Гэтыя буйныя крамы на мяжы закрыцьця. І палітыка тут ні пры чым

Праблемны ўнівэрсам "Цэнтральны"

Адразу тры буйныя аб’екты гандлю ў Беларусі апынуліся на мяжы закрыцьця пасьля выбараў. Разьбіраемся, чаму гэта адбылося.

Сетка крамаў «Домашний»

Пакупнікі крамаў «Домашний» ужо месяц паведамляюць пра распродажы з буйнымі зьніжкамі. Пастаўшчыкі паведамілі, што рытэйл прыпыніў разьлікі за пастаўленую прадукцыю.

Да гэтых праблем толькі ў Менску гандлёвая сетка налічвала 17 крамаў (цяпер ужо зачыніліся на вуліцах Сухараўскай, Лынькова і некаторыя ў рэгіёнах). Крама на бульвары Шаўчэнкі ўжо тыдзень як абвясьціла татальны распродаж, што можа сьведчыць аб хуткім закрыцьці.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Менску прайшлі ператрусы ў офісе буйной гандлёвай сеткі

На пачатку сакавіка крэдыторы гандлёвай сеткі «Домашний» сабралі прэс-канфэрэнцыю, дзе заявілі, што яна ня гасіць запазычанасьці. Са сьнежня мінулага году пастаўшчыкі падалі 250 заяваў, каб спагнаць грошы зь яе праз суд. У гэтым пераліку больш за дзясятак прыватных і дзяржаўных кампаній: «Лідзкае піва», «Кока-кола», кандытарская фабрыка «Віцьба» ды іншыя.

Уладальнік гандлёвай сеткі — бізнэсовец Іван Беразоўскі. Сетку пачаў разьвіваць з 2016 году, тэмпы росту былі адны з найвышэйшых. А ў 2018-м у сілавікоў зьявіліся прэтэнзіі да бізнэсоўца, на некаторы час Беразоўскі зьехаў у Лёндан, але пасьля вярнуўся і кампэнсаваў страты, якія яму налічылі.

Агулам рытэйл «Домашний» аб’ядноўвае дзясятак юрыдычных асобаў. За адным зь іх — «Гамма Рытэйл» — 21 крама. З сайта каштоўных папер вынікае, што цяпер яго рэарганізуюць у 16 асобных юрыдычных адзінак.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Дзясяткі кавярняў, усе крамы нацыянальнай атрыбутыкі. Гэтыя месцы перасталі існаваць пасьля выбараў

Згодна са справаздачай за мінулы год (студзень-верасень), «Гамма Рытэйл» меў 11,2 мільёна рублёў кароткатэрміновых даўгоў і 3 мільёны доўгатэрміновых. Чыстыя страты са студзеня па верасень — 725 тысяч рублёў.


Унівэрсам «Цэнтральны»

Адзін з самых старых менскіх аб’ектаў гандлю ўжо месяц адчувае дэфіцыт тавараў: некаторыя паліцы застаўленыя аднолькавымі прадуктамі беларускага паходжаньня, некаторыя — наогул пустыя. У краме татальны распродаж са зьніжкамі ў 30%.

Прадаўцы кажуць, што «ліквідацыя тавару зьвязаная з новым уласьнікам». Хто гэта будзе — пакуль невядома. Унівэрсам, як і сетка крамаў «Домашний», зьвязаны зь бізнэсоўцам Іванам Беразоўскім.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: 10 культавых савецкіх месцаў, якія засталіся ў Менску

Некалькі разоў «Цэнтральны» выстаўлялі на продаж, адна з апошніх абвестак — у сьнежні 2020 году. Тады краму прадавалі за 9,8 мільёна даляраў.

Паводле парталу каштоўных папер, у чэрвені 2020-га «Цэнтральны» меў запазычанасьць на 10,2 мільёна рублёў па доўгатэрміновых абавязаньнях і 5,9 мільёна — па кароткатэрміновых. Прыбытак за студзень-верасень — 3 тысячы рублёў.

Сетка крамаў Bigzz

Гіпэрмаркет Bigzz на Лагойскім тракце зачыніўся 18 лютага. Новым уладальнікам памяшканьня і крамы будзе сетка «Суседзі». У іншых крамах Bigzz пакупнікі напрыканцы лютага заўважылі пустыя паліцы.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Беларусі збанкрутавалі сеткі гіпэрмаркетаў Bigzz і «Копилка»

Цяпер Bigzz мае пяць крамаў у Менску, кампанія існуе з 2005 году.

Уладальнік крамаў — кампанія «Баніар». Паводле сайта kartoteka.by, яна ў працэсе ліквідацыі.


«Няма крэдытаў, цэны павышаць не дазваляюць»

Калі праблемы адразу ў некалькіх буйных кампаній — нешта ня так з агульнай сытуацыяй, зважае старшы навуковы супрацоўнік Beroc Леў Львоўскі.

«Гэта і праблема з крэдытаваньнем, бо Нацбанк не задавальняе патрэбы камэрцыйных банкаў. Нармальна, калі ў кампаніі часовыя цяжкасьці, у звычайнай сытуацыі яны б перакрэдытаваліся. А цяпер немагчыма. Да гэтага дадаецца кантроль цэнаў, што не дазваляе кампэнсаваць страты. Агульная дэпрэсія попыту, бо людзі зьмяншаюць спажываньне», — кажа экспэрт.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Чатыры крызісы, якія навісьлі над беларускай эканомікай. Тлумачыць экспэрт

Паводле Льва Львоўскага, рытэйл — тая сфэра, на якую нават «каранавірус паўплываў станоўча». Але цяпер, да ўсяго, «непрадказальная праваахоўная сыстэма».

Праблемы буйных гандлёвых сетак выкліканыя шматлікімі рызыкамі, якія «цяпер толькі ўзрастаюць», канстатуе эканаміст.