Найбольш — украінцаў (37 мільёнаў 541 тысяча 700 асобаў) і расейцаў (8 мільёнаў 334 тысячы 100 асобаў).
Свабода сабрала афіцыйныя зьвесткі аб колькасьці беларусаў у рэгіёнах, якія найбольш цярпяць ад авіяўдараў і артылерыйскіх абстрэлаў.
Харкаў і Харкаўская вобласьць
Абстрэлы Харкава пачаліся 24 лютага са зьнішчэньня вайсковай інфраструктуры. Расейскія войскі спрабавалі ўзяць горад у аблогу, каб прарвацца да франтавой лініі ў Данецкай і Луганскай абласьцях і захапіць тыя тэрыторыі, якія не ўваходзяць у гэтак званыя «ЛНР» і «ДНР». Калі горад не ўдалося атачыць, расейцы пачалі бесьперапынна абстрэльваць жылыя кварталы Харкава і ягоных навакольных паселішчаў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Першы ракетны напад на Львоў; людзі застаюцца ў падвале разбомбленага тэатру ў Марыюпалі. 23-і дзень вайны Расеі супраць УкраіныУ Харкаўскай вобласьці на 2001 год жылі 14 тысяч 752 беларусы.
Харкаўскі эканамічны ўнівэрсытэт носіць імя ўраджэнца Пінску Сямёна Кузьняца — амэрыканскага эканаміста, статыстыка, дэмографа і гісторыка эканомікі. У 1971 годзе ён стаў ляўрэатам Нобэлеўскай прэміі ў эканоміцы памяці. У пачатку ХХ стагодзьдзя ён вучыўся ў гэтай навучальнай установе.
Найбольш вядомыя беларусы ў Харкаве: Яўген Грыневіч (у 2000-х зь перапынкамі працаваў у Харкаўскай гарадзкой радзе), Людміла Рубаненка (эканамістка, доўга ўзначальвала фінансава-бюджэтнае ўпраўленьне Харкаўскай гарадзкой рады), Алена Шаўцова (дырэктарка мастацкай школы).
У 2018 годзе ў Харкаве адкрылі мэмарыяльную дошку ў памяць народнага артыста Беларусі Віктара Вуячыча – ён нарадзіўся ў гэтым горадзе.
У 2018 годзе ў Харкаве адкрылі мэмарыяльную дошку ў памяць народнага артыста Беларусі Віктара Вуячыча — ён нарадзіўся ў гэтым горадзе.
Марыюпаль і Данецкая вобласьць
Згодна са статыстыкай 2001 году, у Данецкай вобласьці — 44,5 тысячы беларусаў, у тым ліку 1 399 — у акупаваным Данецку. Невядома, якая колькасьць беларусаў выехала, а якая засталася пасьля таго, як у 2014 годзе там абвясьцілі так званую «народную рэспубліку».
Беларускі амбасадар Ігар Сокал на сустрэчы з мэрам Марыюпалю Вадзімам Бойчанкам абмяркоўвае пастаўкі беларускай тэхнікі
Беларускі амбасадар Ігар Сокал на сустрэчы з мэрам Марыюпалю Вадзімам Бойчанкам абмяркоўвае пастаўкі беларускай тэхнікі. Жнівень 2019 году.
У Марыюпалі, які бамбуюць расейскія войскі і ў якім праз блякаду цяпер няма ні вады, ні цяпла, ні электрычнасьці і разбураная амаль уся інфраструктура і жыльлёвы сэктар, да вайны пражывала 3 858 беларусаў.
Ахтырка і Сумская вобласьць
У Сумскай вобласьці было зарэгістравана 4 320 беларусаў. Найбольшая іхная частка, паводле статыстыкі, сканцэнтравана ў Ахтырцы (500 асобаў) і Ахтырскім раёне (500 асобаў). У Канатопе — 400. Усё гэта эпіцэнтры баявых дзеяньняў.
Таксама па 500 беларусаў пражывалі ў Краснапольскім і Сумскім раёне, а ў Сумах — 400. Адметна, што ў Ахтырцы 100 асобаў назвалі беларускую сваёй роднай мовай, і па 300 — у Ахтырскім і Краснапольскім раёне.
Кіеўская вобласьць
У Кіеўскай вобласьці, паводле статыстыкі, пражывалі 8 698 беларусаў. У тым ліку па 600 — у Ірпяні і Браварах, 4 100 — у Славуцічы (горад, пабудаваны для абслугоўваньня закрытай Чарнобыльскай АЭС), а таксама па 300 беларусаў у Іванкаўскім і Макараўскім раёнах, у якіх адбываюцца баявыя дзеяньні.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.