вышыванкі», «Мова Фэст».
У 2014 годзе стаў заснавальнікам крамы Symbal.by, дзе прадавалася нацыянальная сымболіка, адзеньне зь беларускім арнамэнтам і прынтамі, сувэніры. Гэта быў пасьпяховы бізнэс, а крама знаходзілася ў цэнтры Менску на праспэкце Машэрава.
У 2020 годзе Белавус стварыў грамадзкую кампанію «Годна», якая займаецца прасоўваньнем брэнду Беларусі, а таксама вывучае беларускую нацыянальную ідэю.
Павал жанаты, мае дваіх дзяцей.
Затрыманы 15 лістапада 2021 году. Утрымліваецца ў СІЗА на Валадарскага. З-за кратаў шле малюнкі і дзіцячыя вершы.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Гаспадар баранавіцкай крамы нацыянальнай сымболікі «Росквіт» быў вымушаны пакінуць Беларусь