Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Чаму Лукашэнка запрасіў Бакіева ў Менск?


Галоўнай навіной, якую агучыў 20 красавіка Аляксандар Лукашэнка падчас выступу ў Нацыянальным сходзе, стала тое, што зрынуты прэзыдэнт Кіргізстану Бакіеў ад панядзелка знаходзіцца ў Менску. Пра гэта Алена Ціхановіч гаварыла з Вэнэрай Джуматаевай з кіргіскай рэдакцыі Радыё Свабода і Юрыем Дракахрустам.


Ціхановіч: Вэнэра, чаму Бакіеў не застаўся ў Казахстане, дзе ён быў да нядаўняга часу?

Джуматаева: Казахстан як самая суседняя краіна да Кіргізстану ў першую чаргу зацікаўлены ў стабільнасьці ў сябе. Казахскія ўлады, вывучыўшы сытуацыю, тое, што адбываецца ў Кіргізстане, зразумелі, што атачэньне Бакіева і сам Бакіеў сталі цэнтрам дэстабілізацыі сытуацыі ў краіне. Яны зразумелі, што краіна была ўжо за некалькі крокаў ад далейшай эскаляцыі і процістаяньня ў грамадзтве. Таму яны вырашылі, што калі ў суседа адбываецца пажар, то яго трэба хутчэй ліквідаваць, інакш ён перакінецца да цябе ў хату. Таксама, калі Бакіеў быў у Казахстане, казахскае грамадзтва, прадстаўнікі розных арганізацыяў і шараговыя людзі выказвалі вялікае незадавальненьне тым, што казахскі прэзыдэнт прыняў Бакіева ў Казахстане. Маўляў, навошта нам у дадатак да нашых карупцыянэраў ва ўладзе яшчэ адзін? Апроч таго, Бакіеў у выніку няправільнай зьнешняй палітыкі вельмі моцна сапсаваў адносіны з суседзямі і з Масквой у тым ліку. Як мы бачым, ён захаваў вельмі добрыя адносіны зь беларускім прэзыдэнтам.

Ціхановіч: Юры, чаму на ваш погляд Лукашэнка запрасіў Бакіева ў Беларусь? Ці было тут пагадненьне паміж Менскам і Масквой, альбо гэта асабістая ініцыятыва Лукашэнкі, магчыма і насуперак Маскве?

Дракахруст: Я мяркую, што гэта была яго ўласная гульня. Ён павёў сябе па-свойму пасьлядоўна. Ён казаў, што ў Кіргізстане адбыўся пераварот, што Бакіеў застаецца легітымным прэзыдэнтам. Ну і ня толькі сказаў, але і зрабіў. Бакіеў у Менску – своеасаблівы талісман для Лукашэнкі. Ён паказвае беларусам, што будзе страляць у выпадку чаго, і паказвае, як ён абараняе чалавека, які страляў. Ён паказвае Расеі ступень свайго абурэньня тым, як хутка яна кінула свайго былога партнэра. Ён паказвае моцным гэтага сьвету, і Расеі, і Амэрыцы, што іх дамоўленасьць паміж сабой – гэта яшчэ ня ўсё. Ну і гэта пэўнае пасланьне лідэрам краін рэгіёну, якія, можа, таксама, як і Лукашэнка, з жахам прымяраюць лёс Бакіева на сябе, аднак з прычыны сытуацыі не змаглі выступіць на яго абарону. Лукашэнка тут выступае як своеасаблівы лідэр Сьвяшчэннага антырэвалюцыйнага саюзу.

Да таго ж варта дадаць, што ў прынцыпе да таго, як сытуацыя супакоіцца, усе задаволеныя тым, што Бакіеў прызямліўся ў Менску. Ад месца падзеяў далёка, краіна ў рэгіянальныя разборкі не ангажаваная, у прынцыпе, пры жаданьні, на яе можна і паўзьдзейнічаць.

Ціхановіч: Аляксандар Лукашэнка сказаў, што прынятыя 4 чалавекі і што лекары-пэдыятры цяпер працуюць зь дзецьмі. Але, як вядома, у Бакіева дарослыя дзеці. Пра якую сям’ю і пра якіх дзяцей тады ідзе размова?

Джуматаева: Гэты момант стаўся галоўнай інтрыгай, з моманту ад'езду Бакіева з Кіргізстану. І, па-мойму, спадар Лукашэнка быў першым чалавекам, які публічна заявіў, што Бакіеў прыляцеў з малымі дзецьмі і з жонкай. Цяпер ужо высьвятляецца, што да таго моманту ўся грамадзкасьць Кіргізстану ведала Бакіева жанатым з этнічнай расейкай Тацьцянай Бакіевай, ад якой у яго ёсьць два дарослыя сыны. Але цяпер высьвятляецца, што ў Бакіева некалькі незаконных жонак, пра што чалец часовага ўраду Азімбэк Бэкназараў сказаў публічна, што ў Бакіева нефармальна дзьве жонкі. Я вельмі спадзяюся, што ў іх быў нейкі абрад "ніке", што дазваляе мусульманскім мужчынам мець некалькі жонак, але закон у Кіргізстане адзін для ўсіх, дзе за мнагажэнства людзі мусяць адказваць перад законам. І я думаю, што ў Беларусі таксама за мнагажэнства людзі павінны адказваць перад законам, і я ня ведаю, як гэты момант будуць улічваць беларускія ўлады.

Ціхановіч: Юры, Кіргізстан зьяўляецца сябрам Дамовы аб калектыўнай бясьпецы, летась былі створаныя сілы хуткага рэагаваньня Дамовы. Чаму яны не былі ўжытыя падчас забурэньняў у Кіргізстане, чаму Бакіеў не запрасіў гэтыя сілы для здушэньня непарадкаў?

Дракахруст: Для запрашэньня сілаў КСАР неабходнае запрашэньне з боку дзейных уладаў краіны. Чаму Бакіеў не запрасіў? Магчыма, таму, што ўсё адбывалася вельмі хутка. Другі матыў – тое, што гэтыя сілы вызначаныя для барацьбы з пагрозай нацыянальнай бясьпецы. Калі б на Кіргізстан напалі нейкія замежныя ісламісты – гэта бясспрэчна пагроза. А тут – унутраная барацьба за ўладу. Мяркую, што і суседзі Кіргізстану, і Масква доўга думалі, ці падпадае гэтая сытуацыя пад тыя, у якіх можна ўжываць сілы КСАР. І думалі б дакладна да таго часу, як усё закончылася. Нарэшце, запрасіць замежнікаў для здушэньня народных хваляваньняў – гэта расьпісацца ў сваёй бездапаможнасьці настроіць супраць сябе свой народ. Як гаварыў Напалеон, штыхамі можна зрабіць шмат, але на іх нельга сядзець.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG