Менш чым празь месяц пасьля пачатку расейскага ўварваньня ва Ўкраіну пачалі прыяжджаць лідэры і палітыкі замежных краін.
Гэтую традыцыю 15 сакавіка 2022 году распачала эўрапейская «чацьвёрка» — прэм'ер-міністры Польшчы, Чэхіі і Славеніі Матэвуш Маравецкі, Пэтар Фіяла, Янэз Янша і віцэ-прэм’ер Польшчы ў пытаньнях бясьпекі Яраслаў Качынські. Яны першыя праклалі «чыгуначны» маршрут перамяшчэньня ва Ўкраіну.
Гэты візыт, як пераважна і ўсе іншыя, не анансаваўся, трымаўся ў сакрэце да фактычнага прыезду палітыкаў. Хоць рашэньне аб гэтай паездцы было ўхвалена на саміце Эўразьвязу ў Вэрсалі пад Парыжам.
Кіраўнікі ўрадаў хацелі прадэманстраваць адназначную падтрымку ўсім Эўразьвязам сувэрэнітэту і незалежнасьці Ўкраіны і прадставіць шырокі пакет падтрымкі ўкраінскай дзяржаве і грамадзтву.
У лідэрах Польшча, Эўразьвяз, Літва і Вялікая Брытанія
Пасьля гэтага кіраўніцтва Польшчы амаль кожны месяц прыяжджала ва Ўкраіну зь візытамі — па чарзе прэзыдэнт Анджэй Дуда і прэм’ер Матэвуш Маравецкі. Кожны зь іх за год ваеннага становішча наведаў Украіну па чатыры разы.
Сярод лідэраў у колькасьці наведваньняў Украіны таксама прэзыдэнтка Эўрапейскай камісіі Урзуля фон дэр Ляен і кіраўнік Эўрапейскай рады Шарль Мішэль. Кожны зь іх наведаў Украіну па чатыры разы. Апошні іхны візыт адбыўся 2-3 лютага, калі ў Кіеве праходзіў саміт «Украіна — Эўразьвяз».
На гэты саміт прыехала і рэкордная колькасьць камісараў Эўрапейскай камісіі — 15 з 27.
«Мы тут з дакладным сыгналам пра дзьве рэчы. Першая — гэта сыгнал вам і народу Ўкраіны, што Эўразьвяз будзе падтрымліваць вас усім, чым можа, і так доўга, як гэта патрэбна. Мы не спалоханыя, мы не баімся Крамля, бо Ўкраіна і ЭЗ — мы сям’я. Мой другі сыгнал — будучыня Ўкраіны з Эўразьвязам», — заявіў прэзыдэнт Эўрапейскай рады Шарль Мішэль на прэсавай канфэрэнцыі пасьля саміту.
Трэцяе месца ў колькасьці наведваньняў ваеннай Украіны займае Літва. Яе прэзыдэнт Гітанас Наўседа зрабіў тры візыты ў Кіеў, а кіраўніца ўраду Інгрыда Шыманіце прыяжджала двойчы.
Кіраўнік ураду Вялікай Брытаніі Борыс Джонсан тройчы прыяжджаў ва Ўкраіну, і адзін раз ягоны наступнік Рышы Сунак.
75 візытаў першых асобаў за 12 месяцаў вайны
Падтрымаць Украіну прыяжджалі кіраўнікі амаль усіх краін Эўразьвязу — Чэхіі, Славаччыны, Аўстрыі, Латвіі, Даніі, Румыніі, Фінляндыі, Нямеччыны, Італіі, Швэцыі, Нідэрляндаў, Славеніі, Эстоніі, Гішпаніі, Баўгарыі, Харватыі, Партугаліі, Францыі, Люксэмбургу, Ірляндыі, Грэцыі, Вугоршчыны і Бэльгіі.
Толькі прадстаўнікі Кіпру і Мальты пакуль не наведвалі Ўкраіну зь візытам.
Падтрымаць Украіну прыяжджалі былы і цяперашні генэральны сакратар ААН — Пан Гімун і Антонію Гутэрыш.
