Што азначае ланцуг узаемных выпадаў паміж афіцыйным Менскам і Масквой? Ці дамовіўся Пуцін з Захадам наконт Беларусі? Як будуць разьвівацца двухбаковыя адносіны да рэфэрэндуму ў Беларусі?
На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста на канале Свабода Premium адказваюць дырэктар Цэнтру стратэгічных і замежнапалітычных дасьледаваньняў Арсень Сівіцкі і навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру Барыса Нямцова ў Празе, экспэрт міжнароднай ініцыятывы iSANS Аляксандар Марозаў.
Марозаў
- Апошнія канфлікты паміж беларускай і расейскай уладамі кладуцца ў лёгіку адносінаў Пуціна з Байдэнам.
- Увесь апошні год многія чакалі, што Крэмль прыме разумнае, зразумелае рашэньне наконт Беларусі.
- Замест гэтага Крэмль рэзаў кату хвост па кавалках.
Аляксандар Марозаў
- 4 месяцы таму Пуцін і Байдэн вырашылі неяк урэгуляваць 4 праблемы: каб Крэмль не дэманстраваў альянс з Кітаем, каб прыцішыў хакерскія атакі, Украіна і Беларусь.
- Урэгуляваньне ў Беларусі бачылася як нейкае скарачэньне гвалту, які там пануе.
- Тое, што мы зараз бачым, — гэта пасланьне Лукашэнку ад Пуціна.
- Ты там сядзіш — і сядзі колькі хочаш, канстытуцыйнай рэформы тваёй нам ня трэба, ты толькі скараці гвалт перад наступнай сустрэчай Пуціна і Байдэна.
- Рашэньне беларускага пытаньня паводле армянскага сцэнару — прывязваньня Беларусі да Расеі іншым спосабам, чым праз Лукашэнку — гэта сапраўды стратэгічная мэта Крамля.
- Пасьля 2014 году Пуціна заходнія палітыкі перасталі ўспрымаць як асобу, зь якой можна пра нешта дамаўляцца.
- Кіеў узбройваецца, радыкальна раздражняючы Крэмль.
- Паглыбленьне канфлікту Пуціна зь Зяленскім адаб’ецца на стасунках Расеі зь Беларусьсю.
- Пуціна можа «пераклініць», і ён вырашыць, што трэба разьмяшчаць у Беларусі войскі, СПА і ракеты.
- А Лукашэнку мы зламаем ногі, калі ён не пагодзіцца.
- Расейскія вайсковыя выданьні пішуць, што турэцкія баявыя дроны не захопліваюцца частотамі расейскай СПА.
- І гэтым Крэмль запалохваюць. Украіна гэтыя дроны і набыла.
- Міграцыйны крызіс 2021 году стаў праблемай не з прычыны ягоных памераў, а таму што ён рукатворны, таму што гэта цынічны выклік з боку Лукашэнкі.
- І ўсе разумеюць, што Пуцін падтрымаў гэтую гульню.
- Пра гэта наўпрост кажуць лідэры ЭЗ — што Пуцін мог бы гэта спыніць, але ня робіць гэтага.
- Пуціна задавальняе, што ЭЗ уласнаручна будуе новы мур з калючага дроту на мяжы.
- Я не разумею стратэгічнага адказу ЭЗ. З калючага дроту на 5 тысячаў кілямэтраў мяжы выцякае канцэпцыя жалезнай заслоны.
- У атачэньні Пуціна ва ўсіх упэўненасьць, што Лукашэнка яго груба падмануў.
- Для Лукашэнкі міграцыйны крызіс — гэта форма ўсталяваньня кантакту з Захадам.
- У Крамлі гэта так і чытаюць. Міграцыйны крызіс, створаны Лукашэнкам, — гэта ж яго запыт на дыялёг.
- І гэта ў Крамлі не падабаецца.
- Канстытуцыйная рэформа ў Беларусі — гэта сродак падману ня толькі беларускага народу, але і Крамля.
- Чаму мы зараз усе абмяркоўваем інтэрвію зь Ціханоўскай?
- Таму што Венядзіктаў ня мог бы рабіць гэтага інтэрвію без прамой згоды крамлёўскіх чыноўнікаў, а значыць, і Пуціна.
- Да рэфэрэндуму ніякага зацішша ў двухбаковых адносінах ня будзе.
- За падтрымку з боку Пуціна і першыя паўгода пратэстаў Лукашэнка расплаціўся перанакіраваньнем транзыту ў расейскія парты.
- А ці была ў наступныя паўгода падтрымка з боку Пуціна?
- Лукашэнка навесіў на Пуціна адказнасьць за міграцыйны крызіс.
- Ня трэба недаацэньваць Лукашэнку, ён у стане пазмагацца за сябе.
- Я думаю, што ён усё ж падабаецца Пуціну.
- Пуцін рэагуе на яскравае хамства Лукашэнкі ў свой адрас, як прафэсійны піяршчык.
- Чым больш агідны, цынічны і вясёлы адказ Лукашэнкі, тым больш ён падабаецца Пуціну.
- Гэта паважаюць. А калі ты не знаходлівы, калі зьвяртаесься да каштоўнасьцяў, прыводзіш разумныя аргумэнты — гэтага ў гэтых колах не паважаюць.
Сівіцкі
- Плян у Расеі ёсьць, і ён рэалізуецца.
- Новая эскаляцыя напружанасьці паміж Менскам і Масквой адбылася пасьля візыту ў Маскву Вікторыі Нуланд, намесьніцы дзяржсакратара ЗША.
