Амбасадары краінаў Эўразьвязу, акрэдытаваныя ў Беларусі, сёньня раніцай наведалі ўрочышча Курапаты, каб на свае вочы пабачыць сьляды вандалізму. Вось што паведаміў нашаму радыё амбасадар Вялікабрытаніі Браян Бэнэт:
(Бэнэт: ) “Мы чулі пра тое, што тут пабывалі вандалы і разбурылі крыжы і амэрыканскую лаву. Мы падумалі, што лепш прыйсьці і пабачыць гэта на свае вочы, і мы былі шакаваныя, што людзі так могуць рабіць. Мы хочам таксама выказаць сваю павагу і ўшанаваць памяць ахвяраў рэпрэсіяў. І мы з задавальненьнем заўважылі, што тое, што было разбурана, ужо адноўлена. Мы спадзяемся, што ўлады зробяць усё магчымае, каб усё аднавіць да першапачатковага выгляду і абараняць гэта”.
Амбасадар Францыі Стэфан Шмялеўскі згадаў, як некалькі гадоў таму ён пры гэткіх жа абставінах наведваў мэмарыял ахвярам галакосту “Яма”, які таксама апаганілі вандалы:
(Шмялеўскі: ) “Ва ўсіх краінах Эўропы паважаюць ахвяраў. Трэба такую павагу захоўваць. Гэта пытаньне культуры і цывілізацыі”.
Амбасадар Літвы ў Беларусі Пятрас Вайцякунас падзяліўся з Радыё Свабода сваімі ўражаньнямі ад наведваньня Курапатаў:
(Вайцякунас: ) “Страшнае месца, якое трэба памятаць, і не дапускаць такіх актаў вандалізму, якія тут адбыліся. А калі яны адбываюцца, то трэба паказваць сваю пазыцыю і аднаўляць”.
Зь нямецкім амбасадарам Марцінам Хэкерам я гутару, стоячы побач з абразом-капліцай Маці Божай Курапацкай, на якой вандалы прадралі цьвіком свастыку:
(Хэкер: ) “Я ў шоку, што такі вандалізм тут існуе. Паколькі я амбасадар Нямеччыны, то гэта мяне асабліва тычыцца, паколькі многія з забітых ад 1939 да 1941 году загінулі тут у выніку пакту Гітлера і Сталіна. Курапацкі мэмарыял — гэта таксама нагода ўспомніць пра хаўрус, які заключылі самыя жахлівыя дыктатары 20 стагодзьдзя”.
Пасьля таго, як амбасадары пакінулі Курапаты, я зьвяртаю ўвагу на зьмены, які адбыліся ва ўрочышчы ад учорашняга дня. Найперш: паваленую пліту лавы Клінтана нехта паставіў на апоры. Адзін з вырваных крыжоў нанава ўсталяваны. Як паведаміў мне актывіст Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі БНФ Уладзімер Юхо, які часта наведвае Курапаты, сябры ягонай партыі гэтага не рабілі. У амэрыканскай амбасадзе нашаму радыё параілі зьвярнуцца па тлумачэньні да гарадзкіх уладаў. Але ў прэсавай службе Менгарвыканкаму заявілі, што ўпершыню чуюць пра нядаўнія факты вандалізму ў Курапатах. Сваё меркаваньне на гэты конт выказаў скульптар Алесь Шатэрнік, які хоча нанава адрамантаваць лаву Клінтана.
(Шатэрнік: ) “Я думаю, што хутчэй за ўсё, гэта міліцыянты. Яны казалі, што ім не хапае людзей для аховы Курапатаў. Відаць, яны ня хочуць і скандалу. Пасьля таго, як гэта зьявілася ў друку, дык зразумела, што яны яе і паставілі. Думаю, што яе трэба замацаваць. У бліжэйшы час я гэтым займуся”.
Але начальнік Бараўлянскага аддзелу міліцыі Андрэй Лук’янаў сьцьвярджае, што ягоныя супрацоўнікі не папраўлялі мэмарыяльнага знаку.
(Лук’янаў: ) “Цалкам верагодна, што гэта маглі зрабіць і цывільныя асобы”.
Андрэй Лук’янаў паведаміў Радыё Свабода, што цяпер апэратыўны ўпаўнаважаны крымінальнага вышуку праводзіць праверку здарэньня ў Курапатах.
Гл. таксама Акт вандалізму: фотарэпартаж з Курапатаў
(Бэнэт: ) “Мы чулі пра тое, што тут пабывалі вандалы і разбурылі крыжы і амэрыканскую лаву. Мы падумалі, што лепш прыйсьці і пабачыць гэта на свае вочы, і мы былі шакаваныя, што людзі так могуць рабіць. Мы хочам таксама выказаць сваю павагу і ўшанаваць памяць ахвяраў рэпрэсіяў. І мы з задавальненьнем заўважылі, што тое, што было разбурана, ужо адноўлена. Мы спадзяемся, што ўлады зробяць усё магчымае, каб усё аднавіць да першапачатковага выгляду і абараняць гэта”.
Амбасадар Францыі Стэфан Шмялеўскі згадаў, як некалькі гадоў таму ён пры гэткіх жа абставінах наведваў мэмарыял ахвярам галакосту “Яма”, які таксама апаганілі вандалы:
(Шмялеўскі: ) “Ва ўсіх краінах Эўропы паважаюць ахвяраў. Трэба такую павагу захоўваць. Гэта пытаньне культуры і цывілізацыі”.
Амбасадар Літвы ў Беларусі Пятрас Вайцякунас падзяліўся з Радыё Свабода сваімі ўражаньнямі ад наведваньня Курапатаў:
(Вайцякунас: ) “Страшнае месца, якое трэба памятаць, і не дапускаць такіх актаў вандалізму, якія тут адбыліся. А калі яны адбываюцца, то трэба паказваць сваю пазыцыю і аднаўляць”.
Зь нямецкім амбасадарам Марцінам Хэкерам я гутару, стоячы побач з абразом-капліцай Маці Божай Курапацкай, на якой вандалы прадралі цьвіком свастыку:
(Хэкер: ) “Я ў шоку, што такі вандалізм тут існуе. Паколькі я амбасадар Нямеччыны, то гэта мяне асабліва тычыцца, паколькі многія з забітых ад 1939 да 1941 году загінулі тут у выніку пакту Гітлера і Сталіна. Курапацкі мэмарыял — гэта таксама нагода ўспомніць пра хаўрус, які заключылі самыя жахлівыя дыктатары 20 стагодзьдзя”.
Пасьля таго, як амбасадары пакінулі Курапаты, я зьвяртаю ўвагу на зьмены, які адбыліся ва ўрочышчы ад учорашняга дня. Найперш: паваленую пліту лавы Клінтана нехта паставіў на апоры. Адзін з вырваных крыжоў нанава ўсталяваны. Як паведаміў мне актывіст Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі БНФ Уладзімер Юхо, які часта наведвае Курапаты, сябры ягонай партыі гэтага не рабілі. У амэрыканскай амбасадзе нашаму радыё параілі зьвярнуцца па тлумачэньні да гарадзкіх уладаў. Але ў прэсавай службе Менгарвыканкаму заявілі, што ўпершыню чуюць пра нядаўнія факты вандалізму ў Курапатах. Сваё меркаваньне на гэты конт выказаў скульптар Алесь Шатэрнік, які хоча нанава адрамантаваць лаву Клінтана.
(Шатэрнік: ) “Я думаю, што хутчэй за ўсё, гэта міліцыянты. Яны казалі, што ім не хапае людзей для аховы Курапатаў. Відаць, яны ня хочуць і скандалу. Пасьля таго, як гэта зьявілася ў друку, дык зразумела, што яны яе і паставілі. Думаю, што яе трэба замацаваць. У бліжэйшы час я гэтым займуся”.
Але начальнік Бараўлянскага аддзелу міліцыі Андрэй Лук’янаў сьцьвярджае, што ягоныя супрацоўнікі не папраўлялі мэмарыяльнага знаку.
(Лук’янаў: ) “Цалкам верагодна, што гэта маглі зрабіць і цывільныя асобы”.
Андрэй Лук’янаў паведаміў Радыё Свабода, што цяпер апэратыўны ўпаўнаважаны крымінальнага вышуку праводзіць праверку здарэньня ў Курапатах.
Гл. таксама Акт вандалізму: фотарэпартаж з Курапатаў