Трамп зноў ня выключыў магчымасьць ваеннага ўмяшаньня ў Вэнэсуэле.
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп папярэдзіў Вэнэсуэлу, што ён разглядае «ўсе варыянты» рэагаваньня і запатрабаваў, каб левы лідэр Нікаляс Мадура разблякаваў пастаўкі амэрыканскай гуманітарнай дапамогі ў краіну, паведамляе «Голас Амэрыкі».
Зноў падкрэсьліўшы, што не выключае ваеннага ўмяшаньня, Трамп сказаў, што «ўзрушэньні» ў гэтай багатай на нафту лацінаамерыканскай краіне «засмучаюць» яго.
«Убачыце», — заявіў ён журналістам на сустрэчы са сваім калюмбійскім калегам Іванам Дуке ў Белым доме, калі яго спыталі, ці магчыма, што тысячы амэрыканскіх вайскоўцаў адправяцца ў Вэнэсуэлу.
Амэрыканская дапамога, якая знаходзіцца на калюмбійскім баку мяжы з Вэнэсуэлай, стала новым ачагом напружанасьці ва ўзначаленых ЗША спробах скінуць Мадура, чый сацыялістычны ўрад мае апору ў вайскоўцах і падтрымліваецца Расеяй і Кітаем.
Мадура абвінавачвае ЗША ў выкарыстаньні заблякаваных паставак дапамогі ў якасьці падставы для ўварваньня. Аднак значная частка насельніцтва Вэнэсуэлы адчувае вострую патрэбу ў прадметах першай неабходнасьці, уключаючы харчаваньне і мэдыкамэнты.
Па словах Трампа, не дазваляючы прапусьціць гуманітарную дапамогу ў краіну, Мадура «робіць жудасную памылку».
«Мы спрабуем даставіць прадукты харчаваньня галадаючым людзям. У Вэнэсуэле ёсьць людзі, якія галадаюць», — сказаў прэзыдэнт ЗША.
Адказваючы на пытаньне, ці ёсьць у яго запасны плян на выпадак, калі Мадура будзе ўтрымліваць уладу, Трамп сказаў: «У мяне заўсёды ёсьць плян „Б“. Як і плян „В“, „Г“, „Д“ і „Е“. У Вэнэсуэле адбываецца шмат такога, пра што людзі ня ведаюць».
Паводле Трампа, многія краіны хочуць дапамагчы Вэнэсуэле. «Мы шмат што ўбачым у наступныя некалькі тыдняў», — сказаў ён.
Расея, якая падтрымлівае Мадура, кажа, што ў Вэнэсуэле павінна быць магчымасьць вырашыць свае праблемы самастойна і мірным шляхам. Міністар замежных спраў Расеі Сяргей Лаўроў паўтарыў гэты пункт гледжаньня у тэлефоннай размове зь дзяржсакратаром ЗША Майкам Пампэо ў сераду, паведамілі ў расейскім МЗС.
Трамп неаднаразова заяўляў, што ён не выключае ніякіх варыянтаў разьвіцьця падзей, уключаючы ваенныя дзеяньні, у якасьці рэакцыі на ўзрушэньні ў Вэнэсуэле.
Аднак спэцпрадстаўнік прэзыдэнта па Вэнэсуэле Эліёт Абрамс быў больш просталінейны. Зьвіўшыся ў сераду ў Кангрэсе, ён заявіў заканадаўцам у Палаце прадстаўнікоў, што ваенныя дзеяньні — «гэта ня той шлях, да якога імкнуцца ЗША». На думку Абрамса, узмацненьне міжнароднага ціску і ўплыў санкцый супраць Вэнэсуэлы ўрэшце прывядуць да зрушэньня Мадура.
Што трэба ведаць пра крызіс у Вэнэсуэле
- 23 студзеня 2019 году на фоне канстытуцыйнага і эканамічнага крызісу ў Вэнэсуэле старшыня парлямэнту Хуан Гуайдо абвясьціў сябе часовым прэзыдэнтам і прынёс прысягу на мітынгу апазыцыі ў Каракасе. Апазыцыя не прызнала вынікаў прэзыдэнцкіх выбараў 2018 году, на якіх афіцыйна перамог дзейны прэзыдэнт Нікаляс Мадура.
