Першым узьняў трывогу з нагоды вандалізму на старажытных курганах кіраўнік Лельчыцкай суполкі абласнога грамадзкага аб’яднаньня “Грамадзянскія ініцыятывы” Мікалай Гаўрыленка. Ён падзяліўся ўражаньнямі ад наведваньня курганоў ва ўрочышчы Сельская Ніўка паблізу вёскі Мілашавічы:
(Гаўрыленка: ) “Адкрыўся вельмі жудасны малюнак. З дапамогаю экскаватара раскапаныя каля 12 могільнікаў. Усё разрыта. Дрэвы ляжаць, зямля. Дзейнічалі сапраўдныя барбары”.
Мікалай Гаўрыленка мяркуе, што вандалы шукалі старажытныя рэчы, магчыма, скарбы.
Пра раскопкі Мікалай Гаўрыленка паведаміў у райвыканкам і намесьніку раённага пракурора Аляксандру Коласу. Аднак зварот ня меў ніякіх наступстваў.
Аб тым, што ўлады не рэагавалі на барбарскія раскопкі, сьведчыць і такі факт: старшыня Мілашавіцкага сельскага савету Галіна Гаўрылавец пра раскопкі пачула сёньня ўпершыню ад вашага карэспандэнта. Яна паабяцала тэрмінова прыняць меры.
(Гаўрылавец: ) “Зараз участковага падключым. Паедзем, праверым. Будзем распытваць, хто гэта ўчыніў – прыежджыя ці свае? Будзем даведвацца!”
У Лельчыцкім раёне наўсьцяж ракі Ўбарць са старажытных часоў захавалася шмат курганоў. Ёсьць яны ў Дуброўскім, Глушкавіцкім, Маркоўскім ды іншых сельскіх саветах.
Апошні раз курганы дасьледаваліся навукоўцамі Інстытуту гісторыі і археалёгіі Нацыянальнай акадэміі навук пры канцы 1980-х гадоў мінулага стагодзьдзя. Праўда, навуковыя раскопкі на мностве курганоў не вяліся.
Зараз на гэтую працу наагул няма сродкаў. Да таго ж пасьля Чарнобыльскай катастрофы раён патрапіў пад радыяцыйнае забруджваньне.
Відавочна, усё гэта і стрымлівае навуковыя дасьледаваньні. Не спыняюцца толькі мэханізаваныя вандалы.