Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Пра жыцьцё, пра волю, пра сябе»: творы Высоцкага гучалі ў Віцебску па-беларуску


У арт-пабе «Торвальд» прайшла прэзэнтацыя зборніка перакладаў на беларускую мову твораў Уладзіміра Высоцкага, якія зрабіў магілёўскі выкладчык Міхась Булавацкі. А таксама творчая сустрэча з бардам Зьмітром Бартосікам, які пазнаёміў слухачоў з аўтарскім выкананьнем песень Уладзіміра Высоцкага па-беларуску.

Дзьве імпрэзы спалучыліся ў сапраўдную канцэртную праграму, падчас якой выступоўцы расказвалі пра сваё захапленьне творчасьцю Высоцкага — паэта, сьпевака, актора, якога «у СССР лічылі небясьпечным».

Міхась Булавацкі — настаўнік матэматыкі вышэйшай катэгорыі, журналіст, пісьменьнік, грамадзкі актывіст, адзін з тых, хто ў 1990-я пачаў выкладаць свой прадмет па-беларуску. Ён аўтар беларускамоўных падручнікаў, шмат займаецца мэтадычнай працай і працуе рэпэтытарам.

Выступае Міхась Булавацкі
Выступае Міхась Булавацкі

Паводле спадара Булавацкага, перакладаць творы Ўладзіміра Высоцкага ён пачаў, каб удасканаліць ўласную беларускую мову:

«Калі нам дазволілі выкладаць на роднай мове — вы толькі паслухайце, як абразьліва гэта гучыць, — я зразумеў, што яе пачаў страчваць. Яна натужліва вярталася на язык, і, каб паскорыць працэс, я пачаў нешта перакладаць. Спачатку тое, што было патрэбна для лекцыяў па матэматыцы. Але ўсё ж такі гэта абмежаваны лексыкон. І я падумаў, што трэба перакласьці нешта мастацкае. Пакуль я разважаў, што б такое перакласьці, аднойчы пачуў Высоцкага „Паляваньне на ваўкоў“ і я зразумеў, што нейкія два радкі добра кладуцца на нашу мову. Захацелася перакласьці ўвесь твор. Потым стаў перакладаць яшчэ і яшчэ. Назьбіралася на першую кнігу перакладаў, яна выйшла ў 1999 годзе. Але я сам разумеў, што пераклады далёка не дасканалыя. Таму атрымалася такая правакацыя: кніга ўжо была, і я прасіў, каб яе чыталі і рабілі мне крытычныя заўвагі».

Так выглядала першая кніга перакладаў
Так выглядала першая кніга перакладаў

Другая кніга, «Уладзімір Высоцкі. Пра жыцьцё, пра волю, пра сябе...» — гэта плён амаль 15-гадовай працы ўдасканаленьня ранейшых перакладаў. Міхась Булавацкі шмат кансультаваўся з мовазнаўцамі, шмат што выпраўляў, параўноўваў зробленае самім з напрацаваным калегамі. Дарэчы, на сустрэчы ў Віцебску ён згадаў, што тутэйшыя аматары паэзіі Высоцкага маюць земляка, які таксама перакладае песьні славутага паэта, барда і актора. Гэта Георгі Станкевіч, настаўнік зь Бешанковічаў, які плённа займаецца і перакладчыцкай дзейнасьцю, і сам піша вершы, выконваючы пад гітару паэтычныя творы.

На імпрэзу прыйшлі ня больш за паўтара дзясяткі чалавек
На імпрэзу прыйшлі ня больш за паўтара дзясяткі чалавек

Міхаць Булавацкі падпісаў зборнік перакладаў для Георгія Станкевіча, які не прысутнічаў на сустрэчы. Спадар Булавацкі кажа, што ў цяперашняй Беларусі ягоныя песьні набылі новае гучаньне:

«У зборніку „Уладзімір Высоцкі. Пра жыцьцё, пра волю, пра сябе...“ — арыгіналы і пераклады на беларускую мову 45 твораў гэтага найярчэйшага савецкага ці, лепш сказаць, антысавецкага паэта і сьпевака. У СССР яго баяліся. Ня менш яго баяцца і сёньня ў Беларусі. Можа, не паўсюль. У Менску бываюць імпрэзы, у Берасьці ня так даўно адбыўся першы міжнародны бард-форум „Паласа нэўтральная“. Але вось у Магілёве няпроста арганізаваць выступ зь перакладамі Высоцкага — гэта я зьведаў на ўласным досьведзе. І сапраўды: калі прыслухацца ня толькі да слоў, але задумацца над зьместам — ягоныя творы і сёньня, ужо далёка пасьля развалу СССР, гучаць востра, гучаць як пратэст супраць прыгнёту асобы».

Як Высоцкі гучыць па-беларуску, прысутныя пачулі ў выкананьні Зьмітра Бартосіка, аўтара Свабоды, вядомага барда і аўтара праекту «Барды Свабоды». Прагучалі песьні Ўладзіміра Высоцкага ў перакладах і ў арыгінале, а таксама прысьвечаныя яму творы яшчэ аднаго славутага сучасьніка — Булата Акуджавы.

Сьпявае Зьміцер Бартосік
Сьпявае Зьміцер Бартосік

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG