Заўзеем за нашых! Беларускія «спартоўцы пратэсту» на Алімпіядзе ў Токіё (РАСКЛАД)

У першапачатковым сьпісе Нацыянальнага алімпійскага камітэту Беларусі было 96 атлетаў, затым ён павялічыўся яшчэ на паўтара дзясятка. Пасьля адмовы ехаць у Японію майстроў вялікага і малога тэнісу — Вікторыі Азаранкі і Ўладзімера Самсонава — канчатковая лічба зафіксавалася на адзнацы 108. У гэтым ліку і тыя, хто пацярпеў за сваю грамадзянскую пазыцыю і да апошняга ня меў пэўнасьці наконт месца ў нацыянальнай зборнай.

Нягледзячы на самую нешматлікую прысутнасьць на летніх Гульнях за ўсю гісторыю выступаў сувэрэннай камандай, Беларусь ужо стала безумоўнай адметнасьцю стракатага інтэрнацыяналу — бадай, упершыню пад адным краінавым дахам няма ідэйнага адзінства. Пунктам падзелу стала рэакцыя на леташнія пратэсты супраць фальсыфікацыі прэзыдэнцкіх выбараў і на далейшы гвалт сілавікоў.

Калі адны спартоўцы рашуча асудзілі падтасоўкі з падлікамі галасоў і беспадстаўную жорсткасьць праваахоўнікаў, іншыя публічна нахвальвалі тагачаснага прэзыдэнта НАК Лукашэнку за ваяўнічую рашучасьць.

Падставай да канчатковага расколу стаў ліст Свабоднага аб’яднаньня спартоўцаў з асуджэньнем гвалту, патрабаваньнямі сумленных выбараў і адстаўкі Лукашэнкі. Свае подпісы пакінулі больш за 2100 чалавек. Праўда, некаторыя пад ціскам чыноўнікаў пазыцыю памянялі, іншых выключылі са складу камандаў у відах спорту ці замянілі на ляяльных кандыдатаў.

Але сямёрка адважных — найперш бо незаменныя — усё ж атрымала магчымасьць парадаваць сваіх заўзятараў. Такім чынам, вось расклад выступаў «пратэставых» беларускіх атлетаў.

Карына Казлоўская

Каманда стралкоў з луку. Карына Казлоўская — першая зьлева

Стральба з лука, жанчыны

• 23 ліпеня, пятніца — камандная кваліфікацыя (03:00 — тут і далей час беларускі)
• 25 ліпеня, нядзеля — 1/8 фіналу (03:30), 1/4, 1/2 фінала і фінал (07:45)
• 27 ліпеня, аўторак — індывідуальная праграма (03:30, 10:00)
• 30 ліпеня, пятніца — 1/8 фіналу (03:30), 1/4, ½, фінал (10:00)

Карына Казлоўская — спартоўка-інструктарка нацыянальнай каманды ў стральбе з лука, адна з самых маладых падпісантак звароту супраць дзеяньняў беларускіх уладаў. Дарэчы, яе партнэркі па камандзе Карына Дзямінская і Ганна Марусава — падпісанткі праўладнага ліста за Лукашэнку.

Дзяўчыне нядаўна споўніўся 21 год. Пазалетась яна прадстаўляла Беларусь на ІІ Эўрапейскіх гульнях у Менску, заваяваўшы срэбны мэдаль у складзе жаночай каманды. У той жа год на Сусьветных вайсковых гульнях у кітайскім Ухані выйграла залатую ўзнагароду.

Акрамя згаданага ліста, Карына Казлоўская разам з плыўчыхай Аляксандрай Герасіменяй, штурхальніцай ядра Надзеяй Астапчук і шматборцам Андрэем Краўчанкам падпісала Мэмарандум у абарону сувэрэнітэту і незалежнасьці Беларусі.

Дзьмітры Асанаў

Бокс, катэгорыя да 63 кг, мужчыны

• 25 ліпеня, нядзеля — 1/16 фіналу (05:00)
• 31 ліпеня, субота — 1/8 фіналу (05:00, 11:00)
• 3 жніўня, аўторак — ¼ фіналу пры ўмове выхаду (05:00, 11:00)
• 6 жніўня, пятніца — ½ фіналу пры ўмове выхаду (08:00)
• 8 жніўня, нядзеля — фінал пры ўмове выхаду (08:00)

Дзьмітры Асанаў — адзін з самых пэрспэктыўных баксэраў у лёгкай вагавай катэгорыі, шматразовы чэмпіён Эўропы, прызэр чэмпіянату сьвету. Аляксандар Лукашэнка асабіста ўручаў яму пасьведчаньне заслужанага майстра спорту.

