Нікому з нашых суразмоўцаў беларуская амбасада не дапамагала выехаць пасьля пачатку вайны ў Ізраілі.
У Ізраілі жывуць тысячы беларусаў, якія маюць як ізраільскае, так і беларускае грамадзянства. Амбасада Беларусі ў Ізраілі зьбірала інфармацыю пра сваіх грамадзян, але эвакуацыйных рэйсаў для ахвочых вылецець у Беларусь пакуль не было.
19 кастрычніка кіраўнік МЗС Беларусі Сяргей Алейнік назваў сытуацыю зь беларускімі грамадзянамі ў зоне канфлікту «даволі няпростай». Ён заявіў, што Беларусь атрымала дазвол на гуманітарны рэйс кампаніі «Белавія» ў Ізраіль. Але выканаць гэта будзе «ня проста».
«На сёньняшні дзень застаецца адна перашкода — гэта санкцыі ЗША ў адносінах нашага нацыянальнага авіяперавозчыка», — заявіў Алейнік.
Хто хоча вярнуцца ў Беларусь, вылятаюць з Ізраіля самі. Свабода пагутарыла зь некаторымі зь іх.
«Самы просты і танны шлях — праз Грузію»
У адмысловых суполках у сацыяльных сетках беларусы дзеляцца сваім досьведам вылету з Ізраілю. Пішуць, што цэны на дарогу пасьля пачатку вайны вырасьлі прыкладна ў два разы. Некаторыя авіякампаніі адмянілі палёты ў Ізраіль на некалькі тыдняў.
Некаторыя беларусы выбіраюць шлях праз Кіпр і Польшчу. Адтуль — аўтобусам да Менску. На наступную нядзелю, 22 кастрычніка, квіткі на рэйс Тэль-Авіў — Лярнака (Кіпр) каштуюць 130-145 даляраў, зь Лярнакі ў Варшаву — 190 даляраў, аўтобус з Варшавы да Менску — 30 даляраў.
Вылятаюць у Менск і праз Аб’яднаныя Арабскія Эміраты. Гэта каштуе каля тысячы эўра. Білеты з Тэль-Авіва да Дубая на 22 кастрычніка ў ізраільскай авіякампаніі «Эль-Аль» — па 300-400 даляраў, з Дубая да Менску — 400-600 даляраў.
Беларус Максім* (імя зьмененае дзеля бясьпекі суразмоўцы. — РС) расказаў, што да яго ў Ізраіль прыяжджала сваячка зь Беларусі. Яна плянавала вярнуцца дахаты ў Менск самалётам праз Баку, азэрбайджанскімі авіялініямі. Але некалькі дзён таму рэйс адмянілі. Таму цяпер беларуска паляціць праз Тбілісі. Туды квіток каштаваў каля 160 даляраў. На рэйсы Тбілісі — Менск кампаніі «Белавія» трэба выдаткаваць каля 360 даляраў. Усяго 520 даляраў за дарогу.
«Можна было ляцець хоць сёньня праз Маскву, самалёты і квіткі ёсьць. Але з Тэль-Авіва да Масквы квіток каштаваў 870 даляраў. Гэта ізраільскай кампаніі „Эль-Аль“», — патлумачыў суразмоўца.
Ён дадаў, што ад пачатку вайны сваячка тэлефанавала па дапамогу ў амбасаду, ды лінія была заўсёды занятая.
На 22 кастрычніка самыя танныя білеты з Тэль-Авіва да Масквы каштуюць 960 даляраў.
Іншы беларус, Антон (імя зьмененае. — РС) патлумачыў, што амбасада тэлефанавала тым беларусам, якія стаяць на ўліку.
«Проста яны зьбіралі інфармацыю, і ўсё. Сам я туды не званіў. Вывучыў рэйсы і прыйшоў да высновы, што самы лёгкі і танны шлях — праз Грузію», — кажа Антон.
Ён дадаў, што ізраільскія ўлады не рэкамэндуюць сваім грамадзянам лятаць у Турэччыну ці празь яе.
Беларуска Ірына, якая вырашыла ляцець на радзіму 14 кастрычніка, аддала за дарогу дадому 1200 эўра.
«Ляцела праз Стамбул. Потым Варшава і аўтобус да Берасьця. Уся дарога — 1200 эўра», — патлумачыла яна.
Іншая ўраджэнка Беларусі напісала, што яна зьвязалася з «каналам, які займаецца эвакуацыяй беларусаў», і ёй там адмовілі, бо яна мае пашпарт Ізраілю.
Яна дадала, што значна вырасьлі цэны на рэйсы ў Маскву. «Расейскія авіялініі на бліжэйшыя дні — 3600 даляраў на бабулю і дваіх унукаў», — патлумачыла яна.
Што зь беларусамі ў сэктары Газа
Консул Беларусі ў Ізраілі Станіслаў Венцаль яшчэ 10 кастрычніка казаў, што «дасягнутая дамоўленасьць з расейскім бокам аб эвакуацыі дзясяткаў беларусаў з сэктару Газа». Але на гэты момант нічога не вядома пра эвакуацыю. Расейскія СМІ пішуць, што яна дагэтуль не адбылася. Меркавалася эвакуаваць расейцаў праз Эгіпет.
