Афіцыйна карантын у Беларусі ня ўведзены, улады сьцьвярджаюць, што ў ім няма неабходнасьці. Гэта не замінае некаторым арганізацыям і ўстановам адпраўляць сваіх супрацоўнікаў у вымушаныя адпачынкі.
Каранавірус у Беларусі і ў сьвеце. Як разьвіваюцца падзеі >>
«Пакуль мы ў аплатным адпачынку»
Адной зь першых дзяржаўных установаў, якую адправілі на неафіцыйны карантын, стаў віцебскі тэатар імя Якуба Коласа. Гэта адбылося неўзабаве пасьля сьмерці актора тэатру Віктара Дашкевіча, у якога знайшлі каранавірус. У адпачынак да 26 красавіка адправілі ўсю трупу, на працоўных месцах засталася толькі адміністрацыя. Як сказала Свабодзе акторка тэатру Ірына Цішкевіч, ёй разам з калегамі далі аплатны адпачынак.
«Звычайна мы ў жніўні сыходзім, але цяпер вось так атрымалася, — кажа Ірына. — Калі я пісала заяву, я размаўляла з дырэктарам. Ён паведаміў, што на травень рыхтуюцца нейкія спэктаклі. Прыкладна з 10 чысла. Але цяпер невядома, што будзе. Мы з дырэктарам размаўлялі акурат, калі паведамілі, што пік эпідэміі прагназуецца на пачатак траўня. У нас у запасе яшчэ будуць дні, на якія мы зможам пайсьці ў аплатны адпачынак, але што далей, пакуль немагчыма сказаць».
Па словах Ірыны, пакуль яны з калегамі плянуюць выйсьці на працу 29 красавіка, пасьля Радаўніцы. Да рашэньня адміністрацыі прыпыніць выступы ўсе ў тэатры паставіліся з разуменьнем. Нягледзячы на тое, што вымушаны адпачынак пацягне за сабой фінансавыя складанасьці.
«Я працую з 1998 году, і тэатар быў на вакацыях заўсёды ў жніўні, — кажа акторка. — Жнівень — пачатак верасьня. Як будзе сёлета, невядома. Мы пакуль не загадваем. Рашэньне дырэктара зрабіць адпачынак цяпер усе ў тэатры падтрымалі. Да нас жа прыходзяць людзі, а ў нас ужо вядома, што некалькі чалавек захварэлі на каранавірус. Рэпэтыцыі зноў жа ў нас неабходныя. Трэба абдымацца, цалавацца, танцаваць адзін з адным. Дыстанцыю не атрымаецца захаваць.
Зразумела, гэта адаб’ецца на нас фінансава. Калі ты выходзіш з адпачынку, то першы час грошай няма. Ніхто з нас ня быў падрыхтаваны, каб вось цяпер трапіць у такую сытуацыю. Ня ведаю, што будзе далей. Я яшчэ працую ў гімназіі, у тэатральнай студыі. Там просяць пісаць „за свой кошт“. Вакацыі ў школах працягнулі на трэці тыдзень, што далей будзе, таксама невядома. Вось так. Нейкі прыбытачак быў невялічкі, зараз і яго ня будзе».
«Заробкі зьнізіліся на 15–20%»
Няпростая сытуацыя ня толькі ў культурнай сфэры. На працягу сакавіка Беларуская чыгунка была вымушаная адмяніць практычна ўсе міжнародныя пасажырскія рэйсы. Апошнімі «здаліся» цягнікі да Масквы. У ведамстве не змаглі апэратыўна адказаць, што стала з правадніцамі і машыністамі, якія былі задзейнічаныя на гэтых маршрутах. На ўмовах ананімнасьці расказаць пра сытуацыю Свабодзе пагадзіліся два машыністы.
«Праз тое, што адмянілі міжнародныя цягнікі, амаль ня стала працы ў тых, хто працуе на пасажырскіх саставах у кірунку да Берасьця, Масквы і Вільні, — гаворыць адзін зь іх. — Машыністаў і іх памочнікаў, якія засталіся бяз працы, прыцягваюць да іншых маршрутаў. Могуць на манэўровы цеплавоз пасадзіць. Ёсьць яшчэ такое месца, як машыніст-прыёмшчык. Яны на вакзалах сядзяць. Пэнсіянэры, як правіла. Там цяпер машыністы зь міжнародных маршрутаў ёсьць. Яны аглядаюць цеплавозы, якія прыбываюць на станцыю».
Па словах суразмоўцаў Свабоды, праблемы з наяўнасьцю працы пачаліся на чыгунцы яшчэ да каранавірусу, калі ў Беларусь перасталі пастаўляць расейскую нафту. Аднак цяпер яны значна больш сур’ёзныя, таму што на пасажырскіх перавозках было задзейнічана шмат людзей.
«Практыкуецца такая мера, як адпачынак за свой кошт, — кажа суразмоўца. — Гэта ў першую чаргу закранула тых, хто працуе па кабінэтах у дэпо. Машыністаў радзей гэта тычыцца. Але часам тэлефануюць, просяць прыйсьці напісаць заяву за свой кошт на пару дзён. Працы стала менш, норму цяжэй зрабіць цяпер».
Гавораць, што цяжкасьці закранулі і заробак. У машыністаў ён зьнізіўся прыкладна на 15–20%.
Пілёты і стуардэсы — у адпачынках
Складанасьці, выкліканыя закрыцьцём межаў праз пандэмію, закранулі ня толькі чыгунку. Па словах намесьніка генэральнага дырэктара «Белавія» Ігара Чаргінца, праз каранавірус пасажырапаток зьнізіўся ажно на 90%. У авіякампаніі Свабодзе расказалі, як стараюцца даць гэтаму рады.
«Улічваючы сытуацыю на рынку, авіякампанія „Белавія“ пастаянна вывучае і актыўна ўжывае магчымыя варыянты зьніжэньня выдаткаў, — кажуць у авіякампаніі. — Мы вядзем перамовы па зьніжэньні тарыфаў на паліва, аэрапортавыя зборы і лізінгавыя плацяжы. Таксама на дадзены момант разглядаецца вяртаньне часткі паветраных судоў лізінгадаўцу».
У «Белавія» таксама кажуць, што стараюцца ўтрымаць усіх пілётаў і стуардэс. Пакуль вольныя ад працы супрацоўнікі кампаніі ў адпачынках.
«Што тычыцца пэрсаналу, то для авіякампаніі на дадзены момант самае важнае — захаваць высокапрафэсійныя кадры і ўстойлівасьць працы арганізацыі, — сказалі Свабодзе ў „Белавія“. — Аплата працы ў пілётаў і бортправаднікоў зьдзельная. Яна залежыць ад выкананай колькасьці рэйсаў. Цяпер палётаў вельмі мала, таму пілёты і бортправаднікі, у якіх набраліся вялікія адпачынкі, выкарыстоўваюць гэтую магчымасьць. Верагодна, у будучыні будзе ўжывацца і сыстэма адпачынкаў без аплаты».
Што трэба ведаць пра новы каранавірус, які выклікае COVID-19
- Невядомы раней вірус выявілі ў кітайскім горадзе Ўхань у сьнежні 2019 году.
- Афіцыйнай назвай хваробы ад новага каранавірусу з Кітаю стала COVID-19 (coronavirus disease).
- Сусьветная арганізацыя здароўя рэкамэндуе трымацца далей ад людзей, якія чхаюць і кашляюць, добра мыць рукі, ня есьці дрэнна апрацаванае (недасмажанае або недаваранае) мяса, абмежаваць сацыяльныя кантакты.
- Сусьветная арганізацыя здароўя абвясьціла распаўсюд каранавіруснай інфэкцыі COVID-19 у сьвеце пандэміяй.
- Праявы каранавірусу падобныя да іншых вострых вірусных захворваньняў. Ён суправаджаецца павышанай тэмпэратурай, ліхаманкай і цяжкасьцямі дыханьня, у хворага могуць зьяўляцца кашаль, млявасьць, пагаршэньне агульнага стану; можа выклікаць бранхіт і пнэўманію.
- Каранавірусы — сямейства з больш як 30 вірусаў, якія былі ўпершыню выдзеленыя ў 1965 годзе. Паражаюць людзей, свойскіх жывёлаў, сьвіней, буйную рагатую жывёлу, птушак і здольныя правакаваць пашкоджаньне дыхальнай сыстэмы, страўнікава-кішачнага тракту, нэрвовай сыстэмы. Вядома, што інфэкцыя перадаецца ад чалавека да чалавека. Сярод сымптомаў — гарачка, кашаль і цяжкае дыханьне. Паколькі гэтыя сымптомы падобныя да многіх іншых рэсьпіратарных захворваньняў, неабходны дадатковы скрынінг.
Найважнейшыя пытаньні і адказы пра каранавірус
Беларускія мэдыкі, якія загінулі падчас пандэміі COVID-19. СЬПІС ПАМЯЦІ