Ясь, маці якога беларуская грамадзянка, а бацька — паляк, нарадзіўся ў Любліне. Бацькі не былі ў шлюбе. Хутка пасьля нараджэньня хлопчыка яго маці вырашыла аддаць дзіця на ўсынаўленьне. Ясь трапіў пад апеку адной полькі, аднак тая неўзабаве заявіла, што ня зможа ім займацца. У выніку беларуская амбасада ўзьняла пытаньне адносна дэпартацыі Яся ў Беларусь. Неўзабаве біялягічны бацька-паляк прызнаў сына, хлопчык атрымаў польскае грамадзянства і пытаньне дэпартацыі страціла актуальнасьць. У хуткім часе дзіця захацела выxоўваць яго біялягічная маці. Згодна з рашэньнем Люблінскага суда, Ясь быў вернуты да маці, паколькі тую “ніколі не пазбаўлялі бацькоўскіх правоў”. Такім чынам, Ясь трапіў ў сям’ю роднай маці, дзе разам зь ім выхоўваюцца яшчэ трое яго братоў і сясьцёр.
Сёньня польскае выданьне „Dziennik” вяртаецца да гэтай гісторыі ізноў. Аўтар артыкулу “Ясь — грамадзянін другога гатунку” піша пра пэўную дыскрымінацыю ў дачыненьні да гэта хлопчыка з боку польскіх уладаў.
Як сьцьвярджае ў размове з польскімі журналістамі Ясева маці Мадзіна, са жніўня яе сям’я мае двухгадовы побыт у Польшчы. Пры гэтым сама жанчына і ўсе яе дзеці акрамя Яся маюць беларускае грамадзянства. Жанчына б хацела адкрыць ўласную хімчыстку, у якой магла б працаваць некалькі гадзінаў, улічваючы, што дзецям з такім захворваньнем як у Яся патрэбная дадатковая ўвага.
Аднак, паводле польскіх законаў, Мадзіна як неграмадзянка ЭЗ дзеля заснаваньня ўласнай фірмы мае мець стартавы капітал у памеры найменей 50 тысяч злотых. Такіх грошай у гэтай жанчыны няма. Праўда, польскія афіцыйныя асобы ўказваюць на іншыя магчымасьці. Грамадзяне Беларусі, Украіны, Літвы, Расеі ды Малдовы могуць працаваць ў Польшчы цягам шасьці месяцаў. Тады працадаўца можа падаць заяву ў афіцыйныя інстанцыі адносна дазволу на працу для сваіх наёмных працаўнікоў.
Паводле Мадзіны, тэорыя і практыка, аднак, моцна разыходзяцца. Ніхто з працадаўцаў у яе канкрэтным выпадку ня хоча губляць часу на фармальнасьці.
Паколькі Мадзіна не працуе, яе сын Ясь ня мае мэдычнай страхоўкі, ня мае жанчына і грошай на дагляд за хворым дзіцяці, якія атрымліваюць у падобных выпадках польскія грамадзянкі.
Некаторыя дабрачынныя фундацыі Польшчы вырашылі дапамагчы хлопчыку. Аднак гэта ўсяго толькі аднаразовая дапамога на некалькі месяцаў.
Безь фінансавай падтрымкі знаходзяцца і іншыя дзеці Мадзіны, якія ў адрозьненьне ад Яся маюць куды горшыя шанцы, бо зьяўляюцца беларускімі грамадзянамі.
У выніку ўмяшаньня ў справу грамадзкіх арганізацыяў клопат за лёс Яся і ягонай сям’і возьме на сябе адмысловае Ўпраўленьне амбуцмэна па правах чалавека.
Як заявіла выданьню кіраўніца дэпартамэнта камунікацый гэтай арганізацыі, ужо накіраваныя адмысловыя дакумэнты ў Люблінскае ваяводзтва ды канцылярыю прэзыдэнта Польшчы. Ад адказаў гэтых інстанцый будуць залежыць і далейшыя крокі ў справе дапамогі Ясю і ягонай сям’і.
