Праваабаронцы, актывісты і палітыкі 17 краін запатрабавалі расьсьледаваць сэртыфікацыю FSC мэблі, якую робяць у беларускіх турмах

Пра гэта з спасылкай на адкрыты ліст у FSC паведаміў «Зялёны партал».

Паводле «Зялёнага парталу», праблема ў тым, што знак сэртыфікацыі FSC адчыняе дзьверы рэжыму Лукашэнкі для гандлю з Эўразьвязам, садзейнічае ўзбагачэньню яго самога і ягонага атачэньня, легалізуе ў Беларусі катаваньні, прымяненьне прымусовай працы; гандлёвыя сеткі ЭЗ атрымліваюць прыбытак ад эксплуатацыі палітвязьняў у Беларусі.

Прадстаўнікі грамадзянскай супольнасьці Беларусі, палітыкі, праваабаронцы і «зялёныя» актывісты з усяго сьвету патрабуюць правесьці незалежнае расьсьледаваньне таго, як сыстэмы FSC дапусьцілі сэртыфікацыю:

• турмаў у Беларусі, зьвязаных з парушэньнямі правоў чалавека;
• лясоў, якія знаходзяцца ва «ўласнасьці» Аляксандра Лукашэнкі;
• дрэваапрацоўчых прадпрыемстваў, якія закупляюць прадукцыю з гэтых лясоў і турмаў.

Патрабаваньне падпісалі 55 палітычных суб’ектаў і пэрсонаў, сярод якіх — беларускія палітыкі і палітвязьні, чальцы Эўрапейскага парлямэнту, арганізацыі грамадзянскай супольнасьці, іншыя зацікаўленыя бакі з усяго сьвету: Аўстраліі, Аўстрыі, Вялікай Брытаніі, Нямеччыны, Літвы, Нідэрляндаў, Польшчы, Румыніі, Славаччыны, Славеніі, ЗША, Украіны, Францыі, Чэхіі, Швэцыі, Швайцарыі, Эстоніі.

Ад Беларусі патрабаваньне падтрымалі:

• Праваабарончы цэнтар «Вясна»,
• экалягічная арганізацыя «Экадом»,
• Грамадзянскі рух Legalize Belarus,
• Асацыяцыя праваахоўнікаў дэмакратычнай Беларусі — BELPOL,
• Павал Латушка, кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўленьня (НАУ),
• Андрэй Саньнікаў, былы кандыдат у прэзыдэнты Беларусі і былы вязень папраўчай калёніі № 2 у Бабруйску,
• Былы палітвязень Віталь Жук, які адбываў тэрмін у сэртыфікаванай FSC папраўчай калёніі № 2 у Бабруйску,
• «Зялёны партал».

Віталь Жук, які адбываў тэрмін у сэртыфікаванай FSC папраўчай калёніі № 2 у Бабруйску, падкрэсьліў, што «продаж гэтай мэблі падтрымлівае рэжым Лукашэнкі, які працягвае катаваць як палітычных, так і звычайных вязьняў».

«У беларускіх турмах ужо памерла некалькі палітвязьняў, тыя, хто яшчэ жывы, цярпяць ад авітамінозу і такіх захворваньняў, як цынга. Мы павінны працягваць задаваць пытаньні, паколькі жывем у той час, калі кожны з нас павінен зрабіць выбар: быць саўдзельнікам зла ці захаваць свой гонар і душу», — адзначыў Віталь Жук.

Ліст накіраваны Марку Джэсэлу, дырэктару па сыстэмнай цэласнасьці, і Кіму Карстэнсэну, генэральнаму дырэктару Лясной апякунскай рады (FSC).

• FSC (Forest Stewardship Council) — міжнародная некамэрцыйная арганізацыя, якая займаецца распрацоўкай і прасоўваньнем стандартаў лесакіраваньня.
• Сэртыфікацыя FSC — гэта сыстэма сэртыфікацыі лясоў і лясной прадукцыі, якая гарантуе, што лясная гаспадарка вядзецца экалягічна адказным, сацыяльна арыентаваным і эканамічна ўстойлівым чынам.
• FSC прэтэндуе на лідэрства ў галіне сэртыфікацыі лясной гаспадаркі. Яго лэйбл — які сустракаецца на вырабах ад туалетнай паперы і мэблі да кніг і адзежы — павінен гарантаваць сьвядомым спажыўцам, што сэртыфікаваная ім прадукцыя з драўніны зьяўляецца законнай, этычнай і экалягічна ўстойлівай.
• На працягу многіх гадоў знак FSC наносілі на вырабы з драўніны, якія вырабляюцца ў папраўчых калёніях з дапамогай прымусовай працы, у тым ліку палітычнымі вязьнямі.

У справаздачы праваабаронцаў гаворыцца, што хоць FSC пакінула Беларусь у сакавіку 2022 году зь іншых прычын, яна не прызнала і не ліквідавала свае ранейшыя «правалы» ў гэтай краіне.

У справаздачы Earthsight ад лістапада 2022 году:

• Указана, што найбуйнейшыя эўрапейскія сеткі раздробнага гандлю мэбляй атрымлівалі прыбытак ад эксплюатацыі палітвязьняў у Беларусі.
• Расказана, як гэтыя закупкі служылі асабістаму ўзбагачэньню Аляксандра Лукашэнкі.
• Даказана, што значная доля гэтага гандлю была сэртыфікаваная FSC.

Шматлікія сыгналы трывогі аб стане правоў чалавека ў Беларусі існавалі задоўга да публікацыі гэтай справаздачы. Тым ня менш FSC працягвала дазваляць выкарыстоўваць свой знак у лясах, якія кантралюе Лукашэнка, у турмах і на дрэваапрацоўчых прадпрыемствах, дзе выраблялі мэблю для міжнародных рынкаў.

У дакладзе Earthsight таксама гаворыцца: лясамі, якія знаходзяцца пад кантролем Лукашэнкі, кіраваў Віктар Шэйман, які з 2004 году знаходзіўся пад санкцыямі ЭЗ.