У 2020 годзе — магчыма, ужо вясной — клясыка беларускай літаратуры, пісьменьніка і паэта Зьмітрака Бядулю маюць перапахаваць у Беларусі. Пра гэта расказаў Свабодзе Аляксандар Сапега, прэзыдэнт дабрачыннага фонду Марыі Магдалены Радзівіл і кіраўнік Асацыяцыі беларусаў Швайцарыі, якому даверылі арганізаваць перапахаваньне.
Ініцыятыва перапахаваньня належыць сыну Зьмітрака Бядулі — 86-гадоваму Яфіму Самуілавічу. Ён жыве ў Менску і ўжо ня можа лятаць на бацькаву магілу ў Казахстан. Міністэрства замежных справаў Беларусі, ганаровы консул і амбасада Беларусі ў Швайцарыі дапамагаюць Аляксандру Сапегу ў арганізацыі перапахаваньня фінансава і арганізацыйна.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: 20 нечаканых фактаў пра Зьмітрака БядулюСапега ўжо атрымаў у Казахстане дазвол на эксгумацыю і вываз цела Зьмітрака Бядулі. Да канца студзеня ён плянуе прыляцець у Казахстан, каб прысутнічаць пры эксгумацыі як давераная асоба, і даставіць парэшткі ў Менск. Перш цела зьбіраліся паддаць крэмацыі для перавозкі, але выявілася, што ва ўсім Казахстане няма крэматорыяў.
Перапахаваньне ў Менску плянуюць зрабіць публічным, каб разьвітацца маглі ўсе ахвочыя. Дакладнае месца перапахаваньня яшчэ ня вызначылі.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Менску зьявіцца мэмарыяльная табліца Васілю БыкавуСапега кажа, што Вайсковыя могілкі — гэта «плян Б», а асноўны варыянт ён пакуль хоча не называць.
Магчыма, пасьля таго як парэшткі Зьмітрака Бядулі трапяць у Беларусь, спатрэбіцца месяц або два, каб пахаваць іх. Сапега адзначае, што займаўся перапахаваньнем княжны Магдалены Радзівіл (яе ў 2018 годзе перапахавалі ў менскім касьцёле Сьвятога Роха, парэшткі даставілі з Швайцарыі), і гэта яго навучыла не прызначаць адразу дакладную дату перапахаваньня — «думаць на два крокі наперад», але ўлічваць, што розныя нарматыўныя працэдуры і разгляд зваротаў могуць зацягнуцца.
Ідэю перапахаваць Зьмітрака Бядулю ў Беларусі агучыў у 2017 годзе грамадзкі дзяяч Глеб Лабадзенка, ідэю падтрымалі сын і ўнук пісьменьніка. Літаратар памёр у 1941 годзе па дарозе ў эвакуацыю недалёка ад гораду Ўральску ў Казахстане.
Тым, хто ставіў помнік, складана было разабрацца ў нязвыклым вымаўленьні, таму Зьмітрок пераўтварыўся на манер прозьвішча ў «Змитров». Бядуля, адпаведна, выглядае як імя. Некаторыя літары зьбітыя, сама пліта патрэскалася і патрабуе радыкальнага абнаўленьня. Год нараджэньня пазначаны з памылкай: 1889, трэба 1886.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Міт пра талерантнасьць беларусаў выдумаў Зьмітрок Бядуля, — брытанская дасьледчыца