Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Грузілі ў аўтобусы і вывозілі». Улады Ўкраіны расказалі аб прымусовай эвакуацыі ўкраінцаў у Беларусь і Расею


Людзі ў аточаным расейскім войскам Марыюпалі, 23 сакавіка
Людзі ў аточаным расейскім войскам Марыюпалі, 23 сакавіка

Кіраўнік Кіеўскай абласной дзяржаўнай адміністрацыі Аляксей Кулеба заявіў аб неабходнасьці дасьледаваць колькасьць украінцаў, прымусова вывезеных з Гастомелю ў Беларусь.

Вывозілі з Гастомеля ў Беларусь

«Па Гастомелі нам яшчэ давядзецца вельмі доўга разьбірацца, бо там дагэтуль ёсьць, паводле нашых зьвестках, людзі, якіх не выпускаюць, і ў нас няма да іх доступу. Мы ня ведаем, якую колькасьць вывезьлі ў Беларусь і не разумеем, чаму гэта зрабілі. У нас была інфармацыя, што іх грузілі ў аўтобусы і вывозілі ў Беларусь», — сказаў Аляксей Кулеба.

Паводле Кулебы, прававы статус гэтай працэдуры незразумелы, бо невядома, ці забіралі ў людзей дакумэнты і ці пыталіся згоды.

«Тое, што застаецца пасьля арды — гэта гора і сьлёзы. Гэта няшчасьце людзей», — дадаў ён.

Вывозілі з Марыюпаля ў Расею

Марыюпальская гарадзкая рада і амбудсмэн Украіны Людміла Дзянісава заяўлялі, што аналягічную прымусовую эвакуацыю расейцы ажыцьцяўлялі ў шэрагу іншых захопленых рэгіёнах Украіны.

Вядома прынамсі аб прымусовым вывазе больш як тысячы жыхароў Марыюпалю, пераважна дзяцей і жанчын. Іх вывозілі спачатку ў фільтрацыйныя лягеры на тэрыторыю Расеі, там правяралі іхныя тэлефоны, забіралі дакумэнты, а пасьля праверкі адпраўлялі ў аддаленыя расейскія рэгіёны.

«Тое, што сёньня робяць акупанты, знаёма старэйшаму пакаленьню, якое прайшло праз жахлівыя падзеі Другой усясьветнай вайны, калі нацысты гвалтоўна захоплівалі людзей і вывозілі іх у іншую краіну», — заяўляў мэр Марыюпалю Вадзім Бойчанка.

Амбудсмэн Украіны Людміла Дзянісава назвала такія дзеяньні Расеі масавымі:

«У населеных пунктах, у якія заходзяць расейскія войскі, для жыхароў арганізоўваюць так званыя „гуманітарныя калідоры“ для вывазу ў краіну-агрэсарку. Жанчын, дзяцей, старых людзей абшукваюць, забіраюць украінскія дакумэнты, тэлефоны — і адпраўляюць у памежныя вобласьці Расеі. Там іх разьмяшчаюць у канцэнтрацыйных лягерах з далейшым перамяшчэньнем у дэпрэсіўныя рэгіёны Расеі на пасяленьне», — заявіла яна.

Кіеў: гэта выкраданьне людзей

Паводле Людмілы Дзянісавай, вядома аб арганізацыі такіх «гуманітарных калідораў» у Луганскай, Данецкай, Харкаўскай, Чарнігаўскай і Сумскай абласьцях.

Украінскія ўлады ня могуць ацаніць агульную колькасьць прымусова вывезеных украінцаў.

Вядома, што Офіс генэральнага пракурора пачаў дасудовае расьсьледаваньне па факце незаконнага вывазу 2 389 дзяцей з акупаваных тэрыторый Данецкай і Луганскай абласьцей.

«Такія дзеяньні дзяржавы-агрэсаркі кваліфікуюцца як выкраданьне людзей, што зьяўляецца ваенным злачынствам і прамым парушэньнем артыкулаў 3 і 34 Жэнэўскай канвэнцыі аб абароне цывільнага насельніцтва, артыкулу 9 Міжнароднага пакту аб грамадзянскіх і палітычных правах і артыкулу 5 Эўрапейскай канвэнцыі правоў чалавека», — паведаміла Людміла Дзянісава.

Амбудсмэн Украіны заклікала міжнародных партнэраў улічыць гэтую тэрарыстычную дзейнасьць Расеі і павялічыць на яе санкцыйны ціск.

23 сакавіка Свабода пагутарыла з украінкай, якая трапіла з Гастомеля пад Гомель.

Беларускі Чырвоны Крыж штодня дае справаздачы пра дапамогу ўкраінскім уцекачам. Паводле арганізацыі, па стане на 22 сакавіка яны аказалі дапамогу 626 украінцам. 437 чалавек нібыта пасялілі ў санаторыі пад Гомлем.

Паводле ААН, у Беларусь пасьля нападу Расеі на Ўкраіну выехалі 4 938 украінцаў, а ў Расею — 271 254.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG