Падчас нядаўняга паседжаньня Савет міністраў ухваліў такое рашэньне. Гэты крок чыноўнікі тлумачаць стратнасьцю продажу нафтапрадуктаў на тле паступовага росту коштаў на нафту. Незалежныя экспэрты кажуць, што ён выкліча ланцуговую рэакцыю: аўтаматычна падаражэюць паслугі аўтаперавозак, а за імі — тавары, харчы і праезд у грамадзкім транспарце.
У канцэрне “Белнафтахім” не выключаюць, што падвышэньне коштаў на бэнзін можа адбыцца бліжэйшымі днямі, але ад больш падрабязных камэнтароў устрымліваюцца. Адзін з супрацоўнікаў толькі пацьвердзіў, што заплянаваны рост — у межах 10%.
Фактычна цэны будуць вернутыя на ўзровень канца 2008 году, калі ў Беларусі яны амаль дагналі эўрапейскія паказьнікі, перавысіўшы ў эквіваленце 1 даляр за 1 літар. У той час як ва ўмовах крызісу сусьветныя кошты на паліва імкліва зьніжаліся, у Беларусі летась паліва даражэла тройчы. З ініцыятывы Міністэрства фінансаў пры канцы году чакалася чарговае падвышэньне, аднак пад ціскам грамадзкасьці “Белнафтахім” прыняў беспрэцэдэнтнае рашэньне — адкруціць лічыльнік на 10% назад.
У папярэднія месяцы 2009 году кошт на папулярныя маркі паліва трымаўся на ўзроўні наступных паказьнікаў: АІ-95 — 2530 рублёў за літар, А-92 — 2220, Н-80 — 1760, дызэльнае паліва — 2020 рублёў за літар.
Між тым у суседніх зь Беларусьсю Ўкраіне і Расеі пытаньне наконт падвышэньня коштаў на паліва нават не разглядаецца. Прадпрымальнік Сяргей Клікуноў, які мае партнэраў па бізнэсе ў Расеі, кажа, што там і зараз паліва істотна таньнейшае, але расейскія спажыўцы лічаць кошты завышанымі:
“92-гі бэнзін у Расеі — 21,5 расейскага рубля. Памнож груба на 90, вось і будзе кошт у беларускіх рублях. То бок — крыху больш у эквіваленце за 1800 рублёў. Салярка — 14 рублёў, ад сілы, можа, дзесьці 15, але гэта максымум. Меней за паўдаляра. І пры гэтым ідуць дэбаты, што паліва яшчэ задарагое. Трэба зьніжаць. Літаральна на гэтым тыдні былі дыскусіі з гэтай нагоды, антыманапольны камітэт змагаецца, каб не завышалі кошты. Але каністрамі асабліва адтуль не павозіш, бо там прынятае распараджэньне не даваць вывозіць у памежныя раёны, не выпускаць за межы краіны”.
Цяпер на ўсіх напрамках уезду з Расеі ў Беларусь можна пабачыць адзін малюнак: на бліжэйшых да мяжы АЗС кіроўцы заліваюць поўныя бакі аўтамабіляў.
У канцэрне “Белнафтахім” кожнае падвышэньне тлумачаць стандартна — стратнасьцю галіны, якая пры цяперашніх суадносінах коштаў ня можа працаваць рэнтабэльна на ўнутраным рынку. Да таго ж кошт нафты ўзьняўся да 70 даляраў за барэль. Аднак спэцыялісты нагадваюць: пра стратнасьць і неабходнасьць павелічэньня коштаў у канцэрне казалі і тады, калі пры канцы мінулага году нафта на сусьветных рынках абвалілася да 45 даляраў за барэль.
Эканаміст Сяргей Балыкін лічыць, што цяпер у адпаведных службаў будуць разьвязаныя рукі, каб нарэшце падвысіць кошт праезду ў грамадзкім транспарце, што традыцыйна адмоўна ўспрымаецца пасажырамі. Але трэба чакаць і іншых непрыемных наступстваў:
“Тое, што даражэе бэнзін, увогуле паліва, азначае адно: будуць значна вышэйшыя затраты ў вытворцаў. У выніку будзе даражэць прамысловая прадукцыя, будуць даражэць паслугі, будаўнічыя матэрыялы і адпаведна — нерухомасьць. То бок само па сабе падвышэньне коштаў на паліва пацягне за сабой рост іншых коштаў. Таксама будуць наступствы і ў прамысловым сэктары. Калі кошты будуць абмежаваныя на нейкім рынкавым узроўні — ці дзяржавай, ці канкурэнцыяй — аўтаматычна будзе зьмяншацца прыбытак прадпрыемстваў. У выніку прадпрыемствы будуць вымушаныя намагацца яшчэ больш ашчадна ставіцца да сваіх сродкаў. Напрыклад, коштам найманых супрацоўнікаў — ня тое што не падвышаць, а ўвогуле зьмяншаць заробную плату”.
На шэрагу менскіх АЗС супрацоўнікі станцый сказалі, што папярэджаныя пра маючае адбыцца падвышэньне коштаў, але не прагназуюць зьмяншэньня попыту на паліва ва ўмовах імклівай аўтамабілізацыі: пасьля падобных падаражэньняў плынь машын на запраўкі практычна не зьмяншаецца.
