25 лютага забітага Генадзя Шутава суд Берасьцейскай вобласьці прызнаў вінаватым у супраціве сілавікам «без прызначэньня пакараньня». Відавочцу забойства, сябра Шутава Аляксандра Кардзюкова асудзілі на 10 гадоў калёніі ўзмоцненага рэжыму.
Судзьдзя Сьвятлана Крамянеўская прызначыла пакараньне, якога і прасіў пракурор Генадзь Буры. Сам Кардзюкоў сваёй віны не прызнаў. Ён і родныя Шутава заявілі, што абскардзяць прысуд.
Пацярпелымі на працэсе выступілі двое вайскоўцаў мар’інагорскага спэцназу (вайсковая частка № 89417 Сіл спэцыяльных апэрацый) — прапаршчык Арсеній Галіцын і капітан Раман Гаўрылаў. Паводле матэрыялаў справы і прызнаньняў самога Гаўрылава, менавіта ягоны стрэл зь пісталета Макарава стаў сьмяротным для Шутава.
Дачка забітага Анастасія Баранчук, якая абараняла загінулага бацьку ў судзе, не хавае расчараваньня такім выракам суду. Яна сказала, што спадзявалася на апраўдальны вырак, але гэта «так і засталося спадзяваньнямі». Яна ўпэўнена, што прысуд быў вядомы судзьдзі загадзя.
Сястра асуджанага Кардзюкова, Марыя Парыйчук, назвала суд «цыркам».
«Судзьдзя дрыготкім голасам зачытала вырак... Як яны далей зьбіраюцца жыць, я ня ведаю. Адзіным прафэсіяналам у гэтым судзе быў наш адвакат. Мяркую, ім самім сорамна за гэты прысуд, але... Страх перамагае».
Трымценьне рук бачыў і праваабаронца Раман Кісьляк, які прысутнічаў на судзе. Ён згадаў просьбу пракурора Бурага ўдзельнічаць у спрэчках седзячы з гэтай прычыны. Кісьляк апісаў суд як спробу выконваць спаборніцтва бакоў, аднак паседжаньне «не адпавядала крытэру незалежнасьці».
Што адбылося
Берасьцеец Генадзь Шутаў загінуў ад агнястрэльнага раненьня, якое атрымаў позна ўвечары 11 жніўня, падчас акцыі пратэсту ў абласным цэнтры. Відавочцам падзей стаў яго сябар Аляксандар Кардзюкоў. Пасьля канфлікту зь дзьвюма асобамі (на судзе стала вядома, што гэта вайскоўцы-спэцназаўцы Гаўрылаў і Галіцын), які скончыўся для Шутава агнястрэльным раненьнем у патыліцу, Кардзюкову ўдалося ўцячы. Яго затрымалі 14 жніўня. Кардзюкоў пасьпеў расказаць свайму суседу па гаражах, што схаваўся ад сілавікоў пад бальконам аднаго з дамоў на Маскоўскай вуліцы.
Пасьля затрыманьня Аляксандра Кардзюкова перавялі ў СІЗА № 1 Менску і абвінавацілі паводле часткі 2 артыкула 363 Крымінальнага кодэксу («Супраціўленьне супрацоўніку органаў унутраных спраў альбо іншай асобе, якая ахоўвае грамадзянскі парадак»). Празь некалькі месяцаў абвінавачаньне Кардзюкову перакваліфікавалі на частку 2 артыкула 139 КК — «замах на забойства».
Што стала вядома падчас суду
- На судзе назвалі імя забойцы Генадзя Шутава.
- Расказалі пра падрабязнасьці ўдзелу вайсковага спэцназу ў разгоне пратэстаў.
- Вайскоўцы ў цывільным ня толькі мелі пры сабе зброю, але і ўдзельнічалі ў пратэстах пад выглядам звычайных людзей.
- Вайсковец, які забіў Шутава, падпарадкоўваўся камандзіру АМАП, які быў добра знаёмы з самім Шутавым.
- Працэс быў адкрытым, нягледзячы на хадайніцтвы пракурора і спэцназаўцаў.
- Адзіны цывільны сьведка забойства Шутава не пацьвердзіў словаў вайскоўцаў.
Ахвяры беларускіх пратэстаў. Што важна ведаць
За ўвесь час пратэстаў пры розных абставінах загінулі сама меней 4 чалавекі. Пры гэтым улады і кіраўніцтва МУС ні разу не прызналі, што людзі загінулі ад рук сілавікоў. Гэтыя людзі на сёньня лічацца ахвярамі пратэстаў:
- Аляксандар Тарайкоўскі, 34 гады, Менск, застрэлены сілавікамі на вуліцы Прытыцкага;
- Аляксандар Віхор, 25 гадоў, Гомель, памёр пасьля зьбіцьця ў міліцыі;
- Генадзь Шутаў, 43 гады, Берасьце, застрэлены сілавіком;
- Раман Бандарэнка, 31 год, Менск, пабіты да непрытомнасьці, памёр у шпіталі.
Таксама дагэтуль невядомыя абставіны сьмерці яшчэ некалькіх чалавек. Іх сваякі і сябры лічаць, што яны маглі быць забітыя падчас пратэстаў.
- Мікіта Крыўцоў, 28 год, Жодзіна, знойдзены павешаным;
- Аляксандар Дзямідаў, 25 гадоў, Бараўляны, знойдзены мёртвым;
- Канстанцін Шышмакоў, 29 гадоў, Ваўкавыск, нібыта ўчыніў самагубства;
- Арцём Парукаў, 19 гадоў, Менск, зьбіты машынай.
