Як мэдыя мяняюць Беларусь

Абмяркоўваюць мэдыяэкспэрты: з Беларусі — Павал Быкоўскі, з ЗША — Васілій Гатаў.

Быкоўскі

• У 2020 годзе беларусы сталі шукаць інфармацыю
• Першым імпульсам была пандэмія, пра якую БТ казала, што гэта «псыхоз»
• Другая рэвалюцыя ў камунікацыях у Беларусі адбылася ў жніўні, калі на 3 дні амаль адключылі інтэрнэт і тады многія «падселі» на Тэлеграм
• У Беларусі ў 2020 годзе быў зварот да больш шырокай, чым звычайна, аўдыторыі і гэтая аўдыторыя была расейскамоўная
• Была павага да беларускай мовы з боку ўдзельнікаў пратэстаў, але гэта была павага неафітаў
• Беларуская мова была маркерам пратэсту

• Матэрыялы «Нашай нівы», Радыё Свабода, Белсату даволі шырока распаўсюджваліся
• Нават расейскія журналісты навучыліся чытаць падводкі да відэа беларускамоўных СМІ
• Беларускі пратэст, у адрозьненьні ад украінскага, ня быў скіраваны супраць Расеі, і многія расейцы ставіліся да гэтага з разуменьнем
• Зь іншага боку, я бачыў у многіх расейскіх СМІ ўкраінскія «акуляры», празь якія яны глядзелі на падзеі ў Беларусі
• Цяпер трафік вяртаецца на той узровень, якім ён быў да жніўня мінулага году
• Тэлеграм у Беларусі летась вырас на 40%, пры гэтым Viber застаўся на першым месцы
• Пэўная стома ад палітыкі ўжо заўважальная ў мэдыя-спажываньні

Гатаў

• Мы бачым істотны рост беларускага коду ў нататніках Тэлеграма
• Асабліва сур’ёзным гэты працэс стаў улетку летась, яшчэ да выбараў у Беларусі
• У Тэлеграма ёсьць асаблівасьці, ён ствараўся з разьлікам, што давядзецца пераадольваць блякіроўкі
• У Іране ўсяляк спрабуюць абмежаваць Тэлеграм
• Павал Дураў прыдумаў шмат хітрасьцяў, з-за якіх аўтарытарным рэжымам складана яго абмяжоўваць
• Нешта падобнае таму, што адбывалася ў камунікацыях у Беларусі ў 2020 годзе, было ў Тунісе і ў Егіпце
• У Эгіпце мэнэджэр філіі Гуглу напісаў наладу на кампутар ці тэлефон, якая дазваляла распаўсюджваць паведамленьне на ўсе свае кантакты
• Нават пры заблякаваным Твітары ты мог распаўсюджваць паведамленьні праз СМС

• Гэта і сабрала гіганцкія натоўпы на плошчы Тахрыр, якія зрынулі Мубарака
• На кожны складаны вінт знойдзецца адпаведная адвёртка
• Падчас украінскага Майдану расейскія СМІ вельмі часта і жорстка зьдзекаваліся з украінскай мовы, падчас беларускіх пратэстаў з боку расейскіх СМІ гэтага не было
• Я ня бачу апошнім часам істотных зьменаў ва ўкраінскай мэдыйнай прасторы, нягледзячы на высокі ўзровень свабоды слова
• Такога мэдыя-выбуху, як у Беларусі, ва Ўкраіне ў 2020 не было
• У Беларусі летам 2020 году ўзьнікла нацыянальнае мэдыя — канал НЕХТА, несувымернае ні з адным да таго існым
• Расея прайшла падобныя мэдыйныя фэномэны яшчэ 10 гадоў таму
• Масква ўсё асвойвае першай
• У Расеі рэзка пашырыўся грамадзянскі актывізм пры дапамозе Тэлеграма, у гэтым ёсьць пэўнае падабенства з тым, што адбылося і адбываецца ў Беларусі, а можа ў нечым было і натхнёна беларускім досьведам