Аднак усё зьмянілася пасьля леташніх пратэстаў, калі ўраджэнец Маладэчна апынуўся ў ліку «спартовых экстрэмістаў» — імя баксэра стаіць пад № 2 у адкрытым лісьце з патрабаваньнямі да ўлады. За гэта Міністэрства спорту і Фэдэрацыя боксу не дазволілі яму дэбютаваць сярод прафэсіяналаў, а заробак зрэзалі амаль у 10 разоў.

Мінулым летам Дзьмітрыя Асанава прызналі пераможцам конкурсу «Найлепшы ў боксе», які ладзіць Міжнародная асацыяцыя боксу. Беларус стаў першым у катэгорыі «Эліта».

Яўген Цуркін

Яўген Цуркін і Аляксандра Герасіменя

Плаваньне, мужчыны

• 27 ліпеня, аўторак — 100 м вольным стылем, кваліфікацыя (13:00)
• 28 ліпеня, серада — 1/2 фіналу (04:30)
• 29 ліпеня, чацьвер — фінал (04:30)
• 29 ліпеня, чацьвер — 100 м батэрфляем, кваліфікацыя (13:00)
• 30 ліпеня, пятніца — 1/2 фіналу (04:30)
• 30 ліпеня, пятніца — 50 м вольным стылем, кваліфікацыя (13:00)
• 31 ліпеня, субота — ½ фіналу (04:30)
• 31 ліпеня, субота — фінал 100 м батэрфляем (04:30)
• 1 жніўня, нядзеля — фінал 50 м вольным стылем (04:30)

Яўген Цуркін — чэмпіён Эўропы, прызэр чэмпіянату сьвету, удзельнік Алімпійскіх гульняў 2012 і 2016 гадоў. Ягонае прозьвішча зьявілася пад лістом спартоўцаў за свабодныя выбары ў ліку апошніх, толькі на пачатку чэрвеня. Прычына — боязь за сям’ю.

Ягоная жонка — двухразовая алімпійская віцэ-чэмпіёнка ў плаваньні, кіраўніца Фонду спартовай салідарнасьці Аляксандра Герасіменя. Сьледчы камітэт абвясьціў яе ў вышук за «заклікі да дзеяньняў, накіраваных на прычыненьне шкоды нацыянальнай бясьпецы Беларусі з выкарыстаньнем інтэрнэту і СМІ» (ч. 3 арт. 361 КК). Яшчэ да таго з прычыны прэсінгу яна зьехала ў Літву.

Паводле Яўгена Цуркіна, падчас падпісаньня кантракту яму даслалі дадатковае пагадненьне, дзе адзін з пунктаў забараняў выказвацца ў СМІ без узгадненьня з працадаўцам. Плывец адказаў, што гэта парушае 33-ы артыкул Канстытуцыі, і адмовіўся ставіць подпіс.

Эльвіра Герман

Бег на 100 м з бар’ерамі, жанчыны

• 31 ліпеня, субота — кваліфікацыйныя забегі (03:00)
• 1 жніўня, нядзеля — 1/2 фіналу (13:00)
• 2 жніўня, панядзелак — фінал (03:00)

Эльвіра Герман — уладальніца кантынэнтальных і сусьветных тытулаў у бар’ерным бегу спачатку ў моладзевых катэгорыях, а цяпер і сярод дарослых. Месца сярод удзельнікаў Алімпіяды зарэзэрвавала сабе яшчэ год таму.

Адрозна ад калегі Аліны Талай, якая раней актыўна заяўляла пра сябе ў культурніцкім жыцьці, але змаўчала наконт падзей у краіне, Эльвіру Герман фальсыфікацыя выбараў ды жорсткасьць сілавікоў абурылі.

Лёгкаатлетка аказалася ў першай абойме тых, хто падпісаў ліст супраць беззаконьня. А калі пачаўся шантаж з боку функцыянэраў, заявіла, што зьедзе выступаць за іншую краіну, калі ад яе будуць патрабаваць памяняць пазыцыю. Толькі тады дзяўчыну пакінулі ў спакоі. Тым больш на Токіё-2020 яна фігуруе як «мэдалёвае спадзяваньне».

