Гэта прадугледжана адпаведнай пастановай Савету міністраў. Згодна з пастановай невыкананьне кіраўніком мерапрыемстваў комплекснай мадэрнізацыі ці зрыў тэрмінаў іх выкананьня будзе кваліфікавацца як «грубае парушэньне працоўных абавязкаў». Ці магчыма правесьці мадэрнізацыю адміністратыўна-каманднымі мэтадамі? Што ўвогуле беларускія ўлады разумеюць пад гэтым паняцьцем?
На гэтыя пытаньні адказвае эканаміст Міхал Залескі.
Цыганкоў: Ці можа спалучацца мадэрнізацыя і пакараньне кіраўнікоў прадпрыемстваў за «невыкананьне пляну»? Іншымі словамі, ці магчыма правесьці мадэрнізацыю адміністратыўна-каманднымі мэтадамі?
Залескі: Ёсьць нават такі ўстойлівы выраз — «аўтарытарная мадэрнізацыя». Але тут, мне здаецца, спрабуюць з аглоблі дугу зрабіць. Бо нават аўтарытарная мадэрнізацыя прадугледжвае жаданьне суб’ектаў мадэрнізацыі, якое рэалізуецца нейкімі жорсткімі сродкамі. А тут — няма суб’ектаў мадэрнізацыі. Гэта ж не Сынгапур, і гэтыя кіраўнікі самі нічога не прадпрымаюць. Яны пільнуюцца толькі свайго інтарэсу. Якая мадэрнізацыя ім патрэбная?
Цыганкоў: У гісторыі здаралася, калі нейкія рынкавыя рэчы праводзіліся жорсткімі крокамі ўлады. Тыя ж азіяцкія драконы, тая ж Маргарэт Тэтчэр, якая прымусова ажыцьцяўляла прыватызацыю. Выглядае, у Беларусі не зусім такі варыянт?
Залескі: У нас проста нявызначанасьць. Той самы Лукашэнка сказаў — давайце ня будзем нічога прымусова рабіць, ні прыватызаваць, ні мяняць. Для мадэрнізацыі патрэбная рашучасьць рухацца да мэты. Але гэтую мэту трэба мець. У нас ніхто мэты не назваў. Мадэрнізацыя — навошта? Што мы хочам атрымаць у яе выніку?
Цыганкоў: У тлумачэньнях прадстаўнікоў улады выглядае, што галоўная мэта мадэрнізацыі — тэхнічнае пераабсталяваньне, замена станкоў на больш сучасныя. Ці дастаткова гэта для сапраўднай мадэрнізацыі?
Залескі: Мне прыгадваецца анэкдот часоў перабудовы — «раней мы працавалі цяяп-ляяп. А цяпер паскарэньне, і мы працуем хутка — цяп-ляп-цяп-ляп».
Сёньня трэба ў першую чаргу мець рынкі збыту. На іх паказваць высокую якасьць і нізкую цану для спажыўца. Тады прадукцыя будзе канкурэнтаздольная. Трэба разабрацца, з кім і чым мы будзем канкурыраваць. А мы працягваем савецкі «наступ шырокім фронтам».
На гэтыя пытаньні адказвае эканаміст Міхал Залескі.
Цыганкоў: Ці можа спалучацца мадэрнізацыя і пакараньне кіраўнікоў прадпрыемстваў за «невыкананьне пляну»? Іншымі словамі, ці магчыма правесьці мадэрнізацыю адміністратыўна-каманднымі мэтадамі?
Залескі: Ёсьць нават такі ўстойлівы выраз — «аўтарытарная мадэрнізацыя». Але тут, мне здаецца, спрабуюць з аглоблі дугу зрабіць. Бо нават аўтарытарная мадэрнізацыя прадугледжвае жаданьне суб’ектаў мадэрнізацыі, якое рэалізуецца нейкімі жорсткімі сродкамі. А тут — няма суб’ектаў мадэрнізацыі. Гэта ж не Сынгапур, і гэтыя кіраўнікі самі нічога не прадпрымаюць. Яны пільнуюцца толькі свайго інтарэсу. Якая мадэрнізацыя ім патрэбная?
Цыганкоў: У гісторыі здаралася, калі нейкія рынкавыя рэчы праводзіліся жорсткімі крокамі ўлады. Тыя ж азіяцкія драконы, тая ж Маргарэт Тэтчэр, якая прымусова ажыцьцяўляла прыватызацыю. Выглядае, у Беларусі не зусім такі варыянт?
Залескі: У нас проста нявызначанасьць. Той самы Лукашэнка сказаў — давайце ня будзем нічога прымусова рабіць, ні прыватызаваць, ні мяняць. Для мадэрнізацыі патрэбная рашучасьць рухацца да мэты. Але гэтую мэту трэба мець. У нас ніхто мэты не назваў. Мадэрнізацыя — навошта? Што мы хочам атрымаць у яе выніку?
Цыганкоў: У тлумачэньнях прадстаўнікоў улады выглядае, што галоўная мэта мадэрнізацыі — тэхнічнае пераабсталяваньне, замена станкоў на больш сучасныя. Ці дастаткова гэта для сапраўднай мадэрнізацыі?
Залескі: Мне прыгадваецца анэкдот часоў перабудовы — «раней мы працавалі цяяп-ляяп. А цяпер паскарэньне, і мы працуем хутка — цяп-ляп-цяп-ляп».
Сёньня трэба ў першую чаргу мець рынкі збыту. На іх паказваць высокую якасьць і нізкую цану для спажыўца. Тады прадукцыя будзе канкурэнтаздольная. Трэба разабрацца, з кім і чым мы будзем канкурыраваць. А мы працягваем савецкі «наступ шырокім фронтам».
