Сьцісла:
- Вонкавая палітыка Беларусі звузілася толькі да адносін з Расеяй.
- Апошнім сустрэчам Лукашэнкі і Пуціна спадарожнічаў значны піяраўскі складнік. Кіраўнікам-ізгоям патрэбна рэгулярная эмацыйная падзарадка.
- Сваёй супэрляялісцкай рыторыкай у адрас Расеі і Пуціна Лукашэнка імкнецца прыхаваць, кампэнсаваць свае нежаданьне ўводзіць беларускія войскі ва Ўкраіну.
- Масква не падтрымлівае прэтэнзій Менску на ўдзел у расейска-ўкраінскіх перамовах.
Адказ на першае пытаньне відавочны. Вонкавая палітыка Беларусі зьвялася толькі да стасункаў з Расеяй. Гэты працэс пачаўся пасьля жніўня 2020 году і з пачаткам вайны ва Ўкраіне стаў відавочным для ўсіх. Сустрэчы Лукашэнкі з расейскімі губэрнатарамі ды візыты да Пуціна — вось і ўся замежная палітыка. Нагадаю, апошні раз Лукашэнка езьдзіў да Пуціна месяц таму, 11 сакавіка.
І адказ на другое пытаньне (навошта так далёка ехаць) таксама просты: куды гаспадар паклікаў, туды Лукашэнка і ляціць.
Мяркую, вялікага практычнага сэнсу ў чарговай сустрэчы не было. Што б там ні апавядалі Лукашэнка і Пуцін, значных пэрспэктыў супрацоўніцтва Беларусі з расейскім Далёкім Усходам няма. Усе свабодныя і выгадныя нішы там даўна занялі кітайцы.
Зьвярнуў бы ўвагу на тое, што апошнім сустрэчам Лукашэнкі і Пуціна спадарожнічаў значны піяраўскі складнік. Раней пасьля перамоваў двух лідэраў яны, як правіла, не выходзілі да журналістаў, амаль нічога не камэнтавалі, усё было закрыта. Цяпер падчас іхных сустрэч стала больш публічнасьці, рэгулярна праводзяцца прэсавыя канфэрэнцыі. Думаю, тое, што раней было пабочным элемэнтам двухбаковых самітаў, цяпер стала галоўным.
Абодва лідэры перажываюць нялёгкі час. Беспрэцэдэнтная міжнародная ізаляцыя, эканамічныя санкцыі ствараюць для іх вельмі нэгатыўны псыхалягічны фон. Кіраўнікам-ізгоям патрэбна рэгулярная эмацыйная падзарадка. У пэўным сэнсе такую ролю выконваюць расейскія і беларускія тэлеканалы. Але гэтага недастаткова. Для Пуціна вайна ва Ўкраіне складваецца няўдала. Ён рэгулярна вядзе напружаныя тэлефонныя перамовы з заходнімі палітыкамі і наўрад ці атрымлівае ад гэтых размоў асалоду. А тут прыяжджае Лукашэнка і перад тэлекамэрамі называе Расею старэйшым братам, кажа, што Пуцін усё робіць правільна, — маўляў, калі б РФ не напала на Ўкраіну, то тая рыхтавала напад на расейскую тэрыторыю, а Буча — гэта спэцапэрацыя брытанскіх спэцслужбаў, у яго нібыта ёсьць доказы. Усё гэта — бальзам на хворую пуцінскую душу. Сустрэча двух ізгояў — гэта сэанс узаемнай псыхатэрапіі. Мяркуючы па ўсім, у гэтым і ёсьць сэнс іхных частых сустрэч.
Акрамя таго, сваёй супэрляялісцкай рыторыкай у адрас Расеі і Пуціна Лукашэнка імкнецца прыхаваць, кампэнсаваць сваё нежаданьне ўводзіць беларускія войскі ва Ўкраіну. Маўляў, глядзіце, як я падтрымліваю Маскву, якія яшчэ могуць быць прэтэнзіі да мяне.
Калі гаварыць пра нейкія практычныя вынікі перамоваў, то іх няшмат. Паводле Лукашэнкі, Расея дапаможа Беларусі ў стварэньні новых ракет. Яшчэ Пуцін сказаў, што расейскі бок захоўвае спрыяльныя цэны на нафту і газ для ўнутранага спажываньня ў Беларусі. Усяго толькі. З гэтага вынікае, што нафта для экспарту нафтапрадуктаў будзе пастаўляцца па павышаных цэнах. Што ставіць пад пытаньне эканамічную эфэктыўнасьць нафтаперапрацоўчай галіны.
Самае цікавае тое, пра што прамаўчалі Лукашэнка і Пуцін. Напярэдадні гэтага візыту на Далёкі Ўсход афіцыйны Менск паставіў пытаньне пра ўдзел Беларусі ў расейска-ўкраінскіх перамовах. Гэта выклікала шмат камэнтароў. Аднак гэтая тэма не была закранутая ў публічнай частцы сустрэчы. З гэтага можна зрабіць выснову, што пазыцыя бакоў па згаданым пытаньні розная і што Масква не падтрымлівае прэтэнзій Менску на ўдзел у перамовах.
Думкі, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
