Шэф-рэдактар «Нашай Нівы» скрытыкаваў Праграму імя Каліноўскага, назваўшы «зьдзекам» тое, што студэнты не вяртаюцца ў Беларусь і «адкрываюць кальянныя» ў Польшчы.
Свабода паразмаўляла з «каліноўцамі» пра вяртаньне дадому, бізнэс у Польшчы і іх разуменьне пасьпяховасьці праграмы.
Антон Губскі і Павал Мурашка, уладальнікі кальяннай Kominiarz у Катавіцах
Kominiarz (камінар, трубачыст) паўстаў у Катавіцах, горадзе на поўдні Польшчы, тры гады таму. Да яго адкрыцьця спрычыніліся чацьвёра беларусаў — Павал Мурашка, яго брат Сяргей з жонкай Ганнай і Антон Губскі. Усе вучыліся або вучацца на праграме імя Каліноўскага.
«Калі мы адкрываліся тры гады таму, то адкрываліся як беларуская кнайпа. Сёньня гэтае вызначэньне застаецца нязьменным», — кажа Антон. — «Мы ствараем уражаньне пра беларусаў для палякаў і трымаем месца, у якім нашы людзі адчуваюць сябе бліжэй да хаты. Беларусы, украінцы, рускія, якія апынуліся тут, могуць адчуваць сябе ў коле сваіх, размаўляць на роднай мове, знаходзіць новыя знаёмствы».
«Іншыя каліноўцы таксама сталі часткай нашай супольнасьці. Саша Суслава заўжды ў справе і ўкладае шмат часу і сілаў у гэта месца, Ільля Шыла робіць нам сайт, Паліна Клімава намалявала карціну, а Юля Калодкіна адказвала за трансьляцыю Алексіевіч, Дзіма Галямаў рабіў першыя фотаздымкі, а Каця Данэйка наагул ахвяравала мікрахвалёўку!» — апавядае Антон.
25 сакавіка вывешваецца бел-чырвона-белы сьцяг
Kominiarz знаходзіцца ў цэнтры Катавіцаў, тут дзесяткі відаў гарбаты, можна замовіць кальян ці выпіць піва. Павал працягвае:
Павал Мурашка
«Госьці нашага бара бачаць ва ўладальніках беларусаў, якія прыехалі сюды і пачалі рабіць уласны бізнэс, і робяць сваю справу добра. У нас працуюць беларусы і палякі. Хто сказаў, што нельга рабіць пасьпяховыя праекты ў іншай краіне? Або гэта не паказчык посьпеху?»
У назьве няма нічога беларускага, але хлопцы настойваюць, што галоўнае сутнасьць:
«Мы рэгулярна сьвяткуем Дзень Волі, арганізуем беларускія вечары, ставім беларускую музыку, ладзілі трансьляцыю ўручэньне Нобэля Алексіевіч. Урэшце, тут вісіць наш сьцяг!»
«Сьвет зьмяняецца, і Беларусь даўно выйшла за свае межы. Мяняць краіну — ня толькі хадзіць на мітынгі ў Менску. Беларусь сёньня — гэта ў першую чаргу беларусы, у тым ліку і за яе межамі, і ад гэтага нікуды не падзецца», — кажа Павал Мурашка пра тое, чаму вяртацца — не адзіна правільны шлях.
Рыгор Астапеня, рэдактар часопіса «Ідэя»
Рыгор Астапеня
«Падаецца, што спадар Андрэй Дынько сьвядома завастрае тэму, каб пабудзіць абмеркаваньне Праграмы Каліноўскага. І, пэўна, спроба ўдалая, калі тэма дагэтуль жыве.
Калі б спадар Андрэй не завастраў, то я б хутчэй зь ім пагадзіўся. Здаецца відавочным, што калі працуеш унутры краіны, ёсьць большыя магчымасьці яе зьмяняць. Аднак напэўна не хацелася б, каб нехта вызначаў, каму вяртацца, а каму не.
Сам я вучуся ў дактарантуры, але ўжо на іншай праграме».
Яўген Скрабутан, дырэктар кансалтынгавай агенцыі PROPUS, вярнуўся ў Беларусь
Яўген Скрабутан
Склалася ўражаньне, што сотні камэнтатараў у інтэрнэце толькі сядзелі і чакалі, пакуль вернуцца навучаныя каліноўцы і зробяць рэвалюцыю ў краіне. Заўважце, пасьля 2006 году, калі зьехаў першы набор праграмы, грамадзка-палітычная вулічная актыўнасьць у Беларусі акурат пачала зьніжацца.
Наш народ настолькі прывык, што за яго хтосьці штосьці пастаянна павінен рабіць. Людзі ў Зэльве аргумэнтуюць свой няўдзел у сталічных акцыях тым, што менскіх там два мільёны — няхай яны ходзяць. Менскія, у сваю чаргу, спадзяюцца на апазыцыю ці каліноўцаў. У выніку прадпрымальнікі нібы абвяшчаюць страйк, а яго рэалізацыю і ўдзел скідваюць на лідэраў апазыцыі. І потым іх жа крытыкуюць, што нічога не атрымалася. Настаўнікі фальсыфікуюць выбары, чыноўнікі бяруць хабар, міліцыянты пішуць ілжывыя пратаколы, а вінаватыя нібы каліноўцы. Варта проста ў адзін дзень усім разам перастаць гэта рабіць, і адразу жыцьцё зьменіцца — гэта ж так проста!
«Мы захопім польскі рынак за тыдзень-два»
Хто ж кажа пра здраднікаў, якія аселі ў Польшчы, той ня бачыць далей свайго носа. Дзякуючы гэтым «здраднікам» практычна ў кожным польскім горадзе беларус-каліновец мае ўласны дом — ці ня так вучыла жыць старая беларуская казка пра новыя боты ў пачатковых клясах? А гэта аграменная сетка партнэраў і магчымых прадстаўніцтваў для беларускага бізнэсу з нашых людзей. Калі беларускія дзяржаўныя прадпрыемствы навучацца рабіць якасны тавар, які адпавядае эўрапейскім стандартам і мае адпаведныя сэртыфікаты, паверце, мы захопім польскі рынак за тыдзень-два. Хто ж як ня тысяча "каліноўцаў" больш за ўсіх мае сяброўскіх кантактаў у Польшчы – пры спрыяльных умовах гэта спатрэбіцца для стварэньня польска-беларускіх прадпрыемстваў і прыцягненьня заходніх інвэстыцый у краіну. Можа, яно і не відаць, але ў гэтым кірунку праца ідзе.