Дар’я Барысевіч

Бег на 1500 мэтраў, жанчыны

• 2 жніўня, панядзелак — кваліфікацыйныя забегі (03:00)
• 4 жніўня, серада — 1/2 фіналу (12:30)
• 6 жніўня, пятніца — фінал (13:50)

Дар’я Барысевіч — адна з найлепшых стаерак краіны, прызэрка чэмпіянату сьвету. Алімпійскую ліцэнзію заваявала яшчэ летась на этапе Брыльянтавай лігі. Але пасьля ліста свабодных спартоўцаў, падпісанага разам з мужам-хадаком Дзьмітрыем Дзюбіным, пачаўся прэсінг.

За «крамольны» подпіс мэтанакіравана шальмавалі, выехаць на замежныя зборы ўдалося толькі дзякуючы незалежнай падтрымцы. Летась у канцы лістапада скончыўся яе кантракт у Памежным камітэце, аўтаматычна яна страціла і месца ў нацыянальнай камандзе. Але з улікам несумненных заслуг (асабліва з пэрсанальным унёскам на вяртаньне лёгкаатлетычнай каманды ў Супэрлігу) усё ж рэабілітавалі — прынамсі на час Алімпіяды.

Яе муж Дзьмітры Дзюбін дзякуючы апэратыўнаму «пакаяньню» сур’ёзных санкцый пазьбег і таксама выправіўся ў Токіё.

Марыя Жодзік

Скачкі ў вышыню, жанчыны

• 5 жніўня, чацьвер — кваліфікацыя (03:00)
• 7 жніўня, субота — фінал (13:00)

Марыя Жодзік — пэрспэктыўная маладая скакуха ў вышыню, выхаванка Баранавіцкай школы алімпійскага рэзэрву № 2. Здолела адабрацца на Алімпіяду толькі ў чэрвені па выніках чэмпіянату Беларусі і з асабістым рэкордам (196 см) — ужо пасьля агучваньня папярэдняга сьпісу кандыдатаў на паездку.

Пасьля таго як НАК зацьвердзіў яе ў выніковым складзе дэлегацыі, у многіх аматараў лёгкай атлетыкі зьявілася яшчэ адна нагода сачыць за спаборніцтвамі — 22-гадовая Марыя Жодзік стала яшчэ адной прадстаўніцай Беларусі з подпісам за сумленныя выбары ў актыве.

Спробы націснуць на маладую спартоўку, каб зьмяніць пазыцыю, плёну не далі, і цяпер ідэйным антаганістам давядзецца адзін да аднаго неяк прыстасоўвацца.

Вольга Мазуронак

Маратон, жанчыны

• 7 жніўня, субота (01:00)

Вольга Мазуронак — чэмпіёнка Эўропы ў маратонскім бегу, беларускае спадзяваньне ў самым цяжкім відзе лёгкай атлетыкі. Пры гэтым стала ахвярай уласнай пазыцыі, якую наверсе палічылі «здрадай».

Прыгразілі месцам у нацыянальнай камандзе, зьнялі прэзыдэнцкую стыпэндыю, адкамандзіравалі зь Мінспорту ў Мінабароны, а ўрэшце звольнілі і адтуль. «Кантрольным стрэлам» пазбавілі міжсэзоннага збору. У выніку Фонд спартовай салідарнасьці падтрымаў уганараваную лёгкаатлетку, арганізаваўшы ёй выезд у Турэччыну.

Як і ў трыё лучніц, у дуэце беларускіх маратонцаў таксама склалася цікавая сытуацыя. Другая ўдзельніца забегаў на звышдоўгія дыстанцыі Ніна Савіна — падпісантка праўладнага ліста, таму яе матэрыяльная і фінансавая падрыхтоўка была забясьпечаная ў поўным аб’ёме.

***

8 жніўня а 14-й гадзіне паводле беларускага часу заплянаванае ўрачыстае закрыцьцё Алімпійскіх гульняў у Токіё.

Найбольш пасьпяховымі для зборнай Беларусі былі Гульні 2000 году ў Сыднэі, дзе спартоўцы агулам здабылі 17 узнагародаў рознай вартасьці. Найгоршымі аказаліся папярэднія старты ў Рыё-дэ-Жанэйра, адкуль удалося прывезьці 9 мэдалёў, толькі адзін залаты.