Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Экспэрт: Дабро на чарговы транш крэдыту ЭўрАзЭС дасьць Пуцін


Беларускія ўлады прызналі адсутнасьць прагрэсу ў перамовах з Антыкрызісным фондам ЭўрАзЭС адносна выдзяленьня трэцяй часткі стабілізацыйнага крэдыту ў памеры 440 мільёнаў даляраў.

Афіцыйны Менск разьлічваў паставіць кропку ў гэтым пытаньні 24 траўня, аднак перамовы з прадстаўнікамі фонду скончыліся бязвынікова. Такім чынам, паступленьне сродкаў спынілася на суме ў 1 мільярд 240 мільёнаў даляраў з заплянаваных 3 мільярдаў. Як кажуць у Маскве, беларускі бок ня выканаў шэраг умоваў, каб атрымаць чарговую порцыю крэдыту.

Асноўнай перашкодай на шляху фінансавай дапамогі застаецца ня выкананае беларускімі ўладамі патрабаваньне больш жорсткай грашова-крэдытнай і бюджэтнай палітыкі. Прапанаваныя Антыкрызісным фондам захады прадугледжваюць карэктаваньне ключавых прагнозных дакумэнтаў на 2012 год, якія зацьвярджаюцца ўказамі Аляксандра Лукашэнкі. Аднак беларускі бок лічыць рэкамэндацыі «лішнімі страховачнымі мэханізмамі» і абмяжоўваецца дэкляратыўнымі абяцаньнямі хуткіх рэформаў.

Між тым, на думку аналітыка дасьледчай кампаніі «Business Forecast» Аляксандра Мухі, вырашыць пытаньне можа заплянаваны на 31 траўня візыт у Менск прэзыдэнта Расеі Ўладзімера Пуціна:

«Я думаю, што кансэнсусу ўдасца дасягнуць, таму што, па вялікім рахунку, рознагалосьсі ў сфэры эканамічнай палітыкі носяць, хутчэй, тэхнічны характар, і рашэньне аб выдзяленьні траншаў крэдыту Антыкрызіснага фонду знаходзіцца ў палітычнай плоскасьці. То бок шмат у чым гэта залежыць ад пазыцыі кіраўніцтва Расеі. Таму, на мой погляд, сытуацыя з паступленьнем далейшых траншаў праясьніцца, хутчэй за ўсё, ужо пасьля візыту ў Беларусь прэзыдэнта Расеі Ўладзімера Пуціна. Па ўсім відаць, што гэтае пытаньне бакі гэтаксама будуць разглядаць».

Дзяржаўныя аналітыкі пераконваюць грамадзтва, што ва ўмовах стабілізацыі фінансавага рынку Беларусь ня мае патрэбы ў замежных пазыках, як летась, таму адтэрміноўка — не крытычная. Аднак, як кажа эканаміст Васіль Шлындзікаў, адсутнасьць структурных рэформаў на тле штучнага падцягваньня заробкаў да 500-даляравай рысы можа прывесьці да таго, што абясцэньваньне нацыянальнай валюты зноў стане рэальнасьцю:
Застаецца рэсурс адзін — падзяліць гэты цяжар на ўвесь народ. А гэта можна зрабіць толькі праз інфляцыю і дэвальвацыю.

«Якія крытэрыі пагаршэньня сытуацыі? Відавочна, што каб стрымаць інфляцыю, неабходна на рынак укінуць новыя рэсурсы. Але іх няма. Фондавы рынак не працуе, акцыі народ не купляе і купляць ня будзе, таму што самі ўлады навучылі, што гэта бессэнсоўна. Адносна таго, каб зямлю ўвесьці ў абарот, таксама рашэньне не прынятае. Маёмасьць прадаць хоць бы тым прадпрымальнікам, якія яе арандуюць, таксама не адважваюцца. Таму застаецца рэсурс адзін — падзяліць гэты цяжар на ўвесь народ. А гэта можна зрабіць толькі праз інфляцыю і дэвальвацыю. Усё гэта непазьбежна».

Другое паўгодзьдзе адзначыцца пачаткам значных выплат на абслугоўваньне і вяртаньне ранейшых пазыкаў. Паколькі ўмовы атрыманьня крэдыту Антыкрызіснага фонду ЭўрАзЭС аб’ектыўна выгадныя, то, як кажа кіраўнік клюбу фінансавых дырэктараў Андрэй Карпунін, адмаўляцца ад такіх тылоў неразумна:

«Гэта можна змадэляваць на прыкладзе любой сям’і. Калі вы ведаеце, што ўвосень мусіце патраціць вельмі шмат грошай, то пачынаць зьбіраць гэтыя сродкі трэба загадзя — то бок шукаць крыніцы, дзе яшчэ можна пракрэдытавацца. І гэта нармальны, жыццьцёвы, бытавы падыход, ужывальны для краіны ў цэлым. Бо зразумела, што пару мільярдаў даляраў за адзін дзень дзяржава ня ў стане ні зарабіць, ні пазычыць. На ўсё гэта трэба дастаткова шмат часу».

Каб вытрымаць графік паступленьня сродкаў з Антыкрызіснага фонду ЭўрАзЭС, беларускія ўлады мусілі распачаць масавую прыватызацыю аб’ектаў дзяржаўнай уласнасьці. Аднак чаканы распродаж ласых кавалкаў беларускай эканомікі так і не пачаўся. Тым ня меней, мяркуе фінансавы аналітык Аляксандар Муха, Менск усё ж угаворыць Маскву на чарговыя саступкі:
Па вялікім рахунку, менавіта прыватызацыя — галоўная перадумова праграмы Антыкрызіснага фонду.

«Хутчэй за ўсё, пытаньне ляжыць у плоскасьці прыватызацыі. То бок найважнейшае пытаньне вось гэтай стабілізацыйнай праграмы — прыватызацыя дзяржаўных актываў на суму ня меней за 2,5 мільярда даляраў штогод і 1,2 мільярда даляраў за студзень-верасень бягучага году. То бок, па вялікім рахунку, менавіта прыватызацыя — галоўная перадумова праграмы Антыкрызіснага фонду, і калі гэтая ўмова будзе выконвацца, калі ўлады здолеюць дамовіцца на палітычным узроўні з кіраўніцтвам Расеі ці пачнуць ажыцьцяўляць прыватызацыю дзяржаўных актываў, то наступныя траншы будуць выдзяляцца. Мяркую, што праграма з Антыкрызісным фондам будзе выконвацца, хай сабе і зь нейкай затрымкай».

У пасланьні беларускаму народу і парлямэнту Аляксандар Лукашэнка заявіў, што Беларусь адмаўляецца ад так званых прыватызацыйных сьпісаў. На думку экспэртаў, гэта зробіць працэдуру продажу дзяржаўных прадпрыемстваў зусім непразрыстай.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG