На гэтыя пытаньні адказвае дырэктар па дасьледаваньнях Лібэральнага клюбу Яўген Прэйгерман.
Цыганкоў: У апошні дзень мінулага году курс даляра складаў 8570 рублёў. За некалькі працоўных дзён студзеня курс пераважна рос і цяпер дасягнуў 8650 рублёў. Ці можна сказаць, што назіраецца пэўная тэндэнцыя, што ідзе ціхая дэвальвацыя беларускага рубля? Можа, гэта правільны і патрэбны беларускай эканоміцы працэс?
Прэйгерман: Калі Нацбанк сапраўды прытрымліваецца курсу неўмяшаньня ці ўмяшаньня толькі ў надзвычайных сытуацыях — то гэта цалкам нармальны працэс. Мы ведаем, што ўжо ня першы раз каля Новага году ў Беларусі ёсьць ажыятаж вакол курсу даляра. Таму калі адбываецца мяккая дэвальвацыя, то тут нічога кепскага няма.
Здаецца, галоўным дасягненьнем мінулага году ў эканоміцы якраз і была пэўная фінансавая стабілізацыя і адсутнасьць адміністратыўнага фармаваньня курсу. Тут былі і аб’ектыўныя прычыны — добрая замежнаэканамічная каньюнктура, бізнэс з растваральнікамі і гэтак далей.
Цыганкоў: Апошнія дні прагучала шмат прагнозаў наконт таго, якім можа быць курс рубля ў 2013 годзе. Які сцэнар вам здаецца найбольш рэалістычным?
Прэйгерман: Я б спаслаўся на цікавае апытаньне, якое правяла адна кансалтынгавая фірма. Яна апытала шэраг топ-мэнэджэраў беларускіх банкаў. Большасьць зь іх схіляецца да таго, што цягам першай паловы году будзе ісьці павольная дэвальвацыя. Адны кажуць пра 20 працэнтаў, іншыя — крыху больш.
Але прынамсі да паловы году большасьць з гэтых банкіраў ня бачаць нейкіх рэзкіх зьменаў курсу. Што тычыцца другой паловы году, то тут шмат у каго няма ўпэўненасьці. І тут два важныя чыньнікі. Па-першае, мы пакуль ня маем сталых коштаў на нафту — ёсьць дамоўленасьці толькі на першы квартал. Па-другое, праблемы замежнагандлёвага сальда. Калі нічога ня прыйдзе на замену бізнэсу з растваральнікамі, то дэфіцыт галоўнага балянсу стане вялікай праблемай.
Таксама мы ведаем, што сёлета даволі вялікія выплаты па замежных запазычанасьцях — звыш трох мільярдаў даляраў. Так што прагнозы можна рабіць толькі на першую палову году.
Цыганкоў: У апошні дзень мінулага году курс даляра складаў 8570 рублёў. За некалькі працоўных дзён студзеня курс пераважна рос і цяпер дасягнуў 8650 рублёў. Ці можна сказаць, што назіраецца пэўная тэндэнцыя, што ідзе ціхая дэвальвацыя беларускага рубля? Можа, гэта правільны і патрэбны беларускай эканоміцы працэс?
Прэйгерман: Калі Нацбанк сапраўды прытрымліваецца курсу неўмяшаньня ці ўмяшаньня толькі ў надзвычайных сытуацыях — то гэта цалкам нармальны працэс. Мы ведаем, што ўжо ня першы раз каля Новага году ў Беларусі ёсьць ажыятаж вакол курсу даляра. Таму калі адбываецца мяккая дэвальвацыя, то тут нічога кепскага няма.
Здаецца, галоўным дасягненьнем мінулага году ў эканоміцы якраз і была пэўная фінансавая стабілізацыя і адсутнасьць адміністратыўнага фармаваньня курсу. Тут былі і аб’ектыўныя прычыны — добрая замежнаэканамічная каньюнктура, бізнэс з растваральнікамі і гэтак далей.
Цыганкоў: Апошнія дні прагучала шмат прагнозаў наконт таго, якім можа быць курс рубля ў 2013 годзе. Які сцэнар вам здаецца найбольш рэалістычным?
Прэйгерман: Я б спаслаўся на цікавае апытаньне, якое правяла адна кансалтынгавая фірма. Яна апытала шэраг топ-мэнэджэраў беларускіх банкаў. Большасьць зь іх схіляецца да таго, што цягам першай паловы году будзе ісьці павольная дэвальвацыя. Адны кажуць пра 20 працэнтаў, іншыя — крыху больш.
Але прынамсі да паловы году большасьць з гэтых банкіраў ня бачаць нейкіх рэзкіх зьменаў курсу. Што тычыцца другой паловы году, то тут шмат у каго няма ўпэўненасьці. І тут два важныя чыньнікі. Па-першае, мы пакуль ня маем сталых коштаў на нафту — ёсьць дамоўленасьці толькі на першы квартал. Па-другое, праблемы замежнагандлёвага сальда. Калі нічога ня прыйдзе на замену бізнэсу з растваральнікамі, то дэфіцыт галоўнага балянсу стане вялікай праблемай.
Таксама мы ведаем, што сёлета даволі вялікія выплаты па замежных запазычанасьцях — звыш трох мільярдаў даляраў. Так што прагнозы можна рабіць толькі на першую палову году.