- Беларускае пытаньне абмяркоўвалася падчас гэтага візыту.
Арсень Сівіцкі
- Падчас перамоваў Байдэна і Пуціна ў Жэнэве Масква атрымала «зялёнае сьвятло» на вырашэньне беларускага крызісу.
- Гэта палягае ў накіданьні Беларусі сваёй мадэлі канстытуцыйнай рэформы, якая павінна прывесьці да стварэньня парлямэнцкай ці парлямэнцка-прэзыдэнцкай рэспублікі.
- Гэта кансэнсус, які ёсьць паміж Расеяй і Захадам.
- У крамлёўскім «дасье Чарнова» падкрэсьліваецца, што рэжым Лукашэнкі страціў легітымнасьць як унутры краіны, гэтак і за яе межамі.
- Санкцыі пачынаюць дзейнічаць з наступнага году, павялічваюцца рызыкі ўжываньня санкцыяў з боку ЗША адносна Расеі за падтрымку Лукашэнкі.
- Мы набліжаемся да зьдзелкі Захаду і Расеі наконт Беларусі.
- Ёсьць кансэнсус Масквы з ЗША, з ЭЗ ідуць перамовы.
- Для Лукашэнкі стратэгічная мэта — захаваць сваю ўладу любым коштам, у тым ліку і імітацыяй канстытуцыйнай рэформы.
- Для Расеі стратэгічная мэта — правесьці кантраляваную зьмену рэжыму ў Беларусі, пакуль у Масквы есьць на гэта час.
- Лукашэнка не зьяўляецца марыянэткай Крамля.
- Калі ён ідзе на эскаляцыю з Захадам пры дапамозе міграцыйнага крызісу і на рытарычную эскаляцыю з Расеяй, гэта яго пэрсанальныя рашэньні.
- У Лукашэнкі не атрымліваецца канвэртаваць сваю геапалітычную ляяльнасьць у палітычныя і фінансавыя дывідэнды з боку Масквы.
- Галоўная рэакцыя Пуціна — гэта ігнор Лукашэнкі. Таму ён не прыехаў на саміты СНД і ЭАЭС, таму пад пытаньнем пасяджэньне Вышэйшага дзяржсавету саюзнай дзяржавы і нават падпісаньне 28 саюзных праграмаў.
- Эканамічны ціск на Беларусь будзе ўзмацняцца пасьля таго, як саюзныя праграмы ня будуць падпісаныя.
- Мы набліжаемся да вельмі сурʼёзнага крызісу.
- Я чакаю, што інфармацыйныя войны працягнуцца, напрыканцы году да іх дададуцца гандлёва-эканамічныя канфлікты.
- ЭЗ і Масква абмяркоўваюць міграцыйны крызіс.
- Наколькі я ведаю са сваіх заходніх крыніцаў, Расея дасылае сыгналы, што ў выпадку ўзьнікненьня збройнага інцыдэнту на беларуска-польскай мяжы Крэмль ня будзе разглядаць гэта як нагоду для ўводу войскаў у Беларусь.
Што было раней
- 26 кастрычніка Сьвятлана Ціханоўская ў інтэрвію радыёстанцыі «Эхо Москвы» паразважала пра плён заходніх санкцый у дачыненьні да Лукашэнкі і ягонага атачэньня, а таксама ацаніла пэрспэктывы дыялёгу ўлады і апазыцыі
- На мінулым тыдні шэраг СМІ і тэлеграм-каналаў апублікавалі закрытае апытаньне аб палітычных поглядах жыхароў Беларусі, якое, як сьцьвярджаецца, правёў Усерасейскі цэнтар вывучэньня грамадзкай думкі (ВЦИОМ) для Міністэрства замежных спраў РФ.
- Па выніках апытаньня, у сьпісе палітыкаў, да якіх беларусы ставяцца лепш за ўсё, лідзіруюць Марыя Калесьнікава (50%) і Віктар Бабарыка (48%), а таксама Сьвятлана Ціханоўская (46%).
- Горш за ўсё, паводле апублікаваных дадзеных, беларусы ставяцца да старшыні Савету Рэспублікі Натальлі Качанавай («антырэйтынг» 57%), Аляксандра Лукашэнкі (55%) і кіраўніка МЗС Уладзімера Макея.
- Паводле дадзеных апытаньня, 76% апытаных беларусаў выступаюць за рашучыя эканамічныя рэформы, 66% — за зьяўленьне ў краіне новых палітычных партыяў, 65% — за пачатак перамоваў паміж уладай і апазыцыяй, 59% — за адхіленьне ад улады Лукашэнкі.
- Дырэктар ВЦИОМ Валерый Фёдараў у размове з «Новой газетой» не адказаў наўпрост на пытаньне, ці праводзіў ВЦИОМ якія-небудзь апытаньні ў Беларусі апошні год і ці мае цэнтар дачыненьне да «закрытых» апытаньняў, апублікаваных у СМІ.
- Вядучы беларускага дзяржаўнага тэлеканалу СТВ Яўген Пуставой у сваёй перадачы «Палітыка бяз гальштукаў і купюраў» параўнаў Аляксандра Лукашэнку зь лідэрамі іншых краінаў, якія «падчас пандэміі каранавіруснай інфэкцыі хаваюцца па бункерах».
- Яшчэ ў адной рэпліцы пра Лукашэнку Пуставой зазначыў, што ў беларускага лідэра «бяссонныя ночы і перажываньні адбіваліся на твары. Ботаксам не карыстаецца».