Хто такі Хуан Гуайдо — новы лідэр апазыцыі Вэнэсуэлы, які абвясьціў сябе часовым прэзыдэнтам
- Гуайдо прызналі законным прэзыдэнтам амаль усе краіны Лацінскай Амэрыкі (акрамя Балівіі і Кубы), ЗША, Аўстралія, Канада і Ізраіль. 31 студзеня «адзіным і законным часовым прэзыдэнтам» Вэнэсуэлы Гуайдо прызнаў Эўрапарлямэнт. Дзейнага прэзыдэнта Нікаляса Мадура лічаць легітымным Расея, Кітай, Куба і Мэксыка.
- Беларускія ўлады заявілі, што «вэнэсуэльскі народ можа самастойна справіцца зь цяжкасьцямі, якія ўзьніклі, без ўмяшаньня звонку».
- 26 сьнежня 2019 году легітымным прэзыдэнтам краіны Гуайдо прызнаў вайсковы аташэ Вэнэсуэлы ў Вашынгтоне палкоўнік Хасэ Луіс Сілва. Ён стаў першым высокапастаўленым вайскоўцам і дыпляматам рэспублікі, якія пайшлі на такі крок. Большая частка высокапастаўленых чыноўнікаў і вайскоўцаў захавалі ляяльнасьць Мадура.
- 28 студзеня 2019 году ЗША ўвялі санкцыі супраць вэнэсуэльскай дзяржаўнай нафтавай кампаніі, каб узмацніць ціск на ўрад Мадура. Гуайдо заявіў, што бярэ кантроль над замежнымі актывамі Вэнэсуэлы, каб ня даць Мадура магчымасьці «спустошыць скарбонку».
- У адказ Вярхоўны суд Вэнэсуэлы пачаў у дачыненьні да Гуайдо расьследваньне ў сувязі з «актамі гвалту, якія адбыліся ў краіне». Яму забаранілі выезд з Вэнэсуэлы і заблякавалі доступ да банкаўскіх рахункаў.
- 29 студзеня Мадура заявіў у інтэрвію расейскім СМІ, што «гатовы сесьці за стол перамоваў з апазыцыяй». Аднак перамовы паміж ўрадам Вэнэсуэлы і апазыцыяй пачаліся толькі ў жніўні 2021 году, у Мэксыцы.
- Эканамічны крызіс у Вэнэсуэле цягнецца з 2013 году, калі да ўлады прыйшоў Мадура. Па эканоміцы краіны моцна ўдарыла падзеньне цэнаў на нафту, але ўлады вінавацяць у праблемах ЗША. За першы прэзыдэнцкі тэрмін Мадура інфляцыя склала больш як 2 000 000 000% (перад дэнамінацыяй цэны вымяраліся ў мільёнах), валавы ўнутраны прадукт зьменшыўся на 45%, з краіны эмігравала 10% насельніцтва — каля 3 млн чалавек. Сярэдняя вага вэнэсуэльца праз праблемы з харчаваньнем зьменшылася на 11 кг.
- Вэнэсуэльцы рэгулярна выходзілі на акцыі пратэсту, у якіх бралі ўдзел дзясяткі тысячаў, а часам і сотні тысячаў чалавек. Праходзілі ня толькі палітычныя пратэсты, але і галодныя бунты. У сутыкненьнях гінулі людзі, самым крывавым стаў 2017 год, калі былі зафіксаваныя сьмерці 164 чалавек.
- У 2016 годзе парлямэнт запусьціў працэдуру імпічмэнту Мадура, але імпічмэнт заблякаваў Вярхоўны суд, які пазьней фармальна пазбавіў улады Нацыянальную асамблею. У 2017 годзе Мадура склікаў Канстытуцыйную асамблею як замену парлямэнту, але яе не прызнала вэнэсуэльская апазыцыя і большасьць краінаў сьвету.
- У 2018 годзе Мадура афіцыйна перамог на датэрміновых прэзыдэнцкіх выбарах, інаўгурацыя на другі 6-гадовы тэрмін прайшла 10 студзеня. Вынікі не прызнала апазыцыя, якая байкатавала выбары і абвясьціла «маральную перамогу». Таксама вынікі выбараў не прызналі ЗША, Канада, Аўстралія і шэраг краінаў Лацінскай Амэрыкі.
