Сьцісла:
- Украіна ня можа як ахвярная авечка чакаць, пакуль на яе нападуць.
- Зьнішчэньне вайсковых цэляў, якія пагражаюць краіне, — законны мэтад вядзеньня вайны незалежна ад таго, на якой тэрыторыі гэтыя цэлі знаходзяцца.
- Прэвэнтыўны ўдар ніякім чынам не азначае, што ўкраінскія войскі пойдуць у наступ на тэрыторыю Беларусі.
— За апошнія месяцы сытуацыя з расейскімі войскамі на тэрыторыі Беларусі істотна мяняецца, разгортваецца так званая сумесная групоўка Беларусі і Расеі. Наколькі зьмянілася ацэнка ўкраінскім бокам імавернасьці нападу на Ўкраіну з тэрыторыі Беларусі? Можа, гэтыя расейскія вайскоўцы, як заяўляюць некаторыя, проста трэнуюцца на тэрыторыі Беларусі, бо ў самой Расеі такіх месцаў для трэнінгу недастаткова?
— Для нас цалкам відавочны той факт, што на сёньня мы ёсьць сьведкамі разгортваньня ўдарнай групоўкі расейскага войска, а таксама беларускага корпусу расейскага войска, што мае мэтай прынамсі стварыць праблемы Ўкраіне. Гэта ніякія не трэнаваньні, а менавіта разгортваньне злучэньняў, прызначаных для стварэньня ўдарнай групоўкі. Трэнаваньне было падчас вучэньняў «Захад». Казаць, што і зараз яно праводзіцца, было б няправільна.
Сяргей Грабскі
Цяпер праціўнік стварае перадумовы, каб гэтая групоўка была выкарыстаная для нападу на Ўкраіну. Украінскі бок бачыць гэта, вайскоўцы вельмі цьвяроза ацэньваюць сытуацыю і прымаюць комплекс магчымых захадаў, каб перадухіліць пагрозу.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Калі будзем мець інфармацыю, што ўдар па Ўкраіне з поўначы немінучы, нанясём прэвэнтыўны ўдар па Беларусі», — украінскі вайсковы экспэрт— Што гэта за захады, калі не сакрэт? Што можна расказаць публічна?
— Сярод таго, што можна расказаць публічна: вядзецца сталая падрыхтоўка асабовага складу, злучэньняў, якія знаходзяцца на паўночнай Украіне. Працягваецца інжынэрнае рыхтаваньне мясцовасьці, нарошчваецца сыстэма інжынэрных агароджаў. Праводзяцца вучэньні і трэнінгі, нарошчваюцца агнявыя сілы па меры паступленьня агнявых сродкаў ад нашых хаўрусьнікаў і ўкраінскай вайсковай прамысловасьці.
Ствараецца ўдарная групоўка, гатовая нанесьці прэвэнтыўны ўдар. Зразумела, мы ня можам, як ахвярныя авечкі, чакаць, пакуль на нас нападуць. Калі пагроза стане відавочнай, цалкам рэальнае нанясеньне ўдару па разгорнутых групоўках, гатовых да прасоўваньня на тэрыторыю Ўкраіны.
Акрамя таго, прадугледжваецца і нанясеньне ўдараў па раёнах, адкуль запускаюцца ракеты ў бок Украіны. Бо самі разумееце: з балістычнымі ракетамі прасьцей змагацца, калі яны на стартавых пазыцыях, чым спрабаваць перахапіць боегалоўку, якая нясецца да цэлі зь вялікай хуткасьцю.
— Але пакуль гэтага не было, пакуль Украіна ў ваенным сэнсе ніяк не рэагавала на запускі ракет зь беларускай тэрыторыі.
— Пакуль не было і такой сур’ёзнай пагрозы. Так, былі запускі ракет, якія дастаткова пасьпяхова зьбівалі. Эфэктыўнасьць украінскіх сыстэмаў проціракетнай абароны даволі высокая — дый інтэнсіўнасьць абстрэлаў з тэрыторыі Беларусі не была вялікай. Аднак цяпер мы кажам пра новую сытуацыю, пра тую колькасьць расейскіх войскаў, якія разьмяшчаюцца ў Беларусі, — і трэба разумець, што Ўкраіна павінна мяняць тактыку нанясеньня ўдараў. Прэвэнтыўныя ўдары па тэрыторыі Беларусі могуць стаць неабходнасьцю.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расея рыхтуе новы напад на Ўкраіну зь Беларусі? Беларускія вайсковыя палігоны — на здымках з спадарожнікаў— Ці для Ўкраіны мае значэньне тое, што ўдар зь Беларусі нанясуць толькі расейскія войскі, а беларускае войска ў ім ня будзе ўдзельнічаць? Ці дапаможа Лукашэнку ягоная традыцыйная рыторыка «мы тут ні пры чым»?
— Гэта яму не дапаможа. З паўночнага кірунку для Ўкраіны зараз зьбіраецца вялікая пагроза. Кожнае міжнароднае права вам пацьвердзіць, што зьнішчэньне вайсковых цэляў, якія пагражаюць краіне, ёсьць законным мэтадам вядзеньня вайны, незалежна ад таго, на якой тэрыторыі гэтыя цэлі знаходзяцца.
Беларускі рэжым і так ужо ўдзельнічае ў гэтай вайне. Прадастаўленьне сваёй тэрыторыі, разгортваньне ракетных войскаў, выкарыстаньне шпіталёў, стварэньне базаў і лягераў на тэрыторыі краіны, перадача аэрадромаў у распараджэньне агрэсара... Што гэта, як не агрэсія? Якая розьніца, хто ўстаўляў ракеты ў самалёт, які ўзьляцеў з тэрыторыі Беларусі зьнішчаць украінскія гарады? Ня мае значэньня. Самалёт павінен быць зьнішчаны, калі да яго могуць дацягнуцца сілы і сродкі ўкраінскай супрацьпаветранай абароны.
— Называюцца самыя розныя лічбы колькасьці расейскіх войскаў, пры якой небясьпека ўварваньня з тэрыторыі Беларусі стане відавочнай.
— Няма вялікага значэньня. Гэта можа быць і 10, і 20, і 50 тысяч. Усё залежыць ад пастаўленай задачы, і яны будуць выконваць яе — нават ня самай вялікай колькасьцю. Трэба разумець, што пры любой колькасьці расейскіх войскаў беларускае войска, беларускі корпус будзе залучаны ў агрэсію.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: 20 БМП, 100 танкаў, тысячы тон боепрыпасаў. Як Беларусь дапамагае Расеі зброяй і навошта— Як вы ўжо сказалі, Украіна не адмаўляе магчымасьці прэвэнтыўнага ўдару? Пры якіх умовах ён можа быць нанесены?
— Прашу зразумець, што ў нашым выпадку прэвэнтыўны ўдар ніякім чынам не азначае, што ўкраінскія войскі пойдуць у наступ на тэрыторыю Беларусі. Удар будзе наносіцца агнявымі сродкамі для зьнішчэньня баявых пазыцыяў. Весьці сухаземны наступ — гэта бязглуздая справа.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.