Міжнародная камісія ААН у расьсьледаваньні парушэньняў ва Ўкраіне пакуль не прыйшла да высновы, што ў краіне адбываецца генацыд.
«На гэтым этапе мы яшчэ не прыйшлі да высновы, што мае месца генацыд», — так адказаў кіраўнік Незалежнай міжнароднай камісіі ААН Эрык Мёзэ на пытаньне журналіста ўкраінскай службы Радыё Свабода.
Па словах Эрыка Мёзэ, камісія ня мае дастатковай колькасьці даступных доказаў, каб адпавядаць прававой кваліфікацыі Канвэнцыі аб генацыдзе.
«Мы добра ўсьведамляем занепакоенасьць гэтымі злачынствамі. Такім чынам, мы дасьледуем гэта крок за крокам. На дадзены момант у нас няма дастаткова даступных доказаў, каб адпавядаць прававой кваліфікацыі ў адпаведнасьці з Канвэнцыяй аб генацыдзе. Вы памятаеце, што гэта справа намеру, намеру злачынцаў. Павінна быць „неабходнасьць“ зьнішчыць пэўную групу. І такое зьнішчэньне, згодна з Канвэнцыяй, павінна быць фізычным або біялягічным. Гэта жорсткія ўмовы (для прызнаньня генацыду. — Рэд.), якія пацьвярджаюцца судовай практыкай», — заявіў кіраўнік Незалежнай міжнароднай камісіі ААН у расьсьледаваньні парушэньняў ва Ўкраіне.
Аднак ён кажа, што расьсьледаваньне ва Ўкраіне будзе працягвацца. Раней камісія ўжо адзначала, што «ў расейскіх СМІ былі пэўныя выказваньні, якія, магчыма, маглі быць зьвязаныя з тэмай падбухторваньня да генацыду».
«Як вы ведаеце, мы раскрылі вялікую колькасьць ваенных злачынстваў. Мы выявілі катаваньні і напады (на энэргетычную інфраструктуру Ўкраіны. — Рэд.) з кастрычніка 2022 году, пытаньне ў тым, ці трэба іх лічыць злачынствамі супраць чалавечнасьці... І мы вызначылі, што ёсьць прыкметы таго, што гэта можа быць злачынствам супраць чалавецтва. Таму я лічу карысным глядзець на ўсё ў кантэксьце», — сказаў на заканчэньне Эрык Мёзэ.
Раней у Генпракуратуры Ўкраіны заявілі, што праводзяць аналіз больш як 100 тысяч ваенных злачынстваў, учыненых Расеяй супраць Украіны з мэтай «генацыду».
Украінскія ўлады неаднаразова абвінавачвалі Расею ў генацыдзе. Краіны Захаду ўдзельнічаюць у пацьвярджэньні фактаў масавых забойстваў і іх расьсьледаваньні. Расейская Фэдэрацыя адхіляе абвінавачваньні ў ваенных злачынствах.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