Спадчыннае захворваньне залозаў унутранай сакрэцыі, а таксама падстраўнікавай залозы і печані. Яно прыводзіць да агульнай паталёгіі страўніка і кішэчніка, а таксама органаў дыханьня. Паводле беларускіх адмыслоўцаў, “у Беларусі хворыя на мукавісцыдоз да нядаўняга часу дажывалі ў сярэднім да шасьці год, у той час , як у краінах Захаду, перадусім у ЗША, — да 60.”
Сёньня польскае выданьне „Dziennik” вяртаецца да гэтай гісторыі ізноў. Аўтар артыкулу “Ясь — грамадзянін другога гатунку” піша пра пэўную дыскрымінацыю ў дачыненьні да гэта хлопчыка з боку польскіх уладаў.
Як сьцьвярджае ў размове з польскімі журналістамі Ясева маці Мадзіна, са жніўня яе сям’я мае двухгадовы побыт у Польшчы. Пры гэтым сама жанчына і ўсе яе дзеці акрамя Яся маюць беларускае грамадзянства. Жанчына б хацела адкрыць ўласную хімчыстку, у якой магла б працаваць некалькі гадзінаў, улічваючы, што дзецям з такім захворваньнем як у Яся патрэбная дадатковая ўвага.
Аднак, паводле польскіх законаў, Мадзіна як неграмадзянка ЭЗ дзеля заснаваньня ўласнай фірмы мае мець стартавы капітал у памеры найменей 50 тысяч злотых. Такіх грошай у гэтай жанчыны няма. Праўда, польскія афіцыйныя асобы ўказваюць на іншыя магчымасьці. Грамадзяне Беларусі, Украіны, Літвы, Расеі ды Малдовы могуць працаваць ў Польшчы цягам шасьці месяцаў. Тады працадаўца можа падаць заяву ў афіцыйныя інстанцыі адносна дазволу на працу для сваіх наёмных працаўнікоў.
Паводле Мадзіны, тэорыя і практыка, аднак, моцна разыходзяцца. Ніхто з працадаўцаў у яе канкрэтным выпадку ня хоча губляць часу на фармальнасьці.
Паколькі Мадзіна не працуе, яе сын Ясь ня мае мэдычнай страхоўкі, ня мае жанчына і грошай на дагляд за хворым дзіцяці, якія атрымліваюць у падобных выпадках польскія грамадзянкі.
Некаторыя дабрачынныя фундацыі Польшчы вырашылі дапамагчы хлопчыку. Аднак гэта ўсяго толькі аднаразовая дапамога на некалькі месяцаў.
Безь фінансавай падтрымкі знаходзяцца і іншыя дзеці Мадзіны, якія ў адрозьненьне ад Яся маюць куды горшыя шанцы, бо зьяўляюцца беларускімі грамадзянамі.
У выніку ўмяшаньня ў справу грамадзкіх арганізацыяў клопат за лёс Яся і ягонай сям’і возьме на сябе адмысловае Ўпраўленьне амбуцмэна па правах чалавека.
Як заявіла выданьню кіраўніца дэпартамэнта камунікацый гэтай арганізацыі, ужо накіраваныя адмысловыя дакумэнты ў Люблінскае ваяводзтва ды канцылярыю прэзыдэнта Польшчы. Ад адказаў гэтых інстанцый будуць залежыць і далейшыя крокі ў справе дапамогі Ясю і ягонай сям’і.
Мукавісцыдоз
Спадчыннае захворваньне залозаў унутранай сакрэцыі, а таксама падстраўнікавай залозы і печані. Яно прыводзіць да агульнай паталёгіі страўніка і кішэчніка, а таксама органаў дыханьня. Паводле беларускіх адмыслоўцаў, “у Беларусі хворыя на мукавісцыдоз да нядаўняга часу дажывалі ў сярэднім да шасьці год, у той час , як у краінах Захаду, перадусім у ЗША, — да 60.”