У канцэрне “Белнафтахім” не выключаюць, што падвышэньне коштаў на бэнзін можа адбыцца бліжэйшымі днямі, але ад больш падрабязных камэнтароў устрымліваюцца. Адзін з супрацоўнікаў толькі пацьвердзіў, што заплянаваны рост — у межах 10%.
Фактычна цэны будуць вернутыя на ўзровень канца 2008 году, калі ў Беларусі яны амаль дагналі эўрапейскія паказьнікі, перавысіўшы ў эквіваленце 1 даляр за 1 літар. У той час як ва ўмовах крызісу сусьветныя кошты на паліва імкліва зьніжаліся, у Беларусі летась паліва даражэла тройчы. З ініцыятывы Міністэрства фінансаў пры канцы году чакалася чарговае падвышэньне, аднак пад ціскам грамадзкасьці “Белнафтахім” прыняў беспрэцэдэнтнае рашэньне — адкруціць лічыльнік на 10% назад.
У папярэднія месяцы 2009 году кошт на папулярныя маркі паліва трымаўся на ўзроўні наступных паказьнікаў: АІ-95 — 2530 рублёў за літар, А-92 — 2220, Н-80 — 1760, дызэльнае паліва — 2020 рублёў за літар.
Між тым у суседніх зь Беларусьсю Ўкраіне і Расеі пытаньне наконт падвышэньня коштаў на паліва нават не разглядаецца. Прадпрымальнік Сяргей Клікуноў, які мае партнэраў па бізнэсе ў Расеі, кажа, што там і зараз паліва істотна таньнейшае, але расейскія спажыўцы лічаць кошты завышанымі:
У Расеі 92-гі бэнзін каштуе 1800 бел.руб. , дызпаліва - меней за паўдаляра ...
“92-гі бэнзін у Расеі — 21,5 расейскага рубля. Памнож груба на 90, вось і будзе кошт у беларускіх рублях. То бок — крыху больш у эквіваленце за 1800 рублёў. Салярка — 14 рублёў, ад сілы, можа, дзесьці 15, але гэта максымум. Меней за паўдаляра. І пры гэтым ідуць дэбаты, што паліва яшчэ задарагое. Трэба зьніжаць. Літаральна на гэтым тыдні былі дыскусіі з гэтай нагоды, антыманапольны камітэт змагаецца, каб не завышалі кошты. Але каністрамі асабліва адтуль не павозіш, бо там прынятае распараджэньне не даваць вывозіць у памежныя раёны, не выпускаць за межы краіны”.
Цяпер на ўсіх напрамках уезду з Расеі ў Беларусь можна пабачыць адзін малюнак: на бліжэйшых да мяжы АЗС кіроўцы заліваюць поўныя бакі аўтамабіляў.
У канцэрне “Белнафтахім” кожнае падвышэньне тлумачаць стандартна — стратнасьцю галіны, якая пры цяперашніх суадносінах коштаў ня можа працаваць рэнтабэльна на ўнутраным рынку. Да таго ж кошт нафты ўзьняўся да 70 даляраў за барэль. Аднак спэцыялісты нагадваюць: пра стратнасьць і неабходнасьць павелічэньня коштаў у канцэрне казалі і тады, калі пры канцы мінулага году нафта на сусьветных рынках абвалілася да 45 даляраў за барэль.
Эканаміст Сяргей Балыкін лічыць, што цяпер у адпаведных службаў будуць разьвязаныя рукі, каб нарэшце падвысіць кошт праезду ў грамадзкім транспарце, што традыцыйна адмоўна ўспрымаецца пасажырамі. Але трэба чакаць і іншых непрыемных наступстваў:
“Тое, што даражэе бэнзін, увогуле паліва, азначае адно: будуць значна вышэйшыя затраты ў вытворцаў. У выніку будзе даражэць прамысловая прадукцыя, будуць даражэць паслугі, будаўнічыя матэрыялы і адпаведна — нерухомасьць. То бок само па сабе падвышэньне коштаў на паліва пацягне за сабой рост іншых коштаў. Таксама будуць наступствы і ў прамысловым сэктары. Калі кошты будуць абмежаваныя на нейкім рынкавым узроўні — ці дзяржавай, ці канкурэнцыяй — аўтаматычна будзе зьмяншацца прыбытак прадпрыемстваў. У выніку прадпрыемствы будуць вымушаныя намагацца яшчэ больш ашчадна ставіцца да сваіх сродкаў. Напрыклад, коштам найманых супрацоўнікаў — ня тое што не падвышаць, а ўвогуле зьмяншаць заробную плату”.
На шэрагу менскіх АЗС супрацоўнікі станцый сказалі, што папярэджаныя пра маючае адбыцца падвышэньне коштаў, але не прагназуюць зьмяншэньня попыту на паліва ва ўмовах імклівай аўтамабілізацыі: пасьля падобных падаражэньняў плынь машын на запраўкі практычна не зьмяншаецца.