Сёньня крыху пра яйка – асноўны атрыбут велікодных дзён. У кожным яйку тоіцца зародак новага жыцьця – ня дзіва, што ў дахрысьціянскую пару яйка стала сымбалем першакрыніцы жыцьця. Каб дзеяньне яйка як магічнага атрыбуту было мацнейшае, здаўна яйка пачалі расьпісваць магічнымі знакамі – і так зьявіліся пíсанкі. Пісанка – бо расьпісаная, размаляваная, аздобленая ўзорамі. У традыцыйным побыце й аўтэнтычнай мове пісанкі, як правіла, адрозьнівалі ад крáшанак. Крашанка – гэта зваранае курынае яйка, пафарбаванае на адзін колер. Рабілі крашанкі ў натуральным фарбавальніку – шалупіньні цыбулі, кары дрэваў або, скажам, адвары зёлак. На Вялікдзень крашанкі ядуць, крашанкамі гуляюць у біткі, крашанкі качаюць. У валачобнай песьні сьпяваюць: “Старым і малым яечкі качаць, яечкі качаць, сьвятцаў праважаць. А гэта сьвятца адзін разочак у гадочак ”. Да сёньня захаваўся звычай у першы дзень Вялікадня ўмывацца яечкам (у яечку). Маці гладзіць дзіця па твары чырвоным, вынятым з вады яйкам – мые яечкам, каб дзіця было румянае й здаровае. Верылі, што каб быць багатым і прыгожым, як яйка, трэба ўмыцца ў яечку – значыць, у той вадзе, куды пакладзена чырвонае яйка.
Сёньня па-беларуску і пісанку, і крашанку могуць назваць яшчэ маляванкаю. Маляванка – трэцяе імя для абавязковай аздобы велікоднага стала. У хрысьціянскі час пісанка, або крашанка, або маляванка стала сымбалем Уваскрэсеньня Ісуса Хрыста. Паводле народнай легенды, калі расьпялі Хрыста, кроў зь Ягоных ранаў сьцякала на каменьчыкі пад крыжам, і з кожнага каменьчыка ўзьнікала крашанка чырвонага колеру, тым часам ад сьлёзаў Маці Божай, якія капалі на каменьчыкі, зьяўляліся пісанкі.
Адзначаючы Вялікдзень, мы адорваем адно аднаго сьвяточным яйкам – пісанкаю, крашанкаю, маляванкаю.
