«Мы нават радаваліся, што нас ня кормяць, каб не хадзіць у прыбіральню ў камэры».
Акторка Свабоднага тэатру Даша Андрэянава дзеліцца ўражаньнямі ад знаходжаньня на Акрэсьціна.
9 жніўня ўвечары акторка Свабоднага тэатру Даша Андрэянава разам з калегамі Сьветай Сугакай і Надзяй Бродзкай былі на выбарчым участку каля Менскага лінгвістычнага ўнівэрсытэту на Захарава. Пад’ехалі два мікрааўтобусы, выскачылі сілавікі ў поўнай выкладцы, і дзяўчаты зразумелі, што іх будуць забіраць. Забралі, потым перасадзілі ў іншую машыну.
«Гэта такі „бобік“: унутры два „стаканы“ з лаўкамі, а ў канцы машыны клетка. У клетку запхнулі чацьвярых хлопцаў, яны вельмі высокія — не памяшчаліся, па іхных нагах дзьвярамі білі. Прывезьлі на Акрэсьціна, паставілі тварам да сьцяны. Прымусілі падпісаць паперкі, што мы ня хворыя на сыфіліс ды іншыя хваробы, што ня маю патрэбы ў інсуліне, прычым нас нават ня слухалі, пісалі „не, не, не“ — гэта замест мэдычнага агляду», — узгадвае Даша.
Спачатку 12 чалавек пасадзілі ў адну камэру, потым у іншую, дзе былі ўжо 36 чалавек (хаця яна разьлічана на чацьвярых). Людзі выпадковыя, далёкія ад палітыкі, звычайныя жанчыны, ніколі ня ведалі і ня чулі, што такое Акрэсьціна. Яны былі ў шоку.
«Двойчы нас палівалі вёдрамі вады, бо мы крычалі: «Дайце падыхаць паветрам». Мы чулі, як зьбіваюць мужчын, як у двор прыяжджаюць аўтазакі, людзей дубасяць, а яны крычаць. Фатагравалі двойчы: у фас, профіль і ззаду — рыхтуюць пэўную базу. Адна дзяўчына не хацела фатаграфавацца, дык ёй ахоўнік кажа: «Зараз я ўсіх выведу з камэры і цябе адп---жу».
Дзяўчаты часьцяком страчвалі прытомнасьць, адну дзяўчынку ванітавала дзьве ночы запар амаль безь перапынку. Калі трэба было зьвярнуцца да наглядчыкаў, мы мусілі казаць: «Прабачце, можна я запытаюся...», у той час як яны нас абражалі, абзывалі бруднымі словамі, называлі зладзейкамі. Адзін не дазваляў на сябе глядзець, крычаў: «Мордай у падлогу!».
Яшчэ адзін момант. Наглядчыкі называюць сябе «сабакамі», выкарыстоўваючы нейкі турэмны жаргон. Нашу камэру ня білі. Калі білі кагосьці з хлопцаў, закрывалі вакенца «кармушкі», каб мы ня бачылі. А ўсё адно было чуваць. Білі хлопца і крычалі: «Слухай сабаку, празь цябе пакутуе ўся камэра». Б’юць чатыры разы, зьдзекуюцца: «Табе яшчэ сьмешна? А цяпер выцер сваё дзярмо і пайшоў у камэру». Хлопец просіць анучу, каб выцерці кроў, яны адказваюць: «Х.. табе. Узяў сваё дзярмо, выцер майкай і пайшоў у камэру», — апавядае Даша.
Тры дні жанчын не кармілі зусім. У «добрай» наглядчыцы яны выпрасілі крыху туалетнай паперы. Далі брудныя матрасы і коўдры, а хлопцам нічога не давалі, тыя спалі на голых шконках.
На трэці дзень валянтэры нейкім чынам перадалі нам пакет — адзін на 36 чалавек. Атрымалася па 4 печыўкі і адзін ёгурт на дваіх, пару салодкіх «падушачак».
«Насамрэч есьці і не хацелася — ад стрэсу. Да таго ж, самі разумееце, хадзіць у прыбіральню ў камэры на 36 чалавек было няёмка. Мы нават радаваліся, што нас ня кормяць, і нікому ня хочацца «па-вялікаму», — прызнаецца Даша.
Праз тры дні быў суд. На Акрэсьціна прывозілі судзьдзяў з Фрунзэнскага, Цэнтральнага, Маскоўскага, іншых судоў. Судовы канвэер: 5-10 хвілін на кожнага чалавека, камусьці выносілі прысуд адразу — у асноўным давалі «суткі», каб гэтыя людзі ня выйшлі на волю і заўтра зноў не пайшлі пратэставаць. Зрэдку — штрафы з абавязковым папярэджаньнем, што пры паўторным пападаньні пагражае крымінальная справа і да 3-х гадоў турмы.
«У пратаколах інфармацыя не адпавядала рэчаіснасьці: мяне затрымалі на вуліцы Захарава, а было напісана, што на праспэкце Пераможцаў, і ў той час, калі я была ўжо на Акрэсьціна.
У выніку ў мяне штраф 25 базавых. Трое сутак я праседзела проста так. У некаторых было па два суды: аднаго раёну і другога. Надзі Бродзкай далі спачатку 13 дзён арышту, потым яшчэ 5. Мы спачатку радаваліся, што ёй скарацілі адседку. Але, аказваецца, „суткі“ трэба плюсавць. У Сьветы Сугакі ў суме ці то 19, ці то 20 сутак. Камусьці прысудзілі і „суткі“, і штраф: 10 сутак і 25 базавых. І яшчэ 13 рублёў 60 капеек у дзень каштуе „гатэль „Усё ўключана““ — бяз ежы і па 36 чалавек у камэры», — кажа Даша.
