Лінкі ўнівэрсальнага доступу

У Магілёве павесілі герб без «Пагоні». Гісторык: «Ня можаце зрабіць — не рабіце»


На ўезьдзе ў Магілёў усталёўваюць сьвятлодыёдныя гербы горада без аднаго важнага яго элемэнту — Пагоні. На месцы, дзе павінен быць старадаўні беларускі герб — адтуліна. У прадпрыемстве «Магілёўсьвятло» заяўляюць, што ўштукаваць «Пагоню» ў гарадзкі герб тэхнічна немагчыма.

Між тым на афіцыйным сайце Магілёўскага гарвыканкаму пададзена, які павінен быць герб гораду. Само слова «Пагоня» ў тэксьце ня згадваецца, але апісваецца, як яна выглядае:

«Герб горада Магілёва ўяўляе сабою выяву на блакітным фоне барочнага шчыта трох срэбных вежаў, у адчыненай браме сярэдняй зь якіх знаходзіцца срэбраны рыцар у дасьпехах з паднятым над галавой мячом.Уверсе над брамай на ўсечаным па сваім падножжы круглым чырвоным шчыце пад дахам цэнтральнай вежы знаходзіцца срэбны ўзброены коньнік зь мячом і шчытом», — сказана ў афіцыйным апісаньні гарадзкога герба Магілёва.

Гэтак выглядае герб гораду на гарадзкіх сьцягу. На ім пагоня ёсьць
Гэтак выглядае герб гораду на гарадзкіх сьцягу. На ім пагоня ёсьць

Геральдычныя знакі на слупах лініяў электраперадач на Менскай шашы начэпліваюць як упрыгожаньні.

Праваабаронца Аляксей Колчын адным зь першых з магілёўцаў зьвярнуў увагу на адсутнасьць «Пагоні» ў гербе. На ягоную думку, не ўштукавалі беларускі сымбаль у гарадзкі герб сьвядома, і ў гэтым, кажа ён, небясьпека сытуацыі.

«З герба выкінутая гістарычна важная ягоная частка — „Пагоня“. Вядома, што беларускія ўлады з асьцярожнасьцю ставяцца да гэтай гістарычнай сымболікі. У тым, што выкінутая „Пагоня“, ёсьць палітычны падтэкст, і тое, што ў афіцыйна зацьверджаным гарадзкім сымбалі адсутнічае „Пагоня“ — гэта якраз мяне і зачапіла», — кажа праваабаронца.

Герб гораду на слупах як упрыгожаньне. Пагоні няма
Герб гораду на слупах як упрыгожаньне. Пагоні няма

«Такога кшталту ігнараваньне гістарычнай сымболікі — небясьпечныя гульні. Гэта прыводзіць да тых праблемаў, якія мы бачым на ўсходзе Ўкраіны, — мяркуе актывіст. — Калі да сваёй гістарычнай сымболікі пачынаюць ставіцца як не да сваёй, пачынаюць яе дзяліць на вартыя элемэнты і ня вартыя, то гэта прыводзіць да трагічных падзеяў».

Як заўважае Аляксей, тэхнічнай складанасьці ў тым, каб вырабіць для гарадзкога герба «Пагоню», няма, бо зрабілі ж, на ягоную думку, больш складаны элемэнт — выяву рыцара ў гербе. Пакуль праваабаронца спрабуе прыцягнуць увагу да праблемы, пішучы пра яе ў Фэйсбуку і на праваабарончых сайтах.

Усталяваньнем геральдычных знакаў займаецца магілёўскае прадпрыемства «Гарсьвятло». Там заяўляюць, што ніякага сьвядомага ігнараваньня і палітычных падтэкстаў у адсутнасьці «Пагоні» няма. Але вырабіць яе немагчыма:

«Коньніка зрабіць тэхнічна немагчыма. Мы над гэтым думалі. Некалькі варыянтаў спрабавалі. Зь цяжкасьцю зрабілі рыцара, што ўнізе. Каб не псаваць выгляд, мы вырашылі наагул не разьмяшчаць коньніка ў гербе. Зразумейце, пакуль няма такіх матэрыялаў, каб зрабіць коньніка. Калі вырабіць з таго, што ёсьць, замест яго будзе проста пляміна», — паведаміў прадстаўнік адміністрацыі.

Такі герб Магілёва, з «Пагоняй», прадаецца ў шапіках «Белпошты»
Такі герб Магілёва, з «Пагоняй», прадаецца ў шапіках «Белпошты»

Магілёўскі гісторык, сябра тапанімічнай камісіі пры Магілёўскім гарвыканкаме Ігар Пушкін таксама лічыць, што ўштукаваць Пагоню ў вывешаны як упрыгожаньне стылізаваны гарадзкі герб тэхнічна немагчыма. Хаця, заўважае навуковец, ёсьць рэглямэнт, якога неабходна трымацца.

«Гарадзкі герб афіцыйна зацьверджаны, і адпаведныя службы павінны сачыць за тым, каб сымбаль падаваўся бязь зьменаў. Як тэхнічна зрабіць немагчыма яго, то і ня варта брацца, бо ўносіць зьмены ў афіцыйна зацьверджаныя выявы нельга», — настойвае гісторык.

Герб гораду з «Пагоняй» зацьвердзіў сваім указам Аляксандар Лукашэнка ў 2005 годзе.

Прадпрыемства «Гарсьвятло» зьбіраецца вывесіць на слупах Менскай шашы 20 гербаў без «Пагоні». Дзесяць зь іх, як паведамляе Магілёўскі гарадзкі інфармацыйна-даведачны партал са спасылкай на кіраўніка «Гарсьвятла» Аляксандра Пашкевіча, ужо вывешаныя.

Цяперашні герб гораду гістарычны. У 1661 годзе Магілёву яго надаў кароль Рэчы Паспалітай і вялікі князь літоўскі Ян Казімір Ваза. Тады гораду вярнулі Магдэбурскае права, якога пазбавілі ў 1654 годзе, калі гараджане ўпусьцілі ў горад маскоўцаў, якія прыйшлі вайной на беларускія землі. 1 студзеня 1661 году магілёўцы паўсталі і перабілі маскоўскі гарнізон.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG