Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: Слуцак паўстаў супраць бальшавікоў


Касьцяк Першага Беларускага партызанскага атраду на чале з Лукашам Сяменікам (у цэнтры). Па правую руку ад яго — Юрка Моніч. За атаманам — Васіль Муха. Вёска Вялікае Стахава, 1919 год
Касьцяк Першага Беларускага партызанскага атраду на чале з Лукашам Сяменікам (у цэнтры). Па правую руку ад яго — Юрка Моніч. За атаманам — Васіль Муха. Вёска Вялікае Стахава, 1919 год

Падзеі дня 21 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дата дня

21 лістапада 1920 году Рада Случчыны выдала дэклярацыю, у якой заклікала сялянства «на барацьбу за незалежную Беларусь у яе этнаграфічных межах». Неўзабаве ў Слуцку разгарнулася антыбальшавіцкае паўстаньне.

Таксама ў гэты дзень

1368 — адбылася Тросьненская бітва паміж войскам ВКЛ і вартавым атрадам Маскоўскага княства. Назву бітва атрымала ад назвы ракі Тросны, што непадалёк ад Масквы. Перамога адкрыла вялікаму князю Альгерду шлях на Маскву, але трохдзённая аблога аказалася беспасьпяховай — за год да гэтага быў пабудаваны маскоўскі Крэмль.

Альгерд адыходзіць ад Масквы, 1370. Мініятура летапіснага зводу XVI стагодзьдзя
Альгерд адыходзіць ад Масквы, 1370. Мініятура летапіснага зводу XVI стагодзьдзя

1910 — адбылося асьвячэньне касьцёлу Сьвятых Сымона і Алены (Чырвонага касьцёлу) на цяперашняй плошчы Незалежнасьці ў Менску. Пасьля пажару, які здарыўся ў ноч на 26 верасьня 2022 году, Чырвоны касьцёл зачынілі для правядзеньня рамонту. Для вернікаў яго так і не адчынілі.

1926 — у Менску завяршыла сваю працу акадэмічная канфэрэнцыя рэформы беларускага правапісу. Гэта быў пік савецкай беларусізацыі. На яе прыехала шмат замежных навукоўцаў. А вось Браніслаў Тарашкевіч, аўтар першай беларускай граматыкі, прыехаць зь Вільні ня змог — яго не пусьцілі польскія ўлады.

Браніслаў Тарашкевіч і ягоная «Беларуская граматыка для школ»
Браніслаў Тарашкевіч і ягоная «Беларуская граматыка для школ»

1926 — адкрыты другі Беларускі дзяржаўны тэатар (БДТ-2) — цяпер Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатар імя Якуба Коласа ў Віцебску.

Тэатар імя Якуба Коласа
Тэатар імя Якуба Коласа

2013 — у Кіеве пачаўся шматтысячны мітынг, які прывёў да зьмены ўлады і ўвайшоў у гісторыю як Эўрамайдан.

У гэты дзень нарадзіліся

1869Казімер Стаброўскі, мастак.

1896 Зьміцер Прышчэпаў, беларускі савецкі дзяржаўны і грамадзкі дзеяч, народны камісар земляробства БССР у 1924—1929 гадах. Быў асуджаны да расстрэлу, памёр у 1940 годзе ў турэмным шпіталі ў Менску.

1910Міхаіл Суднік, беларускі мовазнаўца.

1925Сямён Герус, беларускі графік.

1957 Мірон (Міраслаў Хадакоўскі), гайнаўскі архіяпіскап, брыгадны генэрал, праваслаўны ардынары для Войска польскага.

У памяці

1790 — памёр Караль Станіслаў Радзівіл, вядомы пад мянушкай «Пане Каханку» — ваявода віленскі, стараста львоўскі, мечнік вялікалітоўскі. Пане Каханку быў найбольш заможным магнатам Рэчы Паспалітай другой паловы XVIII стагодзьдзя і адным з найбагацейшых прадстаўнікоў арыстакратыі ў Эўропе. Князь жыў у Нясьвіжы, вакол яго асобы вілося шмат легендаў.

Караль Станіслаў Радзівіл, «Пане каханку»
Караль Станіслаў Радзівіл, «Пане каханку»

1830 Ян Сьнядэцкі, астраном, матэматык, рэктар Віленскага ўнівэрсытэту.

1985 Юрка Геніюш, беларускі паэт, загінуў пры нявысьветленых абставінах.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG