Рэдакцыя беларускага выданьня «Ежедневник» апублікавала заяву ў сувязі з затрыманьнем галоўнага рэдактара Сяргея Сацука. У выданьні ня вераць, што Сацука затрымалі за хабар — падазраюць помсту з боку карупцыянэраў.
На думку рэдакцыі, незалежная журналістыка — гэта якраз найменш карумпаваная сфэра ў Беларусі, і раней справаў у сувязі з хабарам недзяржаўнаму журналісту не было, ды і журналіст можа паспрыяць толькі ў перадачы інфармацыі грамадзтву і ўладзе.
«Усё зразумець» аб справе, як піша рэдакцыя, можна, калі паглядзець рэпартаж БТ ад 22 жніўня 2019 году аб судзе ў «справе мэдыкаў», «дзе 21 абвінавачаны, дзе касьмічныя сумы хабараў і канфіскаваных грошай з гаражоў». Большая частка рэпартажу, як адзначаюць, была прысьвечаная не таму, якія ўжываліся карупцыйныя схемы, і не таму, як гэта стала магчымым у Беларусі, а таму, што Сацук нібыта ўзяў 5000 даляраў за напісаньне артыкулу аб карупцыі ў Мінздароўя (Сацук адмаўляў, што браў грошы як хабар — браў на фінансаваньне расьсьледаваньняў).
Менавіта з артыкулаў Сацука, мяркуе «Ежедневник», пачалося расьсьледаваньне «справы мэдыкаў».
«Але калі колькасьць артыкулаў аб карупцыі ў Міністэрстве аховы здароўя на партале „Ежедневник“ перавысіла нейкую крытычную масу, да Сяргея ад пэўных людзей прыйшоў чалавек і канкрэтна папярэдзіў, што або пасадзяць, або заб'юць», — сьцьвярджае выданьне.
Сацука, нягледзячы на хворае сэрца, затрымалі «проста на вуліцы, нічым не абгрунтаваўшы такі строгі прэвэнтыўны захад», адзначае «Ежедневник». Затрыманьне ацэньваюць ня як фрагмэнт барацьбы дзяржавы з карупцыяй, а «як фрагмэнт барацьбы карупцыянэраў з чалавекам, які адважыўся замахнуцца на іх выбудаваную сыстэму».
«Справа мэдыкаў». Што важна ведаць
Што здарылася. У чэрвені 2018 году стала вядома пра масавыя затрыманьні ў мэдыцынскай галіне. У дачыненьні да 37 службовых асобаў былі ужытыя розныя меры стрыманьня за злачынствы, прадугледжаныя трыма артыкуламі Крымінальнага кодэксу
- 430 («Атрыманьне хабару»),
- 431 («Даваньне хабару»)
- 243 («Ухіленьне ад выплаты сумаў падаткаў і збораў»)
Усяго ў «справе мэдыкаў» фігуруюць звыш 90 чалавек. Усе яны, як сьцьвярджаюць у КДБ, неаднаразова атрымлівалі незаконныя грашовыя ўзнагароды за садзейнічаньне ў пастаўцы мэдабсталяваньня і мэдыцынскіх прэпаратаў па завышаных цэнах. Усім прыцягнутым да крымінальнай адказнасьці, за выключэньнем апошніх затрыманых, выстаўленыя абвінавачаньні паводле названых крымінальных артыкулаў.
- 11 чэрвеня 2018 году стала вядома пра затрыманьне дырэктара Цэнтру экспэртыз аховы здароўя Аляксандра Сталярова, а таксама ягонага намесьніка (за стварэньне для «сваіх пастаўшчыкоў» прывабных умоў паставак імпартнага мэдычнага абсталяваньня ў дзяржаўныя шпіталі і паліклінікі).
- 18 чэрвеня «Ежедневник» паведаміў пра «масавыя затрыманьні ў структурах Мінздароўя» — больш за 10 чалавек — у межах апэрацыі аб пастаўках у беларускія мэдычныя ўстановы абсталяваньня па завышаных цэнах, паводле відавочна ашуканскіх схемаў. Сярод затрыманых аказаўся кіраўнік мэдыцынскай службы Міністэрства абароны Аляксей Яськоў.
- 19 чэрвеня МУС паведаміла пра затрыманьне галоўнага патолягаанатама Мінздароўя, кіраўніка гарадзкога клінічнага патолягаанатамічнага цэнтру Аркадзя Пучкова (за хабар цягам 10 год на суму каля 200 тысяч даляраў).
- 25 чэрвеня старшыня КДБ Валер Вакульчык паведаміў, што затрыманыя і ўзятыя пад варту 33 службовыя асобы, а ўсяго трапіла пад увагу больш за 50 чалавек. Фактычна ўсе яны віну прызналі і супрацоўнічаюць са сьледзтвам.
- Паводле намесьніка генпракурора Беларусі Аляксея Стука, сфэра аховы здароўя лідзіруе па колькасьці карупцыйных злачынцаў: 114 за пяць месяцаў 2018 году.
- 21 ліпеня быў звольнены затрыманы раней намесьнік міністра аховы здароўя Ігар Ласіцкі. Курыраваў пытаньні звароту мэдычных вырабаў у Беларусі і ліцэнзаваньня, за спрыяльнае вырашэньне пытаньняў, паводле КДБ, браў хабар «ад 2500 да 10 тысяч даляраў».
- 21 жніўня агучаны першы вырак у справе мэдыкаў-карупцыянэраў: былы намесьнік галоўнага лекара па тэхніцы Менскай абласной дзіцячай клінічнай бальніцы Аркадзь Патапаў асуджаны да 6 гадоў пазбаўленьня волі ў калёніі ўзмоцненага рэжыму за карупцыйныя злачынствы.
- 11 верасьня Аляксандар Лукашэнка заявіў, што па «справе мэдыкаў» распачатыя 95 крымінальных спраў, дзе фігуруюць «дзясяткі мільёнаў даляраў», амаль 100 чалавек трапілі пад сьледзтва.
- 30 студзеня 2019 году стала вядома Камітэт дзяржаўнай бясьпекі вядзе папярэдняе сьледзтва па 4 крымінальных справах, у межах якіх 93 чалавекі маюць працэсуальныя статусы абвінавачаных і падазраваных: 30 службовых асобаў сыстэмы аховы здароўя і 63 асобы — уласьнікі (заснавальнікі), кіраўнікі і працаўнікі камэрцыйных структураў. У гэты час ужо ішоў шэраг судоў па карупцыйных справах у мэдыцыне.
