У амбасадзе Польшчы ў Менску прайшла ўрачыстая цырымонія ўзнагароджаньня беларусаў польскімі ганаровымі знакамі «Bene merito» і «Pro Patria».
Сярод уганараваных знакам МЗС Польшчы «Bene merito» — карэспандэнт Радыё Свабода Валер Каліноўскі, прафэсар Адам Мальдзіс. Знакамі Ўправы ў справах вэтэранаў і рэпрэсаваных асобаў «Pro Patria» былі ўзнагароджаныя два беларускія ксяндзы і чатыры валянтэры, якія аднавілі крыжы на магілах польскіх вайскоўцаў у Браславе.
«Bene merito» ў перакладзе з лаціны азначае «Варты ўзнагароды», «Pro Patria» — «За Радзіму». Уручаецца сярэбраны знак за асабістыя заслугі перад Польшчай. Невыпадкова цырымонія ўзнагароджаньня праводзіцца ў лістападзе, калі Польшча адзначае Дзень незалежнасьці і Дзень польскай дыпляматыі.
На ўрачыстасьці ў Менск з Варшавы прыехаў Ян Юзэф Каспшык, кіраўнік Управы ў справах вэтэранаў і рэпрэсаваных асобаў. Разам зь ім прыехалі польскія вэтэраны.
Узнагароды з рук кіраўніка польскай дэлегацыі атрымалі ксяндзы Ян Пугачоў і Міхал Татаранка. Яны і чатыры валянтэры — Дзяніс Краўчанка, Ян Лапіцкі, Стэфан Лапіцкі і Чэслаў Рамізовіч — узнагароджаныя знакамі «Pro Patria» за ўпарадкаваньне могілак і аднаўленьне крыжоў на магілах польскіх вайскоўцаў у Браславе, якія памерлі ад ран у шпіталі ў 1919—1920 гадах.
Ян Юзэф Каспшык адзначыў пасьля ўручэньня знакаў:
«Ёсьць дзьве важныя даты на польскім шляху да незалежнасьці: 1768-ы, год заснаваньня Барскай канфэдэрацыі, і 1989-ы, калі была наноў вернутая незалежнасьць Польшчы. Ва ўсім сьвеце існуюць тысячы месцаў, дзе палякі пралівалі сваю кроў, каб Польшча была вольнай і сувэрэннай. І мэдалём „Pro Patria“ мы ўганароўваем тых, хто стараецца, каб гэтыя мясьціны памяці захоўваліся, у тым ліку і за межамі Польшчы, каб гэтыя месцы за мяжой былі знакамі нашай дарогі да незалежнасьці. Учора мы пабывалі ў Браславе, і я шчыра дзякую беларусам, якія ўпарадкавалі месцы пахаваньня і аднавілі крыжы на магілах польскіх барацьбітоў».
Журналіст Радыё Свабода Валер Каліноўскі і прафэсар, дасьледнік, перакладнік Адам Мальдзіс уганараваныя за асабісты ўнёсак у разьвіцьцё беларуска-польскіх сувязяў.
Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Польшчы ў Беларусі Конрад Паўлік, які ад імя міністра замежных справаў Вітальда Вашчыкоўскага ўручыў ім ганаровыя знакі «Bene merito», заявіў:
«Я вельмі ўсьцешаны, што тут, на беларускай зямлі, мне выпаў гонар адзначыць ад імя міністра замежных справаў Польшчы дзьвюх асобаў, якія на працягу многіх гадоў мелі цесныя кантакты з прадстаўнікамі польскай інтэлігенцыі, умацоўвалі стасункі, будавалі масты паміж Польшчай і Беларусьсю і, што важней, паміж палякамі і беларусамі. І праз навуковыя дасьледаваньні, літаратуру, праз добрую журналістыку, рэпартажы, размовы паміж беларусамі і палякамі клапаціліся пра нашу агульную культурную спадчыну. Гэта вялізная справа, пра якую мы ведаем у Польшчы, памятаем тут і якую высока цэнім. Адзначэньне „Bene merito“ — гэта сьведчаньне нашай удзячнасьці».
Прафэсар Адам Мальдзіс з удзячнасьцю прыняў узнагароду і, як чалавек надзвычай крэатыўны, выказаў некалькі новых ідэяў:
«Беларусь падаравала Кракаву музэй Гутэн-Чапскіх. У свой час я пра гэта шмат пісаў, і ўрэшце адкрыўся музэй. У Кракаве ёсьць вуліца Гутэн-Чапскіх. Цяпер я зьбіраюся пісаць кнігу пра іх.
6 жніўня 2017 году мы будзем адзначаць 500-годзьдзе, як зьявілася на сьвеце Божым беларускае кнігадрукаваньне. Але гэта было пачаткам ня толькі беларускага, але і ўсходнеславянскага кнігадрукаваньня. І Скарына шукаў, каму перадаць эстафету. І, падобна, ён знарок паехаў з Прагі не праз Уроцлаў і Познань на Вільню, а паехаў у Кракаў, каб знайсьці сабе замену. І той заменай быў Іван, сын Фёдараў, родам зь Вілейшчыны. Мы павінны знайсьці ягоныя сьляды ў Ягелёнскім унівэрсытэце ў Кракаве, але гэта справа чыста тэхнічная.
Таксама ёсьць ідэя, каб, па аналёгіі з Інстытутам Польскім у Менску, у беларускай сталіцы зьявіўся Інстытут Францішка Скарыны. І я думаю, што будзем тут арыентавацца і на Інстытут Польскі, і на інстытут Гётэ, і гэта будзе працягам нашага супрацоўніцтва».
Журналіст Радыё Свабода Валер Каліноўскі ганаровую ўзнагароду атрымаў у тым ліку за сваю кнігу «Пані Эльжбета. Гісторыя адной прыязьні» — расповед пра першую амбасадарку Польшчы ў незалежнай Беларусі, прафэсарку-беларусістку Эльжбету Смулкову, а таксама пра польска-беларускія сувязі ў ХХ стагодзьдзі.
Каліноўскі падзякаваў МЗС Польшчы за высокую ацэнку ягоных справаў, скіраваных на разьвіцьцё польска-беларускага сяброўства:
«Хачу сказаць, што гэта аванс для мяне. Я зьвязаны з Польшчай, з польскімі навукоўцамі і журналістамі больш за 25 гадоў. Гэта былі кантакты прафэсійныя, навуковыя, сярод іншага была сумесная праца ў этнаграфічных экспэдыцыях па Палесьсі і Гарадзеншчыне. Хацеў бы яшчэ раз падзякаваць гэтым людзям і таксама, як прафэсар Адам Мальдзіс, сказаць, што я маю новыя ідэі для працягу нашых польска-беларускіх справаў. На наступным тыдні мы з маёй сяброўкай прафэсаркай Ганнай Энгелькінг з Інстытуту славістыкі Польскай акадэміі навук едзем у Столін, дзе ў 1930-я гады ў экспэдыцыях працаваў выдатны польскі этнасацыёляг Юзаф Абрэмбскі. Ён напісаў шмат кніг пра Палесьсе, і мы хочам яго там ушанаваць, дамовіцца пра разьмяшчэньне мэмарыяльнай шыльды».