За год вайны толькі кіраўнікі замежных дзяржаў і ўрадаў 74 разы наведвалі Ўкраіну. І гэта без уліку парлямэнцкіх дэлегацый краін Эўразьвязу і ЗША, міністраў замежных спраў, а таксама мэраў эўрапейскіх гарадоў, якія заключаюць партнэрскія дамовы з гарадзкімі ўладамі ўкраінскіх гарадоў.
Аб сваёй падтрымцы Ўкраіны ў Кіеве і Львове заяўлялі і кіраўнікі іншых эўрапейскіх дзяржаў, якія не ўваходзяць у Эўразьвяз — Альбаніі, Чарнагорыі, Нарвэгіі, Швайцарыі і Турэччыны.
Украіну наведвалі прадстаўнікі краін і зь іншых кантынэнтаў — прэм’ер-міністар Канады і Аўстраліі Джастын Трудо і Энтані Албаніз, прэзыдэнт Гватэмалы Алехандра Джаматэі і прэзыдэнт Гвінэі-Бісаў Умару Сісоку Эмбалатэі.
Рэзанансным напярэдадні гадавіны расейскага ўварваньня стаў неабвешчаны візыт прэзыдэнта ЗША Джо Байдэна.
З постсавецкіх краін Украіну наведала толькі адна дэлегацыя
З постсавецкіх краін ва Ўкраіну падчас вайны прыяжджалі толькі прадстаўнікі Малдовы — прэзыдэнтка Мая Санду і прэм’ер-міністар Натальля Гаўрыліца, якая перад сваёй адстаўкай заявіла, што цяпер галоўнае для краіны — бясьпека.
Азэрбайджанскія кампаніі актыўна дапамагаюць Ўкраіне ў аднаўленьні пацярпелых гарадоў, але афіцыйных візытаў прадстаўнікоў Азэрбайджану не было. У прыватнасьці, азэрбайджанскія кампаніі дапамагалі аднавіць пашкоджаную расейскімі абстрэламі Ірпенскую спэцыялізаваную агульнаадукацыйную школу з вывучэньнем замежных моваў, у якой некалі вывучалі беларускую мову.
Амаль усе замежныя палітыкі наведалі Ірпень ці Бучу
Большасьць палітыкаў, якія цягам году прыяжджалі зь візытамі ва Ўкраіну, абавязкова наведвалі гарады Кіеўскай і Чарнігаўскай абласьцей, у якіх пасьля вызваленьня ад расейскай акупацыі задакумэнтавалі найбольшую колькасьць ваенных злачынстваў расейскіх вайскоўцаў.
Буча, Гастомель, Барадзянка, Ірпень пад Кіевам і Ягаднае пад Чарнігавам і сам Чарнігаў. У гэтых населеных пунктах замежныя палітыкі на свае вочы пабачылі, што ўсе паведамленьні аб парушэньні Расеяй правілаў і звычаяў вядзеньня вайны не зьяўляюцца выдуманымі, як у гэтым спрабуюць пераканаць расейская і беларуская прапаганды.
У Кіеве стварылі Алею мужнасьці зь імёнамі замежных лідэраў
Летась у жніўні прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі ініцыяваў стварэньне ў цэнтры сталіцы, на плошчы Канстытуцыі (яна знаходзіцца каля Вярхоўнай Рады Ўкраіны), Алеі мужнасьці. Як сказаў Зяленскі, гэтая алея стане сымбалем адвагі, дружбы і падтрымкі Ўкраіны тады, калі яна сапраўды патрэбная.
На ёй усталёўваюць пліткі з імёнамі палітыкаў, якія не пабаяліся прыехаць ва Ўкраіну ва ўмовах вайны і аказваюць вайсковую падтрымку краіне.
Вядома ж, першым, каго ўганаравалі на Алеі мужнасьці, стаў прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда. Ён жа разам з прэзыдэнтам Украіны Уладзімірам Зяленскім узяў удзел у афіцыйным адкрыцьці алеі.
Цяпер на алеі ўшанавалі 13 эўрапейскіх палітыкаў і грамадзкіх дзеячаў. Апошняй тут усталявалі плітку зь імем прэзыдэнта ЗША Джо Байдэна.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