«Там сытуацыя няпростая. Непасрэднае прыбыцьцё на гэтую тэрыторыю немагчымае. Сытуацыю ўскладняюць перабоі з інтэрнэтам і сувязьзю», — казаў Станіслаў Венцаль.
Вайна Ізраілю з ХАМАСам. Асноўнае
- 7 кастрычніка 2023 году Ізраіль зазнаў ракетнага ўдару з боку сэктару Газа, а баевікі руху ХАМАС прарваліся на тэрыторыю краіны, забіўшы ня меней за 260 удзельнікаў музычнага фэсту і захапіўшы сотні закладнікаў. Некаторых людзей расстрэльвалі проста на вуліцах.
- Уварваньне з сэктару Газа адбылося ў 50-ю гадавіну пачатку вайны Суднага дня 1973 году.
- Армія абароны Ізраілю (ЦАХАЛ) у адказ на атаку пачала ваенную апэрацыю «Жалезныя мячы». Ужо 8 кастрычніка Ізраіль афіцыйна абвясьціў стан вайны.
- ХАМАС папярэдзіў, што будзе забіваць аднаго з закладнікаў кожны раз, калі ізраільскія вайскоўцы будуць бамбіць цывільныя аб’екты ў Газе.
- Іран заявіў, што не бярэ ўдзелу ў вайне, але адкрыта заявіў пра падтрымку дзеяньняў ХАМАСу. Найвышэйшы ўладар Ірану аятала Алі Хамэнэі заявіў: «Мы цалуем рукі тым, хто плянаваў напад на сыянісцкі рэжым».
- Колькасьць параненых беларусаў на 10 кастрычніка 2023 году — 3 чалавекі. Стан адной з параненых жанчын цяжкі.
- 10 кастрычніка ў кібуцы Кфар Аза побач з сэктарам Газа выявілі целы дзясяткаў забітых, у тым ліку малых дзяцей.
- Міністар абароны Ізраілю Яаў Галант 11 кастрычніка заявіў, што войска пераходзіць да поўнамаштабнага наступу на сэктар Газа.
- Лібанская ўзброеная групоўка «Хезбала» 11 кастрычніка абстраляла супрацьтанкавымі ракетамі пазыцыі ізраільскіх вайскоўцаў і заявіла, што забіла і параніла іх.
- Па стане на 17 кастрычніка вядома, што ў Ізраілі з пачатку вайны загінулі трое грамадзян Беларусі.
- Ізраіль у лістападзе 2023 году пайшоў у атаку на сэктар Газа і заявіў аб пашырэньні наземнай апэрацыі.
- 22 лістапада стала вядома, што Ізраіль і ХАМАС у Катары падпісалі пагадненьне ад замірэньні на 4 дні. Пазьней замірэньне падоўжылі, але ўжо 30 лістапада яно спынілася пасьля ракет з Газы па Ізраілі, заявілі ў ЦАХАЛ.
- За час замірэньня з палону ХАМАС было вызвалена 105 закладнікаў, а з ізраільскіх турмаў 240 палестынскіх зьняволеных.
- 6 студзеня Ізраіль заявіў пра тое, што поўнач Газы зачышчаная ад баевікоў ХАМАС.
«Хэзбала» выпусьціла ракеты па Ізраілі на наступны дзень пасьля нападу ХАМАС, у кастрычніку 2023 году. З таго часу абстрэлы на мяжы адбываюцца амаль штодня. Дзясяткі тысяч жыхароў эвакуавалі з прымежных раёнаў з абодвух бакоў.
«Хэзбала» — ваенізаваная групоўка і палітычная партыя, якая кантралюе значную частку паўднёвага Лібану. Злучаныя Штаты лічаць яе тэрарыстычнай арганізацыяй. Эўрапейскі Зьвяз унёс у свой сьпіс такіх арганізацыяў толькі яе ўзброенае крыло, але не палітычную партыю (партыя «Хэзбалы» прадстаўлена ў парлямэнце Лібану). «Хэзбала» таксама ёсьць часткаю так званай іранскай «восі супраціву» — сеткі іранскіх давераных асобаў і падтрыманых Тэгеранам групаў баевікоў, якія выступаюць супраць Ізраілю і ЗША. - Увосень 2024 году рэзка вырасла супрацьстаяньне на ізраільска-лібанскай мяжы. «Хэзбала» атакавала Ізраіль, а ў Тэль-Авіве вырашылі правесьці сэрыю авіяналётаў, каб зьнішчыць атакавальны патэнцыял «Хэзбалы».
- 23 верасьня Ізраіль распачаў першую з 2006 году наземную апэрацыю на поўдні Лібану, калі пачалася Другая лібанская вайна (Ліпеньская вайна). Апэрацыю назвалі «Стрэлы поўначы».
- 27 верасьня Ізраіль нанёс магутныя ўдары па Лібане і забіў лідэра «Хэзбалы» Хасана Насралу.
- 3 кастрычніка Армія абароны Ізраілю паведаміла пра атаку на аб’екты «Хэзбалы» ў Бэйруце.
Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
